Hamilelikte Basur

Hamilelikte Basur (Hemoroid) Nedir?

Hamilelikte basur, anüs ya da makat olarak adlandırılan bölgelerdeki damarların şişmesine bağlı olarak oluşan ve oldukça sık ve yaygın bir şekilde görülen sağlık problemlerinden bir tanesidir. Genellikle hamileliğin 6. ayı ve sonrasındaki dönemlerde anne adayına rahatsızlık vermeye başlayan bu durum; gebeliğin ilerlemesi ile şiddetlenerek devam edebilir.

İki farklı türde hemoroid bulunmaktadır. İç ve dış olmak üzere ayırt edilebilirler. Dış hemoroid genellikle makat bölgesinin dış kısmındaki damarların şişmesi ile meydana gelir. İç hemoroid ise makat bölgesinin iç kısmında bulunan damarların genişlemesi ile meydana gelir.

Hamilelikte Basur Belirtileri Nelerdir?

Gebelik döneminde görülen basur hastalığının belirtileri genellikle net şekillerdedir. Özellikle kabızlık şeklinde görülen bağırsak hareketlerinde bozulmalar ile tetiklenen hatta meydana gelen basur; aşağıdaki belirtiler ile kendisini gösterir:

• Dışkılama esnasında makattan gelen kan, kanlı dışkı
• Basur memesinin anüs adı verilen bölgeden dışarıya doğru çıkması
• Ağrı varlığı (karın ağrısı, makat bölgesinde ağrı)
• Nedeni açıklanamayan bir şekilde kilo kaybı
• Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik
• Makat bölgesini temizlerken hassasiyet
• Anüs çevresinde şişlik
• Anüs içerisinde dokunma ile ele gelen sert yumru şeklinde cisim varlığı

Hamilelikte Basur Nedenleri Nelerdir?

Hamilelik döneminde görülen hemoroidin nedenleri normal şartlar altında görülen basur ile hemen hemen aynıdır denebilir. Birkaç minik noktada farklılıkların görülmesi ise oldukça normal olarak değerlendirilmelidir.

Bu nedenler;

• Anne adayının büyüyen rahminin pelvis duvarlarında baskı oluşturması ve büyüyen rahmin kan akışının hızlanmasına sebebiyet vermesi
• Gebelikte salgılanan progesteron hormonunun düz kaslar üzerinde gevşetici yönde bir etkiye sahip olması
• Gebelik döneminde kullanılan demir ilaçlarının kabızlık sorununu ortaya çıkarması 
• Günden güne büyüyen bebekle birlikte karın içi basıncının artması
• Genetik faktörler
• Beslenme esnasında lifli besinlere yer verilmemesi
• Yeterli miktarda su içilmemesi
• Uzun süreli olarak hareketsiz kalınması
• Obezite durumunun varlığı
• Şiddetli bir şekilde hapşırma 
• İnflamatuar bağırsak hastalığı varlığı
• Anal seks yapma
• Rektal prolapsus durumu
• Karın boşluğu içerisinde sıvı toplanması şeklinde sıralanabilir niteliktedir. 

Hamilelikte Basur Teşhisi

Gebelikte basur hastalığının teşhis edilebilmesi için mutlak suretle doktora gidilmelidir. Doktor; öncelikli olarak fiziksel bir muayene yapar ve böylelikle söz konusu olabilecek diğer hastalıkları eler. Basur hastalığının teşhis edilebilmesi ve net bir şekilde tanının koyulabilmesi için;

• Rektal muayene
• Cihaz yardımı ile iç muayene
• Laboratuvar testleri
• Görüntüleme testleri
• Anoskopi ile muayene yöntemlerinden faydalanılabilir. 

Hamilelikte Basur Tedavisi

Gebelik sürecinde ilaç kullanımı oldukça dikkatli bir şekilde takip edilmesi gereken zorlu bir süreçtir. Bu sebeple dönemin hassasiyeti de göz önünde bulundurularak ilaç kullanımı önerilmemekte ve uygun görülmemektedir. Mecburiyet söz konusu ise hekim kontrolünde basur kremi ya da basur fitili kullanılabilir. Bu vasıtayla kaşıntı, ağrı ve şişlik gibi durumların önüne bir nebze geçilebilir.

Özel olarak üretilmiş nitelikteki ve amaca uygun dışkı yumuşatıcılar, kremler, fitiller, pomatlar ve ağrı kesiciler kullanılabilir. Aynı zamanda bitkisel şeylerden (limon suyu, badem yağı, hindistan cevizi yağı) de destek alınabilir. Fakat hekime danışmadan yapılmamalıdır çünkü hamilelik dönemi ve hamilelikte Hemoroid bitkisel tedavi yöntemleri açısından uygun olmayabilir.

Hamilelikte Basur Ameliyatı

Acil ve müdahale edilmesi mecburi bir durum olmadığı sürece hamilelik döneminde basura cerrahi açıdan bir işlem yapılmamaktadır. Gebelikte hemoroid olanlar için mümkün olduğu sürece doğal tedavi yöntemlerinden faydalanılmaktadır.

