Göz Kanlanması

Göz Kanlanması Nedir?

Gözün sklera yani beyaz kısmının renginin kırmızı renge dönmesine kırmızı göz halk arasında ‘Göz Kanlanması’ veya ‘kanlı göz’ denir. Göz kanlanması bir hastalık değil bulgudur ve çok çeşitli sebeplerden dolayı olabilir. Sağ veya sol göz kanlanması şeklinde, tek göz kanlanması olabilir veya gözün her ikisinde birden olabilir.

Göz Kanlanması Belirtileri Nedir?

Göz kanlanmasının kendisi bir belirti olduğundan ancak beraberinde görülen bulgulardan bahsedilebilir. 

Değişik hastalıklarda göz kanlanmasıyla beraber görülen belirtiler:

• Gözde şiddetli ağrı
• Gözde batma ve kaşınma hissi
• Gözden gelen sarı renkte akıntı
• Gözde yanma
• Göz yaşarması
• Göz kuruluğu
• Çapaklanma
• Göz kapağının altında nodül
• Kirpiklerde yapışma, cerahat
• Görme keskinliğinde azalma
• Işığa duyarlılık
• Korneada lekelenme
• Göz çevresinde ödem ve morluk
• Göz kapağının içe veya dışa dönmesi

Göz Kanlanması Nedenleri Nelerdir?

Göz kanlanması çok çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir. Kırmızı göze en sık travma ve enfeksiyonların neden olduğu söylenebilir.

• Yabancı cisim: Gözün içine giren kirpik ya da çok küçük toz gibi maddeler kırmızı göze sebep olabilir. Bunun dışında duş alırken göze su veya sabun kaçması da yabancı cisim olarak sayılabilir. Sebep yabancı cisimden kaynaklanıyorsa göz kızarıklığının yanında yanma batma gibi belirtilerde olabilir.
• Travma: Göz bölgesine alınan darbelerde göz belli bir süre kapalı kaldıktan sonra kırmızı göz şeklinde devam eder. Travmada göz kızarıklığıyla birlikte göz çevresinde morluk ve ödem de eşlik eder.
  
• Göz kapaklarının küçük damarlarında kanama: Göz kapaklarının iç kısmı pembe renkli bir yüzeyden oluşur. Burayı besleyen küçük damarlarda kanama sonucu göz kanlanması oluşabilir. Bu damarlarda kanama bir kuvvetli öksürük ya da gözü ovalama sonucu oluşabilir. Hiçbir neden olmadan kendiliğinden de oluşabilir. Bazen de altta yatan bir kanama bozukluğu da bu damarların kanamasına sebebiyet verebilir.
• Nodül: Gözün iç kısmında ya da dış kısmında meydana gelen bir nodül kırmızı göz sebebi olabilir. Bu nodüller yetişkinlerde sık görülür ve cerahat olmadıkça pek bir önemi yoktur.
• Blefarit: Göz kapaklarının enfeksiyonunu ifade eder. Genellikle hastalığa sebep olan etkenler stafilokok cinsi bakterilerdir.
• Arpacık: Kapak kenarlarında bulunan yağ ve ter bezlerinin enfeksiyonudur.
• Dakriosistit: Gözyaşı kesesinin enfeksiyonudur. Bu da kırmızı göz nedenlerinden biridir. Gözyaşı kesesi üzerine uygulanan basınç sonucu cerahatli sıvı gelir
• Konjonktivit: Konjonktiva gözün dış kısmını örten saydam bir zardır. Konjonktivit ise konjonktivanın iltihabı olarak adlandırılabilir. Kırmızı gözün en sık sebeplerinden biridir. Buranın iltihaplanmasının sebebi alerjik, viral veya bakteriyel olabilir. 

Etken eğer virüs ise en sık adenovirüs cinsi virüslerin sebep olduğu söylenebilir ve çok bulaşıcıdır.

