Gizli Kalp Krizi

Gizli Kalp Krizi Nedir?

Kalp krizi, kalbi besleyen damarlar olan koroner arterlerin herhangi bir sebepten tıkanması sonucunda, kalbin normal işlevini yerine getirememesi ve gittikçe ölmesi olarak tanımlanabilir. Normalde kalp krizinde ezici, yakıcı vasıfta göğüs ağrısı gibi belirgin bazı semptomlar görülür. Gizli kalp krizinde ise bu semptomlar hiç olmaz veya silik olur. Yani hasta bir göğüs ağrısı hissetse bile bu ağrı şiddetli olmaz ve diğer ağrılarla karıştırılabilir. 

Semptomların silik olması, kalp krizinin fark edilmemesine neden olur ve genellikle krizin başlangıcından sonraki günler, aylar hatta yıllar sonra fark edilir. Kalbi besleyen damarların tıkanması sonucu dolaşım etkilenir ve kalp kasının bir kısmı ölür. Sessiz kalp krizi erkeklerde kadınlardan daha sık görülür ancak sessiz kalp krizi kadınlar için daha çok ölümcüldür. Ek olarak, sessiz bir kalp krizinden sonra, kalp hastalığı nedeniyle ölme riski normal EKG'si olan yani daha önce herhangi bir kriz geçirmemiş birisine göre üç kat daha yüksektir ve genel ölüm riski yüzde 34'lere yükselir.

Gizli Kalp Krizi Belirtileri Nelerdir?

Normalde gizli kalp krizinin özelliği, semptomların olmaması veya hafif olmasıdır. Ancak bu hafif semptomlar bile kişiye uyarmaya yeterli olabilmektedir. Bu belirtiler şu şekilde sıralabilir:

Göğüs Ağrısı

Göğüs ağrısı normal kalp krizinde oldukça sık olarak saptanan bir bulgudur. Kalp krizindeki göğüs ağrısı ani gelir, yoğundur, ezici, sıkıştırıcı, yanıcı bir ağrıdır. Genelde bu ağrı egzersiz, soğuk, fazla yemek yeme, stres gibi durumlarla tetiklense de normal bir zamanda, tetikleyici olmadan da oluşabilmektedir. Kalp krizinde oluşan göğüs ağrısı genelde 20-30 dakikadan daha uzun sürer ve kişi bir türlü rahatlama sağlayamaz. Hastalar akut kalp krizindeki ağrıyı genellikle daha önce hiç yaşanmamış bir ağrı olarak tanımlarlar. Bu durum da hastaneye gitmesi için bir uyarıcıdır. 

Gizli kalp krizinde oluşan göğüs ağrısı ise daha hafiftir. Genelde daha önceki başka nedenlerle oluşan göğüs ağrılarına benzerler. Hastalar ağrıyı genelde göğüs merkezinde, şiddetli olmayan bir dolgunluk hissi olarak tanımlarlar. Bu semptomlar gizli kalp krizinde genelde yavaş başlar gittikçe artar ve azalıp artabilir. 

Gizli kalp krizinde bu tarz hafif göğüs ağrıları hissedilebilse de her oluşan göğüs ağrısını da kalp krizi lehine değerlendirip panik yapmak doğru değildir. Çünkü göğüs ağrısı reflü, kas ağrısı gibi daha basit nedenlerle de oldukça sık yaşanmaktadır. Bu durumlarda bir hekim tarafından muayene edilmek en doğrusu olacaktır.

Vücudun Diğer Bölgelerinde Rahatsızlık Hissi

Kalp krizi sadece kalbi ve göğüs bölgesini etkilemez, aynı zamanda tüm vücutta farklı etkiler hissedilebilir. Ancak bu belirtiler, kalp krizinin de tanınmasını zor bir hale getirirler. Aşağıdaki bölgelerde tek başına veya göğüs ağrısı ile birlikte ağrı veya rahatsızlık hissi oluşabilir: 

a-) Sırt bölgesi

b-) Boyun

c-) Çene

d-) Mide

Nefes Almada Zorluk ve Baş Dönmesi

Normalde yoğun bir egzersiz yapıldığında hissedilen nefes darlığının basit bir harekette ortaya çıkması gizli kalp krizinin yaygın bir belirtisidir. Bu durum kalbin yeterince kanı vücuda pompalayamaması sonucu oluşur. Nefes darlığı göğüs ağrısıyla birlikte olabileceği gibi tek başına da ortaya çıkabilmektedir. 

