Taşlı Yüzük Kanseri

Taşlı Yüzük Kanseri Nedir?

Taşlı yüzük kanseri, bez yapılarında gelişen nadir bir kanserdir. Bez yapılarından gelişen kanserlere adenokarsinom denmektedir. Taşlı yüzük adenokarsinomu olgularının yarısından fazlası midede ortaya çıkmaktadır. Mide dışında taşlı yüzük kanseri görülebilen organlar meme, safra kesesi, idrar kesesi, pankreas ve bugüne kadar sadece birkaç kişide taşlı yüzük kanseri görülmüş olan akciğerdir.

Taşlı yüzük kanseri, histolojik bir adlandırmadır. Kanserli bölgedeki hücrelerin, mikroskop altındaki görüntülerinin taşlı yüzüğe benzetilmesi üzerine, kanser, taşlı yüzük kanseri olarak adlandırılmıştır. Mide kanserleri, taşlı yüzük kanserleri arasında en yaygın olandır. Midede görülen diğer kanser türleri zamanla azalmaktayken taşlı yüzük kanserlerinde artış görülmektedir. Taşlı yüzük kanseri, erken evrede diğer mide kanserlerinden daha iyi seyrederken ileri evrede diğer mide kanserlerine göre daha ölümcül sonuçlanmaktadır. Mide kanserlerinde taşlı yüzük hücreleri ile diğer kanser hücrelerinin birlikte görüldüğü durumlar ise en kötü sonuçlara sahip alt tiplerdir. 

Midenin taşlı yüzük kanserinden en sık etkilenenler gençler ve kadınlardır. Taşlı yüzük kanserlerinin kötü seyretmesinin temel nedeni uzak organ metastazlarıdır. Taşlı yüzük kanserinde sık görülen genetik değişiklikler uzak organ metastazlarını kolaylaştıracak yapıdadır. Daha kısa sürede metastaz yapmaları sebebiyle taşlı yüzük kanserleri genellikle ileri evrede teşhis edilmekte ve diğer türlere göre daha olumsuz sonuçlanmaktadır.  

Taşlı Yüzük Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Taşlı yüzük kanseri, görüldüğü organa göre farklı belirtilere sebep olabilir. Bazı belirtiler farklı organlarda görülen taşlı yüzük kanserlerinde ortak olarak görülebilir.  

Kalın bağırsakta:

• Karın ağrısı
• Dışkı ile kan gelmesi veya dışkıdan bağımsız olarak anüsten kalın bağırsak kaynaklı kan gelmesi
• Dışkılama alışkanlıklarında değişme (ishal, kabız ve benzeri)
• Kilo kaybı

Midede:

• Kalp zarı iltihabı (perikardit)
• Kalp zarının altında sıvı birikimi (tamponad)
• Yutma zorluğu (disfaji)
• Kilo kaybı
• Karın ağrısı

Diğer organlarda görülen semptomlar, organda oluşan bozulmalara ve organı çevreleyen karın zarının gerilmesine bağlı olarak ortaya çıkan, ağrı gibi özgül olmayan belirtilerdir. Safra kesesinin taşlı yüzük kanseri, genellikle belirtiler sebebiyle çıkarıldıktan sonra yapılan incelemelerde teşhis edilir.  

Taşlı Yüzük Kanseri Nedenleri Nelerdir?

Taşlı yüzük kanserlerinin gelişiminde kalıtımın rol oynadığı düşünülmektedir. Bunun dışında çevresel etkenler de kanserin ortaya çıkışını kolaylaştırabilir. 

Taşlı yüzük kanseri gelişimini kolaylaştırıcı rol oynadığı düşünülen bazı genler şunlardır:

• CDH1: Kadherin-1. On altıncı kromozom üzerinde bulunur. Hücrelerin birbirine bağlanmasında rol oynayan kadherin proteinlerini sentezler. Kadherinlerde görülen bozukluklar hücrelerin birbirine bağlanmasında sıkıntılara yol açabilir, hücrelerin bağlantısının azalması, kanserli hücrelerin derine gömülme (invazyon) ve metastaz yeteneğini artırmaktadır. 
• APC: Adenomatöz polipozis koli. Kolonun salgı hücrelerinden polipler gelişiminde rol oynadığı için bu isim verilmiştir. Beşinci kromozom üzerinde bulunur. 