• Alerjik konjonktivit: Bu durum oldukça sık görülür ve enfeksiyonlarla karıştırılır. Belirli mevsimlerde havada asılı kalan alerjik maddelere karşı gelişir. Beraberinde saman nezlesi de görülebilir.
• Keratokonjuktivit sikka: Kuru göz olarak bilinir. Gözyaşı üretimi yetersizdir. Bazı hastalıklarla beraber görülür. Buna sebep vücudun bağışıklık sisteminin gözyaşı üreten hücreleri yabancı olarak algılayıp saldırmasından kaynaklandığı düşünülmektedir.
• Keratit: Işığın kırılmasında rol oynayan korneanın iltihaplanmasıdır. Buradan oluşan lekeler ve yaralar görmeyi de etkileyebileceğinden tehlikelidir. Bunun sebebi enfeksiyon olarak klamidya enfeksiyonları ve vitamin A eksikliği söylenebilir. Ayrıca lens kullanımı da bu duruma sebep olabilir.
• Herpes virüsü: Bu virüsler keratitlerden kaynaklanan körlüklerin en sık sebebidir.
• Zona hastalığı: Su çiçeği virüsünün yol açtığı bu hastalık kişinin bağışıklığının zayıfladığı dönemlerde tekrardan ortaya çıkar. Ağrılı küçük lezyonlar şeklinde ortaya çıkarak göz kanlanmasına sebep olur.
• Üveit: Gözün damarlarının bulunduğu, orta tabaka olan uveanın iltihaplanmasıdır. Ön ve arka şeklinde olabilir. Bu durum romatizmalı hastalıklar ve Behçet hastalığıyla birlikte olabilir.
• Endoftalmi: Gözün iç yapılarının virüs, bakteri ya da mantarlar tarafından iltihaplanmasıdır. Bağışıklığı zayıflamış hastalarda sıklıkla görülür ve tehlikeli bir durumdur.

Göz Kanlanması Teşhisi

Göz kanlanması çok çeşitli sebeplere bağlı olarak ortaya çıkabilmesinden dolayı teşhisinde birçok yöntem kullanılabilir. Öncelikle hastadan iyi bir öykü alınmadır.

Hikâye: Hikâyede hekim göz kanlanmasının ne zaman başladığını, şiddetini beraberinde görülen ağrı, yanma, batma, kaşınma, akıntı gibi bulguların eşlik edip etmediğini sorgular. İyi bir öykü göz kanlanmasının nedenini bulmada oldukça önemli role sahiptir.

Fizik muayene: Fizik muayenede hekim gözü ayrıntılı bir şekilde inceler. Gözde bir akıntı, yabancı cisim, büyüme veya küçülme, yaşarma veya kuruluk, göz çevresinde ödem veya morluk gibi belirtilere bakar. Bundan sonra göz kapakları incelenir. Göz kapaklarında içe veya dışa dönüklük, nodül, kanama gibi belirtilere bakar.

Göz dibi muayenesi: Göz dibi bir oftalmoskop yardımıyla incelenir ve gözün arka kısımlarında bir hastalık varlığı değerlendirilir. Kafa içi basınç artışı sendromunda özellikle işe yarar. Yüksek tansiyona bağlı beyin kanaması göz kanlanması yapabilir ve en önemli belirtileri baş ağrısı ve göz kanlanmasıdır.

Biyomikroskop inceleme: Göze bir damla floresan damlatılarak kobalt mavisi ışık altında incelenir. Kornea yapısında bir delinme, yara varlığı değerlendirilir. Korneada bulunan delinme kendini sarı renkte göstererek hekimi yönlendirir.

Schirmer testi: Bu testte kuru göz hastalığının teşhisi için gözyaşı üretim kapasitesine bakılır.

Yarıkla lamba testi: Bu test, korneanın iltihabını göstermede etkilidir.

Kültür: Bu yöntemde gözden gelen akıntı gram boyama yöntemiyle ya da kültürde çoğaltılarak etken saptanır ve tedavi ona göre düzenlenir.

Göz içi basıncın ölçümü: Göz kanlanmasının nadir nedenlerinden olan glokomun teşhisinde kullanılır. Glokomda göz içinde bulunan sıvı birikerek göz basıncını artırır.

Göz Kanlanması Tedavisi

Göz kanlanmasının tedavisi nedene göre yapılır. Nedenler çok çeşitli sebeplerden kaynaklandığından dolayı tedavilerde çok çeşitlidir. Göz kapağı altı kanamalarda kanama genellikle kendiliğinden durup kaybolur ve tedavi gerektirmez.

