Bebeklerde İdrarda Kan

Bebeklerde İdrarda Kan Görülmesi Nedir?

İdrarda kırmızı kan hücrelerinin bulunması olarak bilinen hematüri hastalığının bebek ve çocuklarda görülmesinin başlıca nedeni glomerüllerin (kan küreleri) böbrekte bulunmasıdır. Eritrosit (alyuvarlar) denilen kırmızı kan küreleri normal büyüklükte ve şekli bozulmamış ise üreter ve idrar yollarında kanama meydana gelmiş demektir. Mikroskobik ortamda yapılan incelemeler sonucunda idrardaki kan kürelerinin şekli bozulmuş ve farklı boyutlarda ise böbrekte bir kanama olduğu anlaşılır. Çoğu zaman şekli bozulmuş kan küreleri ile birlikte kan basıncı yükselir, idrar yoğunluğu ile idrardaki üre, kreatin (kas hücrelerindeki asit) ve protein miktarının da beraberinde arttığı gözlemlenir. Bu gibi durumda hasta bebeğe nefrit (böbrek iltihabı) tanısı konulur.

Hematüri Çeşitleri

1. Mikroskopik Hematüri: Bebeklerin idrarında gözle görünmeyecek şekilde ancak yapılan laboratuvar incelmeleri esnasında fark edilen kan hücrelerinin bulunması durumudur. 
2. Makroskopik Hematüri: Bebeklerin idrarında gözle görünür şekilde kırmızı, kahverengi ve pembemsi tonlarda kan görülmesi durumudur. 

Bebeklerde İdrarda Kan Belirtileri

Bebeklerin bezlerinde idrarla birlikte kan görülmesi hematüri hastalığının başlıca belirtisidir. Mikroskopik hematüri olan bebeklerde şikayetler daha hafif yaşanır. Tedavisi süreci de oldukça kısadır. Ancak makroskopik hematüri olan bebeklerde daha ciddi şikayetler yaşanabilir. Bu durumda idrardaki kanın nedeni bulunup ona uygun bir tedaviye başlanır. Hematüri bir hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkar. Bu nedenle hematüriye yol açan durumlara hangi şikayetlerin eşlik ettiği önemlidir.

Genel olarak bebeklerde idrarda kan görülmesi hastalığı ile birlikte görülen şikayetler şunlardır;

• Yüksek ateş
• Ödem oluşumu şişkinlik
• Karın ağrısı
• Huzursuzluk
• Uyku sorunları
• İdrar rengi ve miktarında farklılıklar 
• Sık idrar yapma
• Kusma
• Bulantı
• Titreme 

Bebeklerde İdrarda Kan Nedenleri

Bebeklerde idrarda kan görülmesi durumu çoğu zaman geçicidir. Kısa sürede kendiliğinden düzelebilir. Bebek bezinde kan görülmesi şikayeti 3 hafta gibi bir süre devam ediyorsa enfeksiyon riski bulunmaktadır. Mikroskobik hematüri olarak bilinen idrarda kan görülmesi bazı durumlarda fark edilmeyebilir. Yapılan laboratuvar incelemelerinde idrarda kan teşhis edilir. Öncelikle bebeklerde idrarda kan lekesi görülmesi şikayetinin altında yatan nedenler araştırılır.

Bebeklerde idrar kan görülme nedenleri arasında;

• Hidronefroz (idrar yollarındaki sıvı akışının tıkanması)
• Nefrit (böbrek iltihabı)
• Polikistik böbrek hastalığı (böbrekte bulunan, karaciğer ve pankreasa geçiş yapabilecek kist)
• Üreteropelvik bileşke darlığı (böbrek çıkışında darlık)
• Üretranın (idrar tüpü) tahrişi
• Tümörler
• Böbrek taşları
• İdrar yolu taşları
• Kan pıhtılaşma sorunları
• Alport sendromu (böbreklerdeki küçük damarların hasar alması)
• IgA nefropati (bağışıklık sistemi bozukluğundan kaynaklı böbrek hastalığı)
• Hiperkalsiüri (idrarla fazla kalsiyumun atılması durumu)
• Hemolitik hastalıklar (kırmızı kan hücrelerinden kaynaklı hastalıklar)
• Vaskülitler (kan damarının iltihaplanması)
• Anatomik bozukluklar
• Genetik faktörler
• Faranjit (üst solunum yolu hastalığı)
• Poststreptokokal glomerül iltihapları (Üst solunum yolu hastalıklarından kaynaklı böbrek hastalıkları)
• İdrar yolu enfeksiyonu yer alır. 

