Nöropati

Nöropati Hastalığı Nedir?

Nöropati bir veya daha fazla sinirin hasarı sonucunda meydana gelen sinir sistemi işlev bozukluğudur. Bu bozukluk tipik olarak etkilenen bölgede uyuşma, karıncalanma, kas güçsüzlüğü ve ağrı ile sonuçlanır.

Nöropatiler sık olarak genelde hastaların ellerinde ve ayaklarında başlamaktadır. Vücudun farklı bölgeleri de nöropati sebebiyle etkilenebilir.

İnsan vücudundaki sinir sistemi periferik sinir sistemi (çevresel sinir sistemi) ve merkezi sinir sistemi olmak üzere iki bölümde incelenir.

Genellikle periferik nöropati olarak adlandırılan nöropati, periferik sinir sistemi içinde gelişen bir problemi ifade eder. Periferik sinir sistemi beyin ve omurilik dışındaki sinir sistemi oluşumudur. Beyin ve omurilik ise merkezi sinir sistemi olarak sınıflandırılır.

Sinirdeki tüm sinirlerin ve içerisindeki iletilerin gidip geldiği yer beyin ve omurilik yani merkezi sinir sistemidir. Bu sistem aslında vücudun sinir sistemi olarak kontrol merkezidir.

Periferik sinir sistemi ise kontrol merkezinin vücut ile bağlantısını sağlayan sinir sistemi bölümü olarak ele alınır.

Nöropati aslında nöron adı verilen sinir hücreleri hasar gördüğünde veya yok edildiğinde ortaya çıkan ve sinir sisteminin bir bölümünün fonksiyonunu yerine getiremediği anlamına gelen rahatsızlıklara verilen genel isimdir.

Bu rahatsızlık nöronların birbirleriyle ve beyinle iletişim kurma biçimini olumsuz yönde etkiler ve bozar.

Nöropati bir siniri etkilediğinde mononöropati, sınırlı bir bölgedeki sinirlerin birden fazlasını etkilediğinde multifokal motor nöropati ve vücuttaki birçok periferik siniri etkilediğinde polinöropati adını alır.

Nöropati Tipleri

• Periferik Nöropati: Periferal sinir sisteminde meydana gelen nöropati olarak bilinir.
  
• Diyabetik Nöropati: Diyabet hastası kişilerin kan şeker kontrolü yeteri kadar yapılmadığı takdirde bu nöropati çeşidi ortaya çıkar. Vücudun herhangi bir yerindeki sinir gruplarını etkileyebilir. Genellikle el, ayak ve bacakta görülür.
  
• Optik Nöropati: Çeşitli sebeplerle göze giden nöronların sinir ucu iltihabı olarak bilinir. Fark çeşitleri vardır. İskemik optik nöropati gibi damarsal sebeplerle meydana gelebilir. Kompresif optik nöropati gibi sinir uçlarına bası sonucu da nöropati oluşabilir.
  
• İşitsel Nöropati: Kulak ile beynin duyma merkezi arasındaki nöronlarda meydana gelen sinir hücre hasarı sonucunda meydana gelen nöropati türüdür.
• Otonomik Nöropati: Vücutta sempatik ve parasempatik adı verilen otonomik sinir sistemini oluşturan sinir lifleri mevcuttur. Bu sinir liflerinin etkilenmesi sonucunda otonom nöropati görülür.
  
• Duyusal Nöropati: Nöropati bir kişide geliştiğinde etkilenen sadece duyu nöronlarıysa yani ağrı, ısı ve dokunma gibi duyuları taşıyan sinirler etkilenirse buna duyusal nöropati denir.
  
• Tuzak Nöropati: Sinir demeti veya sinir sıkışmasına bağlı olarak meydana gelen nöropatilere denmektedir. Bu sebeple en sık rastlanan nöropati çeşidi karpal tünel sendromudur. Karpal tünel sendromundan sonra en sık görülen tuzak nöropati çeşidi ise ulnar nöropatidir.

Nöropati Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Nöropatiler tiplerine göre vücutta farklı belirti ve şikayetlere yol açabilir. Etkilenen sinir hücresinin vücudun hangi bölgesinde ne gibi bir fonksiyonu olduğuna bağlı olarak bu belirti ve şikayetler de farklı olacaktır. Bu sebeple nöropatilerin geniş bir belirti ve şikayet çeşitliliği mevcuttur.