Klinik yöntemler: Göz içinde bulunan bir yabancı cisim varlığında klinikte alt ve üst göz kapakları kıvrılır. Gözde ağrı oluşmaması için bir anestezik madde damlatılarak göz uyuşturulur. Ucunda ıslatılmış pamuk bulunan bir alet yardımıyla göz içinde bulunan yabancı cisim alınır. 

Alternatif olarak göz, suni gözyaşı ya da serum fizyolojik yardımıyla bolca yıkanabilir.

Göz yapılarının iltihaplanması durumunda klinik olarak ılık pansuman, titiz kapak temizliği gibi yöntemlerde kullanılır.

Medikal yöntemler: Medikal olarak enfeksiyon durumlarında antibiyotik ve antiviral ilaç tedavileri uygulanır. Bunun dışında kuru göz sendromunda suni göz yaşı damla şeklinde kullanılabilir. 

Seçilecek ilaç tedavisi etkenin türüne göre belirlenir. Altta yatan neden ciddi ise en olası etkene yönelik tedaviye başlanır. 

Göz kanlanması alerjik durumlara bağlı ise alerji tedavisinde kullanılan antihistaminikler, mast hücre stabilizatörleri, bölgesel vazokonstriktör (damarı kasan ilaçlar) kullanılır.

Cerrahi yöntemler: Göz kapağı altındaki kitlelerde cerrahi olarak kitlenin çıkarılması söz konusudur. Ancak cerrahi tedavi kitle korneada bir yırtılma, delinme veya belirti olarak görme keskinliğinde azalma durumlarında uygulanır.

Gözde yabancı cisim varlığında ucunda ıslatılmış pamuk bulunan bir alet yardımıyla göz içinde bulunan yabancı cisim alınır.

Göz Kanlanması Tedavi Edilmezse

Göz kanlanması tedavi edilmezse altta yatan hastalığa bağlı olarak normalden ciddi sonuçlara varan durumlar gerçekleşebilir. 

Örneğin altta yatan neden açık açılı glokoma bağlı göz kanlanması ise göz kaybından ölüme kadar ilerleyebilir. Ancak göz kapağı altı kanamalarda durum tedavisiz bile iyileşebilir. 

İstenmeyen durumlar arasında görme keskinliği ve alanı kaybı, gözde tedavi edilmeyen enfeksiyonun beyne ve diğer hayati organlara yayılımı sayılabilir.

Gözde şiddetli ağrı, yanma, batma ve kaşınma hissi, gözden sarı renkli akıntı gelmesi, göz kuruluğu veya yaşarması, çapaklanma, göz altında ele gelen kitle; görme keskinliğinde azalma gibi belirtileriniz varsa vakit kaybetmeden doktora başvurunuz.

Göz Kanlanmasına Ne İyi Gelir?

Göz kanlanmasına iyi gelen şeyler altta yatan hastalığın bulgularına göre değişir. Ortak olan durumlardan biri gözü iyi dinlendirmektir.

• Soğuk su uygulaması: Bu uygulama gözde olan iltihabı azaltarak daha da ilerlemesini durdurur.
• Yeterli uyku: Yeterli uyku uyumak gözün var olan sorunu daha kolay atlatmasına neden olarak iyileşmeyi hızlandırır.
• Diyet: A vitamini bulunan besinler genel olarak göz sağlığını korumada önemlidir. A vitamininden zengin yiyeceklere örnek olarak havuç, ıspanak gibi sebzeden zengin diyetler sayılabilir.

Göz Kanlanmasına Ne İyi Gelmez?

Enfeksiyon hastalıklarında bağışıklık sistemini zayıflatan durumlar göz kanlanmasına iyi gelmez bunun dışında gözü yeterince dinlendirmemekte göz kanlanmasına iyi gelmez.

• Yetersiz uyku: Yetersiz uyku var olan göz kanlanması olayını daha da kötüleştirir.
• Aşırı sıcak: Aşırı sıcak ortamlar göz var olan iltihabı daha da kötüleştirebilir.
  