Midede gelişen diğer kanserlerin gelişmesini kolaylaştırdığı bilinen çevresel etkenler şunlardır:

• Aşırı alkol tüketimi
• Sigara kullanılması ve pasif içicilik
• Otoimmün gastrit (vücudun bağışıklık sisteminin anormal çalışmasından kaynaklı, midede meydana gelen iltihaplanma)
• Yüksek tuz içeren yiyeceklerin tüketimi

Bu etkenlerin taşlı yüzük kanserleriyle ilişkisi üzerine yeterli çalışma yapılmamıştır. 

Taşlı Yüzük Kanseri Teşhisi

Taşlı yüzük kanseri, histolojik bir adlandırmadır. Kanserden şüphelenilen kişilerden alınan biyopsi örneklerinin patolojik olarak incelenmesi ile taşlı yüzük kanseri teşhisi konabilmektedir. Kişide kanserin tespit edilme şekli, farklı organlarda görülen taşlı yüzük kanserlerine göre değişiklik göstermektedir. 

Kalın bağırsakta görülen taşlı yüzük kanserlerinde kolonoskopi sırasında alınan biyopsi materyalinin incelenmesi ile kişi taşlı yüzük kanseri tanısı alabilmektedir. Midede yerleşen taşlı yüzük kanserleri endoskopi sırasında alınan biyopsi ile tanı almaktadır. Safra kesesinin kanserlerinde genellikle safra kesesi çeşitli sorunlara bağlı olarak alınmakta ve vücuttan çıkarılan safra kesesinin incelenmesi sırasında kanser saptanmaktadır. 

Pozitron Emisyon Tomografisi (PET): Vücuda toplardamar yoluyla enjekte edilen ajanlar, metabolizması yüksek bölgelerde birikir. Kişiye çekilen bilgisayarlı tomografi, bu birikimleri görünür kılmaktadır. Kanser hücreleri daha hızlı bölündükleri için, metabolizmaları genellikle diğer hücrelere göre daha hızlı çalışmaktadır. Kanser hücrelerinin bulunduğu yerlerde biriken ajanlar, bilgisayarlı tomografi ile görüntülenir ve tanının kesinleştirilmesi için bu bölgeden biyopsi örneği alınır. 

Kan Tetkiki: Vücutta, kanser durumlarında kanda değerleri yükselen kimyasallar bulunmaktadır. Bunlara tümör belirteçleri adı verilir. Tümör belirteçlerinin hassasiyeti ve özgünlüğü yüksek değildir ancak düşük kanser şüphesinin bulunduğu durumlarda radyasyon gibi vücudu daha çok yıpratan yöntemler kullanılan tetkiklere duyulan ihtiyacı azaltmaktadır. Karsinoembriyojenik antijen(CEA) ve kanser antijeni (CA19-9) kan tetkikinde çıkabilecek, safra kesesi başta olmak üzere çeşitli dokularda kanser gelişimi olabileceğine işaret eden maddelerdir.  

Taşlı Yüzük Kanseri Tedavisi

Taşlı yüzük kanseri tedavisi, kanserin evresine ve görüldüğü organa bağlı olarak değişiklik göstermektedir.    

Erken Dönem Tedavileri 

Endoskopik Cerrahi ile Tedavi

Endoskopik cerrahi, deride kesi oluşturmadan, yemek borusu yoluyla mideye ulaşılması ve buradaki kanserli bölgenin çıkarılması işlemidir. Lenf nodlarının bu yolla çıkarımı mümkün olmadığından endoskopik tedavi; lenf nodlarına yayılmayan, boyutu küçük, derine inmemiş (invazyonu düşük) kanserlerde uygulanmaktadır. 

Cerrahi Tedavi

Taşlı yüzük kanserinde temel tedavidir. Midenin taşlı yüzük kanserinde uygulanan standart mide cerrahisinde midenin üçte ikisi ve yakın çevredeki lenf nodları çıkarılır. Midenin alınması gerekenden daha küçük bir kısmını almak nüks riskini artırırken gereğinden fazla alan çıkarmak kişinin hayat kalitesini olumsuz etkileyecektir.  