Nefes darlığının yanı sıra baş dönmesi hatta bayılma da gizli kalp krizi belirtilerinden biri olabilir. Ancak bu durumlar nefes darlığı gibi semptomlara göre daha nadir olarak görülür. Bu semptomlar hem erkeklerde hem de kadınlarda olabilir ancak kadınlarda nefes darlığı çok daha yaygın olarak görülür. 

Bulantı ve Soğuk Terleme

Soğuk soğuk terleme, mide bulantısı, kusma gibi belirtiler grip gibi başka bir nedenle de oldukça sık görülen belirtiler olsa da gizli kalp krizinde de aniden ortaya çıkabilmektedir. Ayrıca karın ağrısı da görülebilecek bir diğer semptomdur. 

Gizli Kalp Krizi Nedenleri Nelerdir?

Aslında gizli kalp krizinin meydana geliş nedenleri ve risk faktörleri normal kalp krizi ile aynıdır. Ancak bu kalp krizinin sessiz ilerlemesi ve belirti vermemesi ise bazı nedenlere bağlı olarak oluşmaktadır. Bu nedenlerin en önemlilerinden biri diyabet yani şeker hastalığıdır. Şeker hastalığı kontrol edilmediğinde veya geç teşhis edildiğinde nöropati adı verilen bir durum oluşur. Diyabetik nöropati durumunda kişide ağrı hissi ortadan kalkabilir. Bu durum kalp üzerine de yansıdığında hasta kalp krizindeki göğüs ağrısını hissedemez veya hafif hisseder duruma gelir. Bu yüzden diyabet hastalarında hafif olan göğüs ağrıları bile oldukça dikkate alınır. 

Kalp krizindeki ana neden kalbi besleyen damarlar olan koroner arterlerin zamanla tıkanmasıdır. Bu duruma ateroskleroz adı verilir. Ateroskleroz varlığında damar gittikçe tıkanır ve kalbe beslemek için gelen kan azalır. Bu durumda yoğun fiziksel veya duygusal stres gibi durumlar altında, kalp dahil organlara yeterli oksijen ve besin maddesi ulaşmaz. Kalp kası da zamanla ölür ve kalp krizi semptomları oluşur ya da gizli kalp krizi meydana gelir ve çok fazla semptom görülmez. 

Kalp krizi, fiziksel ve duygusal stres, sigara veya obezite gibi durumlarla tetiklenebilir. Gizli kalp krizi genellikle kalbin pompalama işlevinin bozulmasına neden olduğu için kalp ritim bozuklukları ve kalp yetmezliğine neden olabilir. 

Gizli Kalp Krizi Teşhisi

Gizli kalp krizi çoğunlukla bir semptoma neden olmadığı için veya kişi tarafından hafif hissedildiğinden hastaneye başvurulmadığı için kriz sırasında değil de kalp kasında bir hasar oluştuğunda teşhis edilir. Normalde bir kalp krizi şiddetli göğüs ağrısı gibi semptomlara neden olduğundan, o an direkt olarak hastaneye başvurulması halinde teşhis edilir. 

Gizli kalp krizi şüphesinde veya herhangi bir nedenle yapılan elektrokardiyogram yani EKG incelemesinde kalp kasındaki hasar ve geçirilmiş kalp krizleri tespit edilebilmektedir. Ancak gizli kalp krizi tanısı genellikle zayıflamış kalp kasının bir kısmının görüntülenebileceği ekokardiyogram (EKO) adı verilen bir aletle doğrulanır. Ayrıca kalp kasının bir kısmında normal kan akışı olmadığını gösterebilen nükleer stres testi, kardiyak emar veya kardiyak tomografi taraması gibi diğer tanısal kardiyak görüntüleme formları ile de tanı konulabilmektedir. 