• Göze alınan darbeler: Göz sağlığını korumanın bir diğer yolu da göze gelebilecek darbelerden gözü korumaktır.
  
• Kötü hijyen hava: Hava kirliliği, benzen, sigara dumanı gibi maddeler göz sağlığını kötü yönde etkiler.
  
• Yüksek tansiyon: Yüksek tansiyon birçok damar gibi göz damarlarına da hasar vererek göz kanlanması yapabilir.

Göz Kanlanması İlaçları

Göz kanlanmasının ilaçları altta yatan hastalığa göre değişir.

Siklopentonat hidroklorid: Bu ilaç kornea yırtılmalarında göz içi kası gevşeterek gözü rahatlatır.

Eritromisin: Göz kapağı iltihaplarında bölgesel olarak kullanılır.

Sulfesamid, polimiksin-neomisin, trimetioprin-basitrasin: Bu ilaçlar konjonktiva iltihaplarında olası etkenlere yönelik başlanır. Bölgesel ilaçlardır. Etken tespit edildiğinde değiştirilir.

Mast hücre stabilizatörleri, Kromolin sodyum, antihistaminikler, bölgesel damar kasıcılar: Bu ilaçlar alerjiye bağlı göz kanlanmasının tedavisinde kullanılabilirler.

Suni gözyaşları: Kuru göz hastalığında veya alerjiye bağlı göz kanlanmasında ilaç olarak kullanılabilirler. Halk arasında göz kanlanması için damla şeklinde bilinirler.

Bölgesel antiviral ajanlar, asiklovir: Herpes virüsünün oluşturduğu göz hastalıklarında kullanılabilirler.

Göz Kanlanması Ameliyatı

Göz kanlanması ameliyatında altta yatan nedene göre cerrahi tedaviler uygulanır.

Göz kapağı altındaki kitlelerde cerrahi olarak kitlenin çıkarılması söz konusudur. Ancak cerrahi tedavi kitle korneada bir yırtılma, delinme veya belirti olarak görme keskinliğinde azalma durumlarında uygulanır.

Kapak bezlerinde bakterilerin oluşturduğu kitlelerde cerrahi olarak kitle boşaltılabilir ya da bir iğne yardımıyla kitle içine steroid enjeksiyonu yapılarak kitlenin küçülmesi sağlanabilir.

Gözyaşı kesesi iltihaplarında medikal tedavi ve boşaltma işlemi başarısız olursa cerrahi olarak kese içindeki iltihap boşaltılabilir.

Açı kapanmasına bağlı gelişen tehlikeli göz içi basıncı artma hastalığında cerrahi olarak göz içi basınç azaltılır.

Çocuklarda ve Bebeklerde Göz Kanlanması

Çocuklarda ve bebeklerde görülen göz kanlanması genellikle göz içinde bulunan yabancı cisim varlığına bağlı ya da geçirilen göz enfeksiyonlarına bağlıdır. Yeni doğanda görülen göz kanlanması doğum esnasında alınan enfeksiyonlara bağlı olabileceği gibi normal bir fizyolojik sürece de bağlı olabilir. 

Eski bir yöntem olan bebek doğunca gözüne damlatılan damla yöntemi günümüzde pek kullanılmamaktadır. Eğer enfeksiyona dair bir şüphe duyuluyorsa bir yenidoğan uzmanına başvurulmalıdır.

Göz Kanlanması için Hangi Doktora Gidilmeli?

Göz kanlanması bölüm olarak ‘Göz hastalıkları bölümüne’ doktor olarak da bir ‘Göz hastalıkları uzmanına’ başvurmalıdır.

Gözde şiddetli ağrı, yanma, batma ve kaşınma hissi, gözden sarı renkli akıntı gelmesi, göz kuruluğu veya yaşarması, çapaklanma, göz altında ele gelen kitle; görme keskinliğinde azalma, kirpiklerde yapışma ve cerahat, ışığa duyarlılık, korneada lekelenme, göz çevresinde ödem ve morluk, göz kapaklarının içe veya dışa dönmesi gibi belirtileriniz varsa vakit kaybetmeden doktora başvurunuz.