Nöropati tiplerine göre aşağıdaki belirti ve şikayetler nöropati gelişen kişilerde görülebilir:

• Periferik nöropati kişilerde ellerin ve ayakların sıcağın, soğuğun veya ağrının hissedilip konumunu beyine bildiren sinirleri etkileyebilir. Bu etkilenme sonucunda kişiler soğuk ve sıcağı hissetmeyebilir.
• Vücudun belirli bölgelerinde, genellikle eller ve ayaklarda karıncalanma veya uyuşma hissi periferik nöropatinin en yaygın belirtilerindendir. Bu hisler hafif ağrılıdan şiddetli ağrılıya kadar değişebilir ve genellikle geceleri daha şiddetli olarak hissedilir. Bazı kişiler olmamasına rağmen ellerinde veya ayaklarında çorap varmış gibi bir hisse sahip olduğunu söyleyebilir.
• Özellikle eller, ayaklar veya baldır kaslarında ağrıyla beraber görülen kramplar gece geç saatlerde sıklıkla meydana gelir.
• Dokunma veya sıcaklığa duyarlılık nöropati sonucunda oluşabilir.
• Çeşitli refleks kayıpları da nöropati sebebiyle gelişebilir.
• Ellerde ve ayaklarda kas kaybı görülebilir.
• Özellikle ayaklarda veya ellerde zayıflık.
• Günlük rutin işlerde yapılan sakarlıklar nöropatinin belirtileri arasındadır.
• Nöropati geliştiren kişilerde bir diğer yaygın görülen belirti ise karanlık ortamlarda meydana gelen denge kaybıdır.
• Cinsel işlev bozukluğu kişilerde görülen bir diğer sağlık bozukluğu belirtilerindendir. Bu kişilerde erken boşalma veya hiç boşalamama gibi durumlar meydana gelebilir.

Nöropati Hastalığı Nedenleri Nelerdir?

Nöropatin oluşumuna sadece bir hastalık veya tıbbi problem neden olmaz. Sinir sistemi sağlığını etkileyen birçok durum ve olay vardır.

Aşağıdaki tıbbi rahatsızlıklar ve durumlar nöropati oluşumuna sebebiyet verebilir:

• Diyabet: Yapılan araştırmalara göre dünyada en yaygın nöropati sebebi diyabettir. Diyabetli kişilerin yaklaşık % 60 ila % 70'inin nöropati yaşadığı bildirilmiştir. Diyabet, el ve ayaklarda ağrılı yanma hissine neden olan küçük lif nöropatisinin en yaygın nedenidir.
• Travma: Düşmeler, araba kazaları, kırıklar veya spor faaliyetlerinden kaynaklanan yaralanmalar nöropatiye neden olabilir. Tekrarlayan stres atakları veya sinirlerin geçtiği alanın daralması nedeniyle sinirlerin sıkışması diğer nöropati nedenlerindendir.
• İlaçlar ve zehirler: Bazı antibiyotikler, bazı anti-nöbet ilaçları ve bazı HIV ilaçları diğerleri nöropatiye yol açabilir. Kanser kemoterapisi ve radyasyon da dahil olmak üzere bazı tedaviler periferik sinirlere zarar verebilir. Ağır metaller (kurşun ve cıva dahil) ve endüstriyel kimyasallar, özellikle solventler gibi toksik maddelere maruz kalmak da sinir fonksiyonunu etkileyebilir.
• Vasküler bozukluklar: Vücudun damar yapısındaki bozukluklar ‘’vasküler bozukluklar’’ olarak adlandırılabilir. Kollara ve bacaklara kan akışı iltihabi rahatsızlıklar, kan pıhtıları veya diğer kan damarı bozuklukları nedeniyle azaldığında veya yavaşladığında nöropati meydana gelebilir. Kan akışının azalması, sinir hücrelerine giden oksijeni engelleyerek sinir hasarına veya sinir hücresinin ölümüne neden olur. Vasküler problemlere vaskülit, sigara ve diyabet de neden olabilir.
• Otoimmün bozukluklar: Guillain-Barré sendromu, lupus, romatoid artrit, Sjogren sendromu ve kronik inflamatuar demiyelinizan polinöropati nöropatiye neden olabilen otoimmün (bağışıklık sisteminin vücudun kendi hücrelerine saldırdığı rahatsızlıklar) bozukluklardır.
• Enfeksiyonlar: Su çiçeği, zona, insan immün yetmezlik virüsü (HIV), herpes, sifiliz, Lyme hastalığı, cüzzam, Batı Nil virüsü, Epstein-Barr virüsü ve hepatit C gibi enfeksiyonlar da nöropatiye neden olabilir. Bu virüslerin bazıları direk nöronları enfekte ederek nöropati oluşumuna neden olabilir.
• Anormal vitamin seviyeleri ve alkolizm: Sağlıklı sinir fonksiyonu için referans değerleri arasından vücut için yeterli olacak E, B1, B6, B12 ve niasin vitamin seviyeleri önemlidir. Tipik olarak iyi bir diyetin eksikliği ile sonuçlanan kronik alkolizm, tiamin ve sinir fonksiyonu için gerekli diğer temel besin maddelerini vücuttan alır. Alkol ayrıca periferik sinirlere doğrudan toksik olabilir.
• Kalıtsal Bozukluklar: Charcot-Marie-Tooth (CMT) hastalığı en sık görülen kalıtsal nöropatidir. CMT, ayak ve alt bacak kaslarında zayıflığa neden olur ve ayrıca eldeki kasları da etkileyebilir. Ailesel amiloidoz, Fabry hastalığı ve metakromatik lökodistrofi nöropatiye neden olabilen kalıtsal bozuklukların diğer örnekleridir. Bilinen bir nedeni yok: Bazı nöropati vakalarının bilinen bir nedeni yoktur.
• Diğer Hastalıklar: Nöropati, böbrek bozuklukları, karaciğer bozuklukları, hipotiroidizm (tiroid hormon seviyesinin düşüklüğü), sinirlere baskı yapan veya alanlarını istila eden tümörler (kansere neden olan veya iyi huylu), miyelom (kemik iliği kanseri tipi), lenfoma (lenf tümörleri) ve monoklonal gammopatiden (plazma hücre hastalığı) kaynaklanabilir.

Nöropati Hastalığı Teşhisi

Nöropati teşhisi için detaylı bir hasta öyküsü alındıktan sonra fizik muayeneye geçilir. Fizik muayene sonrasında hastalara nörolojik muayeneler de yapılmalıdır.

Bu muayenelerden sonra doktorlar gerekli gördüğü kişilerden kan tetkikleri, görüntüleme tetkikleri, genetik testler ve sinirlerin sağlığını değerlendirmek için bazı özel tetkikler isteyebilir.

Bu tetkikler aşağıdaki gibi olabilir:

• Öykü ve Fizik Muayene: Öncelikle doktorlar kapsamlı bir tıbbi geçmiş ve fizik muayene yaparlar. Doktorlar kişilerin belirtileri ve şikayetleri gözden geçirirler. Kişilerin mevcut olan ve geçmiş ilaçlarını da sorgularlar. Doktorlar, toksik (vücut için zehirli) maddelere maruz kalma öyküsü, travma geçmişi, çalışma durumu ve alanı veya sosyal alışkanlıkları (tekrarlayan hareketler aramak), sinir sistemi hastalıklarının aile geçmişi, diyet ve alkol kullanımı gibi tüm durumları sorgularlar.
• Nörolojik Muayene: Nörolojik muayene sırasında doktorlar kişilerin reflekslerini, koordinasyonunu ve dengelerini, kas gücünü, kas tonusunu ve hislerini hissetme yeteneğini (hafif dokunuş veya soğuk gibi) kontrol eder. Bu muayene sırasında refleks çekici gibi muayene aletleri kullanılır.
• Kan Tahlili ve Görüntüleme Testleri: Doktorlar ayrıca kan tahlili ve görüntüleme testleri de isteyebilir. Kan tahlilinde, vitamin ve mineral dengesizliklerini, elektrolit dengesizliklerini (böbrek sorunları, diyabet, diğer sağlık sorunlarının göstergesi), tiroid problemlerini, toksik maddeleri, belirli virüslere karşı antikorları veya otoimmün hastalıklar ortaya çıkabilir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ile de tümörleri, sıkışmış sinirleri ve sinir sıkışmasını tespit edebilir.
• Genetik test: Doktorlar nöropatiye genetik bir durumun neden olduğundan şüphelenirse, genetik test istenebilir. Bu testler genellikle ailede sinir sistemi rahatsızlıkları ve bazı genetik rahatsızlıkları olduğunda istenir.
• Elektrodiagnostik değerlendirme Doktorlar hastaları sinir hasarının yerini ve derecesini bulmak için elektrodiagnostik değerlendirme isteyebilir. Bu amaçla iki farklı tetkik yapılabilir. Bunlar:
  1. Sinir iletim çalışması: Bu test sırasında, genellikle kişilerin kolları veya bacakları olmak üzere vücudunun farklı bölümlerindeki sinirler ve kaslar üzerine deri üzerine elektrot adı verilen küçük yamalar yerleştirilir. İncelenecek bir sinir üzerinden yamaya kısa bir elektrik şarjı uygulanır. Test, tepkinin boyutunu ve sinirin elektrik sinyalini ne kadar hızlı taşıdığını ölçer. Hem motor hem de duyusal sinirler bu şekilde incelenebilir.
  2. Elektromiyografi (EMG): Bir EMG, herhangi bir kasın sağlığını belirleyebilir ve kullanım sırasında kas içindeki elektriksel aktiviteyi ölçerek sinir ve kas arasında herhangi bir kopukluk olup olmadığını belirleyebilir. EMG sırasında, deri yoluyla kasa içine çok ince bir iğne elektrot yerleştirilir. Kas daha sonra belirli bir hareket için kullanılır ve kasın elektriksel aktivitesi elektromiyogram adı verilen bir grafiğe kaydedilir. Herhangi bir patolojik durumun varlığının olup olmadığı incelenebilir. Tuzak nöropati gelişmiş kişilerde de emg tuzak nöropati protokolü ile inceleme yapılabilir.
     
• Doku biyopsileri: Bazı durumlarda teşhisi doğrulamak için sinir, kas veya deri biyopsisi gerekir. Biyopsi sırasında, mikroskop altında incelemek üzere sinirleri de içerecek ilgili dokudan küçük bir örnek alınır.
• Diğer testler: Diğer testler arasında vücudun terleme yeteneğini ölçmek için bir testi (QSART testi) yapılabilir. Bir başka test ise kişilerin duyularının hassasiyetini (dokunma, sıcak / soğuk, ağrı, titreşim) kontrol etmek için yapılabilir.

Nöropati Hastalığı Tedavisi

Nöropati tedavisi planlanırken diyabet veya enfeksiyonlar gibi altta yatan herhangi bir tıbbi sorunun teşhisi son derece önemlidir. Teşhisten sonra ancak tedavi başlanabilir.

Bazı nöropati vakaları kolayca tedavi edilebilir ve bazen hastalar iyileştirilebilir. Bununla birlikte, tüm nöropatiler iyileştirilemez. Bu tamamen iyileştirilme olmayan durumlarda, tedavi hastaların belirti ve şikayetlerini kontrol etmeyi ve azaltmayı amaçlar. Bununla birlikte daha fazla sinir hasarını önlemeyi amaçlar.

Tedavi seçenekleri aşağıdakiler gibi olabilir:

• Ağrıyı kontrol etmek için bazı ilaçlar kullanılabilir: Bir dizi farklı ilaç, merkezi ve periferik sinir sistemi içindeki ağrı sinyal yollarını ve ağrıyı kontrol etmeye yardımcı olan kimyasallar içerir. Bu amaçla aşağıdaki ilaç grupları kullanılabilir:
  1. Antidepresanlar
  2. Anti epileptik ilaçları
  3. Topikal kremler
• Fizik tedavi: Nöropati gelişen kişilerin gücünü, vücut dengesini ve hareket açıklığını arttırmasına yardımcı olmak amacıyla geliştirilmiş egzersiz, masaj ve diğer tedavilerin bir kombinasyonu kullanılmaktadır.
• Mesleki terapi: Ağrı ve işlev kaybı ile başa çıkmanıza yardımcı olabilir ve bu kaybı telafi etme becerilerini hastalara öğretebilen terapiyi sağlar.
• Cerrahi: Sırt veya boyunda fıtıklaşmış disk, tümörler, enfeksiyonlar veya karpal tünel sendromu gibi sinir sıkışması bozuklukları gibi şeylerin neden olduğu kompresyonla (sinir basısı) ilişkili nöropatisi olan hastalar için cerrahi kullanılabilir.
• Mekanik yardımcılar: Bazı teller ve özel olarak tasarlanmış ayakkabılar, kalıplar ve ateller gibi mekanik yardımcılar, vücut dokusuna destek sağlayarak veya etkilenen sinirleri doğru hizalayarak ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
• Doğru beslenme: Daha sağlıklı bir diyet uygulamayı ve vitamin ile beraber diğer besin maddelerinin doğru dengesini sağlamayı içerir. Bu sayede kişilerin eğer varsa vitamin ve elektrolit bozukluğuna bağlı olarak gelişmiş nöropatileri kontrol altına alınabilir. 
• Sağlıklı yaşam: Kas gücünü artırmak, sigarayı bırakmak, sağlıklı bir kiloyu korumak ve alkol alımını sınırlamak gibi sağlıklı yaşam alışkanlıklarını benimsemek.

Diğer Tedaviler

• Transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS): Bu tedavi, ağrıya neden olan sinirlere veya yakınında deri üzerine elektrotlar yerleştirmeyi içerir. Düşük seviyeli bir elektrik akımı elektrotlardan hastaların cildine iletilir. Tedavi programı terapistiniz tarafından belirlenir. TENS tedavisinin amacı, ağrı sinyallerini beyne ulaşmamaları için bozmaktır.
• İmmün baskılayıcı veya bağışıklık düzenleyici tedaviler: Nöropati otoimmün bir hastalığa bağlı olarak gelişen bireyler için çeşitli tedaviler kullanılır. Bunlar arasında oral ilaçlar, IV infüzyon tedavileri ve hatta antikorların ve diğer bağışıklık sistemi hücrelerinin kişinin kanından çıkarıldığı ve daha sonra kanın vücudunuza geri gönderildiği plazmaferez gibi teknikler ile olabilir. Bu tedavilerin amacı, bağışıklık sisteminin sinirlere saldırmasını önlemektir.

Nöropati Hastalığı Tedavi Edilmezse

Nöropati hastalığı tedavisi derhal yapılması gereken hastalıklardandır. Bu sebeple komplikasyon gelişme ihtimali azalmış olur.

Tedavi edilmeyen nöropati vakalarında aşağıdaki komplikasyonlar oluşabilir:

• Ayak parmağı, ayak veya bacak kaybı yaşanabilir: Sinir hasarı ayaklardaki hisleri kaybetmeye neden olabilir. Bu his kaybı sebebiyle küçük kesikler dahi hastalar farkına varmadan yaralara veya ülserlere dönüşebilir. Ağır vakalarda, enfeksiyon kemiğe yayılabilir veya doku ölümüne yol açabilir. Böyle vakalarda hastalar uzuvlarından olabilirler. Ayak veya bacak kaybı kulağa kötü gelebilir ancak ampütasyon hayat kurtarıcıdır. Ampütasyon gereken kişilerde farklı hastalıklar ve ileri yaşın getirdiği farklı sorunlar bulunduğu zaman kişiler ameliyat sonrasında hayati tehlikeler yaşayabilir. Bu sebeple nöropati gelişmeden erken teşhis ve önlemler alınmalıdır.
• İdrar yolu enfeksiyonları ve idrar kaçırma gibi durumlar meydana gelebilir: Mesaneyi (idrar torbası) kontrol eden sinirler hasar görürse, mesanenin içi tamamen boşalmayabilir. Bakteriler mesanede ve böbreklerde birikerek idrar yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Sinir hasarı ayrıca, idrar yapmanız gerektiğinde veya idrarı serbest bırakan kasları kontrol ederek sızıntıya (inkontinans) yol açarak hissetme becerinizi etkileyebilir.
• Kan akışını bir çeşit sinir ekibi kontrol eder. Bu kontrol eden sinirlerin zarar görmesi sonucunda kan basıncı kontrolünü sinir sistemi kaybedilebilir. Böylelikle vücudun kan basıncını ayarlama yeteneği etkilenmiş olur. Bu, oturduktan sonra durduğunuzda keskin bir basınç düşüşüne neden olabilir. Bu durum meydana geldiğinde baş dönmesine ve hatta bayılmaya neden olabilir.
• Sindirim problemleri de nöropati tedavi edilmediğinde meydana gelebilir. Sinir hasarı sindirim sistemiyle ilgili bir konumdaysa, kabızlık veya ishal veya her ikisine birden sahip olabilirsiniz. Bu durumlar dışında hazımsızlık ve şişkinlik gibi şikayetler de meydana gelebilir.
• Cinsel işlev bozukluğu: Nöropatiler cinsel organların kontrolünü sağlayan sinirlere zarar verebilir. Kadınlar ve erkekler uyarılma konusunda zorluk çekebilirler.
• Terlemede artış veya azalma: Sinir hasarı, ter bezlerinin çalışmasını bozabilir ve vücudun sıcaklığını düzgün bir şekilde kontrol etmesini zorlaştırabilir.