Nüks Riskini Azaltıcı Tedavi

Cerrahi tedavi ve kemoterapinin birlikte kullanılmasıdır. Bazı durumlarda cerrahi tedaviye kemoradyoterapi (hem ilaçların hem de özel ışınların tümörü harap etmek amacıyla kullanılması)  de eklenebilir. Tedaviler iki farklı şekilde kombine edilebilir:

• Adjuvan Kemoterapi ve Adjuvan Kemoradyoterapi: Cerrahiden sonra kemoterapi ve kemoradyoterapi uygulanır. Amaç, küçük metastazlar ve sınırda kalan alınamamış parçalar sebebiyle oluşabilecek nüksleri önlemektir.
• Neoadjuvan Kemoterapi: Cerrahi yapılmadan önce kemoterapi uygulaması ile tümörün küçültülmesidir. Tümörün cerrahi sınırlarının geniş olduğu durumlarda; ameliyatın kolaylaştırılması, ameliyat süresinin, dolayısıyla hastanın anestezide kaldığı sürenin kısaltılması, tümörün tamamının çıkarılmasının mümkün hale getirilmesi için uygulanır.  

Metastatik Tedavileri

Sistemik Kemoterapi

Vücuda yayılmış taşlı yüzük kanserlerinde ilk seçenek tedavidir. Bu durumdaki hastalarda genellikle kanserin çözülmesi tedavi hedefi değildir, kişinin yaşamsal etkinliklerini sürdürmesi ve ömrünün uzatılması amaçlanır. Sorunun çözülemediği durumlarda hayat kalitesinin artırılması için uygulanan bu gibi tedavilere palyatif tedavi adı verilir. 

Sıcak Kemoterapi

Kanserin karın zarına metastazlarının küçültülmesi ve giderilmesinde kullanılır. Sağlıklı hücreler sıcaktan çok az zarar görür veya hiç zarar görmezken kanser hücreleri sıcağa dayanıksızdır. Karın içerisinden büyük metastaz odakları çıkarıldıktan sonra bölgeye sıcak kemoterapi ajanları uygulanır. Cerrahi tedaviden sonra kemoterapinin uygulanması için birkaç hafta beklenmektedir. Cerrahi tedaviden sonra sıcak kemoterapi uygulanmasıyla bu süreçte karında kalan odakların büyük boyutlara ulaşması engellenebilir. 

İmmünoterapi

Vücudumuzun önemli bağışıklık sistemi elemanlarından olan T hücreleri (timusta üretilen lenf hücreleri), programlanmış hücre ölümü proteini taşımaktadır. Kanser hücrelerinin yüzeylerinde, programlanmış hücre ölümü proteinleriyle iletişime geçen bir proteinden bol miktarda bulunmaktadır. Bu bağlantı, kanserli hücrelerin T hücreleri tarafından yabancı olarak algılanmasını önler ve böylece kanser, bağışıklık sisteminden kaçar. İmmünoterapi, bu bağlantıyı hedef alır, bağlanmayı önleyen tedavilere immünoterapiler (bağışıklık sistemi kontrol noktası düzenleyicileri) denmektedir.    

Taşlı Yüzük Kanseri Tedavi Edilmezse

Midenin taşlı yüzük kanseri, erken evrelerde diğer mide kanserlerine göre daha iyi seyrederken ileri evrede diğer mide kanserlerinden daha kötü sağ kalıma sahiptir. Bu sebeple kanser şüphesi olan, ailesinde kanser öyküsü olan; yaşı, cinsiyeti ve başka sebeplerle düzenli tarama yaptırması önerilen kişilerin kanser taramalarını aksatmamaları gerekmektedir. Erken evre mide kanserlerinde endoskopik cerrahi yeterli olurken ileri evrelerde bölgedeki lenf nodlarının da çıkarılması gerekebilmektedir. Lenf nodu çıkarımı kanserli dokunun uzaklaştırılmasını sağlasa da vücutta ödem birikimi gibi çeşitli yan etkilere sahiptir.