Gizli Kalp Krizi Tedavisi

Gizli kalp krizinin tedavisi aslında normal kalp krizi tedavisine benzerlik gösterir. Ancak buradaki fark kalp krizinin akut yani ani, kısa süreli mi yoksa kronik yani uzun süredir mi olduğudur. Buna göre tedavi seçenekleri değişse de hemen hemen benzer tedaviler uygulanmaktadır. Tedavideki amaç hasara uğrayacak kalp kası miktarını azaltmak ve sorunlu bir hale gelen kalp kasının işlevlerini yerine getirebilmesine katkı sağlamaktadır. Kalp krizi tedavisinde ilaç tedavisi olmazsa olmazlardan biridir. Özellikle akut yani aniden ve kısa süreli oluşan gizli kalp krizlerinde aşağıdaki tedavi seçenekleri uygulanabilir: 

1-) Aspirin: Aspirin, ani başlayan kalp krizlerinde kesinlikle kullanılan bir ilaç türüdür. Aspirin, kanın pıhtılaşmasını azaltır ve daralmış olan damarın daha da daralmasını önleyerek kan akışını korumaya yardımcı olur. 

2-) Trombolitik ilaçlar: Trombolitik ilaçlar, kalp damarlarındaki kan akışını engelleyen kan pıhtılarını çözen ve yıkan ilaç türleridir. Kalp krizi esnasında veya sonrasında alınan trombolitik ilaçlar yaşam şansını arttırmaktadır. 

3-) Antiplatelet ilaçlar: Özellikle acil gibi bölümlerde ani oluşan kalp krizlerinde yeni pıhtıları önlemek veya var olan pıhtının büyümesini engellemek için bu ilaçlar kullanılabilmektedir. 

4-) Ağrı kesiciler: Hastalar kalp krizi sırasında aşırı şiddetli ağrı hissederse ağrı kesici ilaçlar verilebilir. Ancak gizli kalp krizinde ağrı genelde çok fazla olmadığı için bunlara ihtiyaç duyulmayabilir. 

5-) Nitrogliserin: Nitrogliserin, vücuttaki kan damarlarını genişleten bir ilaçtır. Damarların genişlemesi, kalbe gelen kanı azaltarak zaten hasar görmüş veya görecek kalbin yorulmasını engeller. Ayrıca göğüs ağrısını da hafifletirler. 

6-) Beta blokerler: Beta bloker adı verilen ilaç türleri de hem kalp kasının güçlü atmasını hem de hızlı atmasını engeller. Böylelikle kalbe yüklenen iş yükünü azaltırlar. Beta blokerlerin kalp kası üzerinde oldukça fazla olumlu etkisi olduğu kanıtlanmıştır. 

7-) ACE inhibitörleri: Bu tür ilaçlar da kan basıncını düşürerek kalbe yüklenen stresi azaltırlar. Kalp kasında oluşan kötü etkileri de geriye döndürme olasılığı vardır.  

8-) Statinler: Statinler adı verilen ilaç grubu direkt olarak damarlara etki göstermese de kan kolestrolünü düşürerek etki gösterir. Kolestrol kalp damarlarında hasar yaratma ve bu hasarın ilerleyip üstüne pıhtı binmesi konusunda suçlanan bir maddedir. Bu yüzden bunun düşürülmesi kalp krizlerini önleme açısından önemlidir.

Gizli Kalp Krizi Ameliyatı

İlaçlara ek olarak, kalp krizinizi tedavi etmek için aşağıdaki ameliyat yöntemlerinden bazıları kullanılabilir. Bunlar hastaya ve var olan durumu türüne göre değişiklik gösterir.  

1-) Koroner anjiyoplasti ve stentleme: Perkütan koroner girişim olarak da bilinen bu prosedürde, hekim uzun ince bir tüp olarak tanımlanabilen bir kateter ile kasık veya bilek bölgesindeki bir damardan girerek kalbi besleyen ve tıkalı olan koroner damarlara ulaşır.

Kateter, tıkanan damara ulaştığında, o bölgeyi genişletmek için özel bir balon şişirilir. Daha sonra burası uzun süre açık kalabilmesi için stent denilen bir alet yerleştirilir. Böylelikle en azından belli bir süre damar açılmış olur.

2-) Koroner arter bypass cerrahisi: Bazı durumlarda, hekim kalp krizini düzeltmek için stent koyma işlemini uygulayamaz veya bypass daha avantajlı bir konumda olabilir. Böyle durumlarda bypass cerrahisi tercih edilir. 

Bypass ameliyatında daralmış olan damar atlanarak vücudun başka bir bölümünden alınan damar o bölgeye dikilir. Böylelikle tıkalı damar atlandığı için tıkanıklık kaldırılmış olur. Bypass ameliyatı, stent koymaya göre daha komplike bir cerrahi olsa da koruyuculuğu stent koyma işlemine göre daha fazladır.