Nöropati Hastalığına Ne İyi Gelir?

Aşağıdaki davranışlar ve yöntemler nöropatiye bağlı olarak gelişen belirti ve şikayetleri azaltıp hastaların iyi hissetmesine yardımcı olabilir.

Bunlar:

• Meditasyon, yoga, davranışsal terapi ve psikoterapi gibi yöntemlerin nöropati gelişmiş kişilerde uygulandığı ve başarılı sonuçlar alındığı bildirilmiştir.
• Akupunktur tedavisi nöropati gelişmiş bazı sinirlerin uyarılması için faydalı olabilir. Kişilerde ağrı şikayetlerinin azalmasına yardımcı olabilir.
• Doğru beslenme olmadan nöropati belirtileri kötüleşebilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek son derece önemlidir. Dengeli bir diyeti olan kişilerin nöropati belirti ve şikayetleri azalabilir. Bununla birlikte ideal kilo aralığında kalmak, haftada birkaç kez egzersiz yapmak ve alkol kullanmamak kişiler için son derece faydalıdır. Bu sağlıklı yaşam kişilerin kaslarını güçlü tutar ve aynı zamanda sinirlerin sağlıklı kalmaları için ihtiyaç duydukları oksijen ve besinleri almasını sağlar.
  

Nöropati Hastalığına Ne İyi Gelmez?

Aşağıdaki yöntemler ve davranışlar nöropati gelişmiş kişilerin belirti ve şikayetlerini arttırabilir. Bu sebeple hastalar daha kötü hissedebilir.

Bunlar:

• Kişilerin herhangi bir sebeple aldığı tüm ilaçlar ve reçetesiz satılan ürünleri gözden geçirmek gereklidir. Herhangi bir sebeple alınan ve nöropati durumunun kötüleşmesine sebep olan bilinçsiz ilaç alımı son derece tehlikelidir. Bu durumlarda doktora başvurmak gerekir.
• Nöropati diyabet sebebiyle gelişmişse yani kişilerde diyabetik nöropati var ise kötü kan şekeri seviyesi hastalar için tehlikelidir. Nöropati şikayetlerini arttırabilir. Bu sebeple etkin şeker kontrolü önemlidir.
• El ve ayaklara dikkat etmek son derece önemlidir. İleri yaşlarda kan damarlarının sağlığını kaybetmesi sonucunda el ve ayağa giden kan akışı azalabilir. Özellikle ayaklarda diyabetik nöropati sonucunda hissizlik meydana geldiğinde ve yaralanmalar fark edilmeyip büyük ülserlerle beraber enfeksiyonlara dönüştüğünde durumun tedavisi zor bir hale gelir. Hali hazırda azalmış sınırlı kan akımı enfeksiyon ve yara tedavisini önemli ölçüde zorlaştırır. Bu sebeple el ve ayak sağlığına dikkat edilmelidir.
  