Bebeklerde İdrarda Kan Görülmesi Teşhisi

Bebeklerin idrarında kan görülmesi şikayeti için herhangi bir hastalık tanısı konulmadan önce bazı tetkikler ve gözlem yapılır. İdrarındaki değişikliğin hangi durumlarda ne zaman ve ne sıklıkla yaşandığı göz önünde bulundurulur. Ayrıca idrar rengindeki değişim tanı konulması açısından fikir verir.

Örneğin;

• Parlak kırmızı renkteki idrar mesane kanamasına
• Pembe renkte idrar üriner sistem (boşaltım sistemi) kanamasına
• Çay rengindeki idrar nefrite (böbrek hastalığı)
• Bulanık renkteki idrar, idrar yolu enfeksiyonuna işaret eder. 

Bebeklerde idrarda kan gelmesi şikayeti üzerine herhangi bir hastalığın teşhisi konulmadan önce ailede böbrek hastasının olup olmadığı, yakın akrabalar arasında böbrek nakli olan ya da diyalize bağlı olan kişilerin varlığı sorgulanır. Ayrıca bebeklerde işitme kaybının olması ve herhangi bir travmatik bir durumun yaşanmış olması hematüri hastalığının tanısının konulmasında önemli etkenlerdir.

Mikroskopik hematüri olarak bilinen bebeklerin idrarında gözle görülmeyecek şekilde kan olduğundan şüphe edilmesi durumunda yapılan tam idrar tahlili, kan tahlili, kan basıncı ölçümü ve idrar bakısı gibi tetkikler sonucunda herhangi bir hastalık tanısı konulmaması halinde birkaç gün içerisinde bu sorun kendiliğinden ortadan kaybolur. Ancak herhangi bir hastalıktan şüphe ediliyorsa ultrason, tomografi, MRI tetkikleri, sistoskopi (ışıklı kameralı endoskopla mesane ve idrar kanalının incelenmesi), idrar sitolojisi (idrarda kanser hücrelerinin aranması) ile böbrek biyopsisinin yapılması gerekli olur.

Katı besin ile beslenen bebeklere verilen pancar gibi sebzeler ile gıda boyalı yiyecekler ve bazı ilaçlar idrar renginin kırmızı olmasına neden olduğundan kan ile karıştırılabilir. Kesin sonuç için tahlil sonuçları değerlendirilir.

Bebeklerde İdrarda Kan Görülmesi Tedavisi

Yapılan tahliller sonucunda bebekte nefrit adı verilen böbrek dokusu iltihabı, tansiyon yüksekliği, idrarda protein fazlalığı ya da doku bozulması gibi sorunların olması halinde hemen ilaç tedavisine başlanır. Böbrek ya da idrar yollarında herhangi bir enfeksiyon olması halinde ise antibiyotik tedavisi uygulanır.

Eğer bebeklerde idrarda kan görülmesinin nedeni böbrek ya da idrar yolu taşı ise öncelikle sıvı tedavisi uygulanır. Ayrıca bebeğin ağrısını azaltmak amacıyla ağrı kesici verilir. Öncelikle doğal yollarla taşın düşürülmesi amaçlanır. Ancak taşın düşmemesi halinde taş kırılarak vücuttan çıkarılır. Bebeklerde kan basıncının ve idrardaki protein miktarının fazla olması durumunda bebeğin vücudunda ödem meydana gelir. Bu durumda ödem çözücü ve tansiyon dengeleyici ilaçların kullanılması gerekli olur.

Bebeklerde İdrarda Kan Görülmesi Tedavi Edilmezse

Bebeklerde idrarda kan görülmesi şikayeti mikroskobik hematüri ise yani gözle görülmeyecek şekilde idrarda kan bulunuyorsa şikayetlerin kendiliğinden zaman içerisinde geçmesi beklenir. Bu durum tehlikeli değildir ve herhangi bir tedavi uygulanmasına gerek yoktur.