Ameliyatı mecbur kılan durumlarda ise;

• Tutturulmuş hemoroidioeksi: Geleneksel olarak nitelendirilen klasik hemoroidektomiye alternatif niteliğinde bir uygulamadır. Genel anestezi ya da lokal anestezi yöntemlerinden faydalanarak yapılmaktadır. Kan akışı kesilir ve bu esnada da dairesel bir cihaz kullanılarak prolaps hemoroid yerine tutturulur. Ameliyat sonrası ağrı durumu oldukça azdır ve iyileşme süreci kısadır. Tekrarlama durumu söz konusudur.
• Eksizyonel hemoroidektomi: Genel anestezi altında yapılmaktadır. İşlem esnasında hemoroidin bulunduğu bölgedeki büzücü göreve sahip kasa zarar verilmemeye çalışılır. Kesin çözüm niteliğindedir ancak ameliyat sonrası süreçte çok şiddetli ağrılar meydana gelir. 15 gün ile 30 gün arasında iyileşme süreci tamamlanır. 
• Doppler kılavuzu ile hemoroid arter ligasyonu: Ultrason cihazı yardımı ile yapılmaktadır ve genel anestezi ya da lokal anestezi yöntemi kullanılabilir. Minimal düzeyde kesiler açılır. Ardından kan damarlarının bağlanması ve prolaps dokunun yerine dikilmesi tamamlanır. Herhangi bir doku alınmaz.

Hamilelikte Basur Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Hamilelikte hemoroid hastalığı tedavi edilmez ise anne adayının normal doğum yapmasına engel teşkil edebilir. Aynı zamanda yaşam kalitesini de olumsuz yönde etkileyeceği unutulmamalıdır.

Tedavi edilmez ise oluşabilecek durumlar aşağıdaki gibidir:

• Kanamaya bağlı olarak anemi (kansızlık) durumu ve kan kaybı
• Aşırı şiddetli ağrı
• Özellikle hamilelikte basur memesi etrafında meydana gelen enfeksiyona bağlı ateş durumu gibi sorunlar da hamilelikte basurun tedavi edilmemesi bağlı olarak meydana gelebilir şeylerdir. 

Hamilelikte Basura Ne İyi Gelir?

Hamilelikte basur ile mücadele etmenini birinci basamağı kabızlık sorunu yaşamamaktır. Sonrasında ise daha iyi ve kaliteli bir yaşam tarzının benimsenmesi oldukça önemlidir.

Bu bağlamda;

• Lif açısından zengin nitelikli olan meyveler, sebzeler ve özellikle tam buğday ekmeği tüketilmesi
• Günlük su tüketimi miktarının en az 2 litre şeklinde olması
• Kafein içeren çay ve kahve gibi içeceklerden uzak durulması
• Şişkinliğe ve kabızlığa yol açan yağlı yiyecekler, kızartmalar, yüksek yağ oranlı süt ürünleri, işlenmiş gıdalar ve hazır yiyeceklerden uzak durulması
• Kuru meyve tüketilmesi
• Uzun süreli olarak ayakta durmaktan kaçınılması
• Uzun süreli olarak oturmaktan kaçınılması, mecburiyet durumunda basur minderi kullanılması
• Dinlenme ya da oturma esnasında özellikle sol tarafa doğru eğilim gösterilmesi (hemoroid oluşumunu önlemektedir)
• Kegel egzersizlerinin yapılması
• Ikınmaktan kaçınılması
• Makat bölgesinin hijyenine önem verilmesi 
• Acı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durulmalı
• Kaşıntı ya da ağrı durumunda ılık su banyosu yapılması ve mümkünse ılık su dolu küvet içerisinde bir süre oturulması
• Vazelin yardımı ile nemlenmesini sağlayarak dışarıda kalan basurların içeriye itilmesidir. 

Hamilelikte Basura Ne İyi Gelmez?

Hamilelik sürecinde yaygın bir şekilde görülmekte olan basur hastalığı ile mücadele noktasında yapılmaması gerekenler, bu hastalığın daha da şiddetlenmesine neden olabilecek nitelikteki durumlar aşağıdaki gibidir:

• Büyük tuvalete çıkamamak ya da büyük tuvalet esnasında zorlanmak
• Demir ilacı kullanılması (mecburiyet söz konusu ise hekimiz ile istişare yaparak alternatif bir yöntem belirleyebilirsiniz)
• Şiddetli ıkınmalar
• Makat bölgesinin temiz tutulmaması
• Uzun süreli olarak ayakta durulması ya da oturur pozisyonda durulması
• Yetersiz miktarda su içilmesi
• Hazır gıda tüketimi
• Yağlı, baharatlı türdeki yiyeceklerin tüketimi
• Kaliteli ve sağlıklı bir beslenme düzeninin olmayışı 

Hamilelikte Basur için Hangi Doktora Gidilir?

Hamilelikte basur kanaması, halsizlik durumu, baş dönmesi ve buna eşlik eden aşırı ağrı söz konusu ise ivedilikle doktora gidilmelidir. Çünkü bu durum demir eksikliği problemini ortaya çıkarabilir ve buna bağlı olarak da anne ile bebeğin sağlığı tehlike altına girebilir.

Doğum yapılmış olmasına rağmen, hala şiddetli bir şekilde devam etmekte olan bir basur sorunu var ise yine zaman kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Tedavi süreci bu şekilde başlatılacaktır.

Hamilelikte basur için kadın hastalıkları ve sağlığı uzmanı (jinekolog) muayenesi sonrası, alanında uzman bir genel cerrah ile iletişime geçilmelidir.