Nöropati Hastalığı İlaçları

Nöropati rahatsızlığını tamamen ortadan kaldıracak bir ilaç henüz yoktur. Ancak nöropatiye bağlı olarak gelişen şiddetli ağrıları önleyecek bazı ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçların kullanımı bir doktorun reçete etmesi ile olmalıdır. Bu ilaçlar doktor takibinde kullanılmalıdır.

Bu ilaçlar:

Antidepresanlar: Sedasyona yol açabilen nöropatide kullanılan psikiyatrik grupta ilaçlardandır.

Bu ilaçlar:

• Amitriptilin
  
• Venlafaksin
  
• Duloksetin
  

Anti Epileptikler: Bu ilaçlar nöronları direkt olarak inhibe ederek veya nöron bağlantılarını inhibe ederek aktivite gösterirler.

Bu ilaçlar:

• Karbamazepin
  
• Okskarbazepin
  
• Lamotrijin
  
• Gabapentin
  
• Pregabalin
  

Opioidler: Merkezi sinir sisteminde etkinlik gösteren ilaçlardır. Bu etkinliğini opioid adı verilen reseptörlere bağlanarak yaparlar. Bağlanma sonucunda narkotik etkileri vardır. Ağrı dindirilmesi amacıyla kullanılabilirler.

Bu ilaçlar:

• Tramadol
  
• Fentanil
  

Anti Aritmikler: Kalpte anti aritmik olarak etkinlik gösteren bu ilaçların nispeten de olsa nöropatik ağrıyı dindirdiği düşünülüyor.

Bu ilaçlar:

• Lidokain
  
• Meksiletin
  

Lokal Tedavi: Epidermal sinirleri inhibe ederek etkinlik gösterirler.

Bu ilaçlar:

• Kapsaisin
  

Nöropati Ameliyatı

Nöropatileri tedavi etmeye yarayan cerrahi işlemler oldukça sınırlıdır. Nöropati çeşidi tuzak nöropati olduğu zaman yani herhangi bir sinir bir noktada sıkıştığı için nöropati meydana gelirse bu tür nöropatilerde cerrahi işlemler denenebilir.

Cerrahi işlemler sinir kompresyonuna sebebiyet veren durumu ortadan kaldırmayı amaçlar. Hastalar ameliyat sonrasında genellikle rahatlarlar.

Karpal Tünel Açma Cerrahisi

Karpal tünel sendromuna bağlı olarak görülen nöropati ve hastanın şikayetleri çok şiddetliyse doktorlar bu cerrahi işlemi uygulayabilirler.

Karpal tünel açma ameliyatı (karpal tünel dekompresyonu), karpal bağın kesilmesini içerir. Bu bağ, karpal tüneli oluşturmak için bileğinizdeki kemiklere bağlanır. Birkaç tendon ve medyan sinir bu tünelden parmaklarınıza doğru ilerler. Karpal tünelde basınç oluşursa, medyan siniriniz düzgün çalışamaz ve karıncalanma, uyuşma veya ağrıya neden olur. Karpal bağın kesilmesi basıncı serbest bırakır ve kişilerin şikayetlerini hafifletir.

Kubital Tünel Açma Cerrahisi

Ulnar nöropatisi olan hastalarda yapılabilir. Ulnar sinir hafifçe sıkıştırılmışsa, kübital tünel serbest bırakma ameliyatı, dirseğin arkasından geçerken ulnar sinir üzerindeki basıncı azaltabilir.

Bu bölgedeki ulnar siniri örten doku basıyı hafifletmek için kesilir. Bu cerrahi işlem lokal anestezi altında yapılır. Hastalar aynı gün eve gidebilir.

Hamilelerde Nöropati

Periferik nöropati, mononöropati ve polinöropati, gebelikte yaygın değildir.

Bununla birlikte, şikayetler meydana geldiğinde, küçük olsa bile, hamile kadın için rahatsız edici olabilirler. Bu nedenle hızlı tanıma ve tedavi son derece önemlidir.