Makroskopik hematüri olan gözle görülür şekilde bebeğin idrarında kan görülmesi durumu mutlaka ciddiye alınmalıdır. Önemli bir hastalığın habercisi olan bu şikayetin fark edilmemesi ya da ciddiye alınmaması halinde bebekte görülen semptomlarda hızla artış yaşanır. Tedavinin yapılmaması halinde idrar yolu enfeksiyonu hızla ilerleyerek diğer organlara yayılabilir. Vücuttaki ödem artarak böbrekler fonksiyonlarını yerine getiremez hale gelir. Bebeğin ömür boyu devam eden kalıcı böbrek hastalıklarının görülmesine yol açan bu durum önlenmezse böbrek nakli yapılması ya da diyalize bağlı bir yaşam sürdürülmesi zorunlu hale gelir.

Bebeklerde İdrarda Kan Görülmesine Ne İyi Gelir?

Yetişkin bireylere göre çok daha hassas vücut yapısına sahip olan bebeklerde idrarda kan görülmesi durumunda doğal yöntemler denenmeden önce mutlaka doktora gidilmesi gereklidir. Mesane ya da idrar yolu enfeksiyonundan kaynaklı idrarda kan meydana geliyorsa doktorun önerdiği ilaç tedavisinin yanında bebeğe verilen su miktarının arttırılması iyileşme sürecini hızlandıracaktır. Ayrıca su tüketiminin arttırılması bebeğin tansiyonunu dengelenmesine ve böbrek taşlarının vücuttan daha kolay atılmasına yardımcı olur.

Anne sütü ile beslenmeyen mama ya da katı besin verilen bebeklere bitkisel kürler verilebilir. Ancak bebeğe bitkisel kür ve besinler verilmeden önce bebeğinize besin alerjisi testinin yapılması önemlidir. İdrarda kana neden olan sorunları tedavi etmek isterken bebeğin durumunun kötüye gidecek sorunlara neden olunabilir. Bu nedenle bebeklere herhangi bir doğal tedavi yöntemi uygulanmadan önce mutlaka doktora danışılmalıdır.

Bebeklerde idrarda kan görülmesi şikayetine yol açan hastalıkların tedavisinde uygulanabilecek alternatif yöntemler şunlardır;

• Limon suyu: İdrar yolu enfeksiyona iyi gelen limon suyu idrar miktarını çoğaltarak aynı zamanda vücuttan ödemin atılmasını sağlar.
• Maydanoz suyu: İdrar söktürücü ve idrar yollarındaki iltihapların kurumasına yardımcı olur.
• Süt: Bebeklere verilen ılık süt bebeğin sindirim sistemini yumuşatarak böbrek taşlarının kırılmasında etkilidir. 
• Kızılcık suyu
• Böğürtlen çayı
• Nar suyu
• Zeytinyağı 
• Yoğurt suyu

Bebeklerde İdrarda Kan Görülmesine Ne İyi Gelmez?

Bebeklerde idrarda kan görülmesi şikayeti fazla miktarda ve sürekli şekilde yaşanıyorsa sadece doktorun önerdiği ilaçların verilmesi gereklidir. Ebeveynler bebeklerine bilinçsiz bir şekilde ilaç vermemelidir. Özellikle bebeğin ağrısını kesen kan sulandırıcı ilaçların verilmesi bebeğin durumunun daha kötüye gitmesine yol açar. İdrardaki kan miktarının daha da artmasına ve buna bağlı önceden görülmemiş şikayetlerin yaşanmasına neden olur. Ayrıca ebeveynler bebeklerinin hangi besinlere karşı alerjen durumlarının olduğunu test yaptırarak öğrenmeden kesinlikle bitkisel bir tedaviyi uygulamamalıdır.

Bebeklerde İdrarda Kan Şikayeti için Hangi Doktora Gidilir?

Bebeklerin idrarında kan görülmesi halinde ebeveynler ilk önce hastanelerin çocuk polikliniklerine gitmelidir. Doktorun muayenesi ve yaptığı tetkikler sonucunda bebekte ciddi bir mesane, idrar yolu sorunu ve böbrek hastalığı varsa duruma göre hastayı üroloji bölümüne sevk edebilir ya da tedaviyi üroloji uzmanı ile birlikte devam ettirebilir.