İleri evrelerdeki kanserlerde kişinin ameliyat şansı kalmayabilir. Kemoterapi ve radyoterapi tedavilerinin pek çok yan etkisi bulunmaktadır. Kanser teşhis ve tedavisinde geç kalınması, kişi ileri evredeki kanserde de tam tedavi sağlayabilecek olsa dahi; yan etkiler, tedavi masrafları, tedavi süresinde artışlar oluşması nedeniyle istenmeyen bir durumdur. 

Taşlı Yüzük Kanserine Ne İyi Gelir?

Kanserlerin seyrinde en önemli olumlu etken erken teşhistir. Özellikle midenin taşlı yüzük kanseri için yapılan çalışmaların sonuçlarına göre; erken evrede teşhis edilen taşlı yüzük kanserleri midenin diğer kanserlerinden daha iyi sağ kalım sürelerine sahipken, ileri evrede teşhis edilen taşlı yüzük kanserleri düşük sağ kalımla ilişkilidir. 

Taşlı yüzük kanserinin ortaya çıkışında genetik etkili olabilmektedir. Ailesinde taşlı yüzük kanseri görülmüş kişilerin özellikle mide kanserlerine karşı düzenli olarak kontrol edilmesi gerekmektedir. Kanser dönüşüm ihtimali yüksek bölgelere müdahale edilmesiyle kişide gelişecek kanserin önüne geçilebilir.  

Taşlı Yüzük Kanserine Ne İyi Gelmez?

Midenin taşlı yüzük kanseri, erken evrelerde teşhis edildiğinde diğer mide kanserlerine göre daha iyi sağ kalıma sahipken ileri evrede teşhis edilmesi halinde sağ kalımı yüksek oranda azalmaktadır. Teşhis sırasında kanserin evresi, kanserlerin genelinin seyrinde en önemli etkendir. Erken evrede teşhis edilen taşlı yüzük kanseri endoskopik cerrahi ile tedavi edilebilmekteyken ileri evrede cerrahi tedavi şansı ortadan kalkabilir. 

Taşlı yüzük kanserinin genetik etkenleri olduğu bilinmektedir. Taşlı yüzük kanserinin yakın akrabalarında görülmesi veya kişinin genetiğinde taşlı yüzük kanserine sebep olabilecek riskli genlerin tespit edilmesi halinde, kişinin düzenli olarak özellikle mide kanseri açısından kontrol edilmesi gerekir. Kanserin genetik kökeninin önemsenmediği durumlarda, erken evrede tespit edilebilecek kanserler ancak kişide ciddi sıkıntılara sebep olduklarında tespit edilmekte ve tedavinin başarı şansı düşmektedir. 

Akraba evlilikleri genetik kökenli hastalıkların ortaya çıkmasında temel etkenlerden biridir. Vücudumuzda genlerin büyük bir bölümü iki set halinde bulunur. İki set halinde bulunan genlerde meydana gelen değişimlerden bazıları genin her iki kopyası üzerinde görülmeden kişide ciddi etkilere sebep olmaz. Akraba evlilikleri bu genlerin iki mutasyonlu kopyasının aynı kişiye denk gelme riskini artırmaktadır.  

Taşlı Yüzük Kanseri için Hangi Doktora Gidilir?

Taşlı yüzük kanseri, vücuttaki farklı organlarda ortaya çıkabilmektedir. Taşlı yüzük kanseri olgularının yarıdan fazlası midede görülür. Mide, safra kesesi ve kalın bağırsak taşlı yüzük kanserleri, gastroenterolojinin ilgi alanına giren yakınmalara sebep olabilir ve bu bölümde teşhis edilebilir. 

Her ne kadar kanser şüphesi ile klinik bölümler hastadan biyopsi örneklerini alıyor olsa da kanser teşhisi patoloji birimlerince görülen hücresel değişikliklere dayanılarak konabilir. Taşlı yüzük kanseri, zaten patolojik görüntüsüne göre adlandırılmış bir kanser türüdür ve taşlı yüzük kanseri bir patoloji teşhisidir.