Hamilelerde Nöropati Sebepleri

• Periferik Nöropati: Gebelerde periferik nöropati ve çeşitleri görülebilir. Bununla birlikte, Karpal tünel sendromu özellikle gebelerde yaygın olarak görülen tuzak nöropatiye yol açar. Hamile kadınların yüzde 30-35'inde el, özellikle ağrı ve karıncalanma sorunları yaratır. Gebe kadınlarda elde ağrı, karıncalanma, kas güçsüzlüğü ve diğer sorunlara karpal tünel sendromu neden olabilir.
• Büyüyen rahimden gelen basınç zaten mevcut olan omurga sinirlerinin herhangi bir sıkışmasını şiddetlendirir. Karın ve pelvisin gerilmesi ayrıca gövdenin sinirlerini de gerer. Ilioinguinal sinir ve genital femoral sinirler olarak adlandırılan bu sinirler, alt karın, üst uyluk ve cinsel organların etrafındaki yapıları kontrol eder. Bu gerilme vücudun bu bölgelerinde zaten hareket ve hissi yaşadığınız zorlukları daha da kötüleştirebilir.
• Bir epizyotomi (doğum yaptığınızda vajinanın açılmasını arttırmak için bir kesim işlemi) geçmişiniz varsa uyuşma ve idrara çıkma sorunları yaşayabilirsiniz. Bu durumun sebebi anüs ve üretra çevresindeki sfinkter kaslarını kontrol etmeye yardımcı olan pudendal sinir adı verilen bir sinirin nöropatisinden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle sorun, idrar kaçırma durumu olabilir.
• Diyabetik nöropati: Diyabeti yalnızca hamilelik sırasında ortaya çıkan kadınlar (gebelik diyabeti) diyabetik nöropati geliştirme eğiliminde değildir ancak uzun süreli diyabeti olanlar (gebeliğin dışında meydana gelen diyabet) da hamilelikte diyabetik nöropati geliştirebilir.
• Alkol: Alkolü uzun süre kötüye kullanan kadınlar, hamile olsun ya da olmasın alkolik nöropati olabilirler.

Hamilelikte meydana gelen nöropatilerde genellikle tedavi için gebeliğin sonlanması beklenir. Ağır ilaçlardan kaçınmak bebeğin sağlığı için önemlidir. Ağrı kontrolü için verilebilecek ilaçlar sınırlıdır.

Çocuklarda Nöropati

Çocuklarda ve bebeklerde nöropati gelişimi genellikle bir travma veya enfeksiyon hastalık gelişimi sonrasında meydana gelir.

Bu durumun erken fark edilmesi ve tedavisinin yapılması son derece önemlidir. Genellikle çocuklarda görülen nöropati tipi periferik nöropatidir.

Periferik nöropatisi olan çocuklar sinirlerin etkilendiği bölgede ağrı, yanma veya karıncalanma gelişebilir. Bu tipik olarak eller ve ayaklardadır.

Yetişkinlerde uygulanan teşhis ve tedavi yöntemleri genellikle çocuklarda da uygulanabilir.

Nöropati Hastalığı için Hangi Doktora Gidilir?

Aşağıdaki belirti ve şikayetlere sahip kişilerin bir Nöroloji Hastalıkları uzmanı ile görüşmesi son derece önemlidir. Nöropati ile ilgili rahatsızlıklar, erken teşhis edildiğinde tedavide sonuç alma oranı oldukça artar.

Bu belirti ve şikayetler;

• Gece geç saatlerde başlayan el, ayak ve baldırda meydana gelen şiddetli ağrı veya kramplar yaşayan kişilerin nöropati açısından değerlendirilmesi gerekir.
  
• Sıcak veya soğuk cisimler ile temas edildiğinde hissizlik yaşayan kişilerin nöropatik bir rahatsızlığı olup olmadığı mutlaka değerlendirilmelidir. Bununla birlikte ellerinde ve ayaklarında çorap olmamasına rağmen elde ve ayakta çorap varmış hissine kapılan kişiler de değerlendirilmelidir.
  
• Herhangi bir travma sonrasında meydana gelen refleks kayıpları nöroloji hastalıkları uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
  
• Herhangi bir travma veya enfeksiyon hastalığı sonrasında cinsel rahatsızlıkları olan kişilerin de bir nöroloji uzmanı tarafından nöropati riski açısından değerlendirilmesi gerekir.