Hamilelikte İştahsızlık

Hamilelikte İştahsızlık Nedir?

Hamileliğin ilk aylarında iştahsızlık yaygın görülen ve normal kabul edilen bir durumdur. Hamilelikte birinci trimester dönemde fiziksel ve hormonal pek çok değişiklik yaşandığı için iştah da bu durumdan etkilenmektedir. Normal şartlar altında ilk 3 ayın sonunda iştahsızlığın sona ermesi beklenmektedir. Ancak hamilelikte iştahsızlık devam eder ise mutlaka doktora başvurulması gerekmektedir.  

Hamilelikte İştahsızlık Belirtileri Nelerdir?

Hamilelikte iştahsızlığın en önemli belirtisi yemek yememe halidir. Ancak bunun yanında yetersiz beslenme nedeniyle ortaya çıkan belirtiler de bulunmaktadır. 

Gebelikte iştahsızlık yaşayanlarda görülen belirtiler aşağıda sıralanmıştır:

• Sürekli yorgunluk
• Halsizlik
• Konsantrasyon bozukluğu
• Baş dönmesi
• Baş ağrısı
• Kilo kaybı
• Bağışıklık sisteminin zayıflaması
• Cilt problemleri

Hamilelikte İştahsızlık Nedenleri Nelerdir?

Gebelikte iştahsızlık genellikle yaşanan fiziksel ve hormonal değişiklikler nedeniyle görülen bir durumdur. Anne adayında var olan hastalıklar ve durumlar da iştahsızlığa yol açabilmektedir.

Hamilelikte iştahsızlığın nedenleri aşağıdaki gibidir:

• Kullanılan ilaçlar
• Hipotiroid
• Migren
• Anemi
• Diyabet
• İrritabl Bağırsak Sendromu

Bunlar dışında her anne adayında görülen ve günlük yaşamı oldukça etkileyen bazı durumlar da iştahsızlığa neden olmaktadır. Bu durumlar aşağıda açıklanmıştır:

• Mide Bulantısı: İştahsızlığa neden olan en önemli faktörlerden bir tanesidir. Anne adayının midesi bulandıkça yemek yemekten uzaklaşabilmektedir. Mide bulantısı çok olan kişilerde genellikle yetersiz beslenme ve sıvı kaybı ile karşılaşılabilmektedir.
• Hormon Değişimleri: Hormon değişiklikleri nedeniyle sindirim sistemi yavaşlamakta ve iştah kapanmaktadır.
• Stres: Gebeliğin tamamında görülebilen bir durumdur. Ancak çoğu anne adayında alışma süreci olması nedeniyle ilk aylarda daha çok görülmektedir. İştahsızlığa neden olan en önemli etkenlerden olduğu düşünülmektedir.
• Kabızlık: Hamilelikte kullanılan demir takviyeleri ve östrojen hormonundaki artış kabızlığa neden olabilmektedir. Bu da iştahsızlığa neden olabilmektedir.
• Bebeğin Büyümesi: Bebeğin büyümesiyle rahim mide üzerinde baskı oluşmasına neden olmaktadır. Bu durumda da iştah kapanmaktadır. Hamileliğin geç evrelerinde de karşılaşılan bir durumdur.

Hamilelikte İştahsızlık Teşhisi

Hamileliğin ilk 3 ayında görülen iştahsızlık için herhangi bir ileri tetkik yöntemi kullanılmamaktadır. Yalnızca iştahsızlığa neden olan hamilelikten farklı durumların varlığından şüphelenilmesi halinde bu tetkik yöntemlerine başvurulmaktadır.

• Hastalık Öyküsü: Hamilelikte iştahsızlık, sık karşılaşılan problemlerden biridir ve her anne adayı bu problemle karşılaşabilir. Hastalık öyküsü, iştahsızlığın teşhisi için yeterlidir. Bu süreçte anne adayı iştahsızlığın boyutunu ve ne zamandan beri var olduğunu uzman doktora bildirirken daha önceden yaşadığı sağlık problemlerini de aktarmalıdır.
• Fizik Muayene: İştahsızlık gebelik döneminde beklenen, normal bir durumdur ancak iştahsızlığa sebep olan başka bir hastalığın varlığı söz konusuysa diğer test ve tetkikler gereklidir. Bu durumu doğrulamak için gebeye fizik muayene yapılmalıdır.
• Kan tahlili: Anne adayının vitamin ve mineral düzeylerinin tespit edilmesi için kan tahliline başvurulmaktadır. Kan tahlili sırasında anormal bir durum ile karşılaşılması halinde gerekli tedaviye başlanmaktadır.

Hamilelikte İştahsızlık Tedavisi

Hamileliğin ilk 3 ayında görülmesi normal kabul edildiği için direkt olarak iştahsızlığa yönelik uygulanan herhangi bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Bu süreçte daha çok iştahsızlığın ve yetersiz beslenmenin sonuçlarına odaklanılmaktadır.

Gerekli tahliller yapıldıktan sonra vitamin ve mineral seviyeleri belirlenmekte ve ihtiyaca göre vitamin takviyesi reçete edilebilmektedir. Gerek görülmesi halinde serum takviyesi de yapılabilmektedir.

Anne adayı doğru ve sağlıklı beslenebilmesi için uzman diyetisyen gözetiminde beslenme listesi yani diyet hazırlanmalıdır.

Hamileliğin geç evrelerinde görülen iştahsızlık için de altta yatan nedenler tespit edildikten sonra bu sorunlara yönelik tedavi yöntemleri kullanılmaktadır.

Hamilelikte İştahsızlık Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Hamilelikte beslenme hem anne adayının hem de bebeğin sağlığı için en önemli etkenlerden bir tanesidir. İştahsızlık nedeniyle anne adayının yetersiz besleniyor olması bebeğin de yetersiz beslenmesine yol açabilmektedir. Bu durum her ikisinin sağlığı için de sorun teşkil edebilmektedir. Daha ciddi sorunların önüne geçilebilmesi için mutlaka doktor kontrolü altında olunması gerekmektedir.

Hamilelikte İştahsızlığa Ne İyi Gelir?

Hamilelikte iştahsızlık için etkin bir tedavi yöntemi kullanılmamaktadır. Bu nedenle anne adayının evde, kendi yapabileceği uygulamalar önem kazanmaktadır.

Hamilelikte iştahsızlığa iyi gelen uygulamalar aşağıdaki gibidir:

• Küçük ara öğünler yapılabilir.
• İştahı açmak için yemeklere taze nane, kekik gibi gıdalar eklenebilir.
• Açık havada yürüyüş ve hafif egzersizler yapılabilir.
• Çok yağlı ve sindirimi zor olan gıdalar tüketmekten kaçınılabilir.
• Beslenme programına lif yönünden zengin besinler eklenebilir.
• Stresten uzak durulmalıdır.
• Bol sıvı tüketilmelidir.
• Bulantıyı engelleme etkisi olduğu için kraker yenebilir.
• Beslenme düzenine bol sebze ve meyve eklenebilir.
• Fıstık, fındık, badem ve ceviz gibi sağlıklı yağlar içeren yemişler tüketilebilir.
• Protein ve kalsiyum oranı yüksek gıdalar tercih edilmelidir. 

Hamilelikte İştahsızlık için Hangi Doktora Gidilir?

Hamilelikte iştahsızlık için hastanelerin kadın hastalıkları ve doğum bölümlerine başvurulması gerekmektedir. Bazı hastanelerde gastroenteroloji ya da dahiliye bölümlerine de başvurulabilir. Ancak hamilelik sürecindeki hastalarla genelde kadın hastalıkları ve doğum uzmanı olarak bilinen jinekologlar ilgilenmektedir. Hamilelikte aşırı halsizlik ve iştahsızlık, sıvı kaybı ve yetersiz beslenme gibi durumların görülmesi halinde doktora gidilmesi gerekmektedir. Ayrıca hamilelikte son aylarda iştahsızlık görülmesi de doktora gidilmesi gereken durumlardandır.