Sol Ventrikül Hipertrofisi

Sol Ventrikül Hipertrofisi Nedir?

Kalbin sol karıncığında bulunan kalp kaslarının büyüyüp genişlemesine ‘sol ventrikül hipertrofisi’ denir. 

Kalbin 4 tane odacığı bulunur. Üst tarafta bulunanlara ‘kulakçık’, alt tarafta bulunanlara ise ‘karıncık’ denir. Bu kulakçık ve karıncıklarda sağ ve sol olmak üzere ikiye ayrılırlar. 

Latincede karıncıklara ventrikül, kasın büyümesine de hipertrofi denir. Dolayısıyla da sol ventrikül hipertrofisi, sol karıncıkta bulunan kasların büyümesi anlamına gelir.

Sol ventrikül hipertrofisi kalp hastalıklarının ilerleyen dönemlerinde sık görülen sonuçlardan biridir.

Sol Ventrikül Hipertrofisi Belirtileri

Sol ventrikül hipertrofisinde görülen belirtiler nedene göre değişebilir fakat çoğunlukla görülen belirtiler çarpıntı, çabuk yorulma ve nefes darlığı gibi bulgulardır.

• Nefes darlığı: Vücuda esas kanı pompalayan kısım, kalbin sol karıncığıdır. Bu bölümün içinde kanı vücuda pompalamak için bir boşluk bulunur. 

Sol ventrikül hipertrofisinde bu boşluk küçülür ve kan yeterince vücuda pompalanamaz. Bunun sonucunda organlar ve kaslar için gerekli oksijen sağlanamaz ve nefes darlığı gelişir.

• Çabuk yorulma: Çabuk yorulma şikayeti de nefes darlığı ve kasların yeterince oksijen ve besin alamamasına bağlı olarak ortaya çıkar. 

Kişi efor sonucunda eskisi kadar performans gösteremez ve çabuk yorulur.

• Halsizlik ve yorgunluk: Sol ventrikül hipertrofisinde organlar ve kaslar için gerekli oksijen sağlanamaz. Bunun sonucunda kişi gün içinde kendini aşırı halsiz ve yorgun hisseder.
• Ortopne: Ortopne kişinin sırt üstü uzandığı vakit nefes darlığı çekmesi durumudur. Bunun nedeni kalp akciğerlerden gelen kanı vücuda gönderemez. Kan organlara gitmemesinden dolayı akciğerlerde göllenir ve akciğer ödemi meydana gelir.

Kişi sırt üstü uzandığı zaman yerçekiminin etkisi biter ve akciğer ödeminden dolayı nefes darlığı çeker.

• Baş dönmesi: Bu bulgunun sebebi kalp kanı beyne yeterince gönderemez. Yeterince kan alamayan beynin denge merkezi sonucu baş dönmesi şikayeti oluşur.
• Göz kararması: Göz kararması da baş dönmesi ve bayılmaya bağlı olarak ortaya çıkan şikayetler sonucudur.
• Bayılma: Bayılma şikayeti de beynin bilinç merkezi olan beyin sapının yeterince kanlanamamasına bağlı olarak oluşur.
• Parmak uçlarında morluk: Kalbe en uzak merkezlerden biri de parmak uçlarıdır. Oksijenlenmiş kanın normal rengi kırmızıdır. 

Sol ventrikül hipertrofisinde parmak uçları yeterince kanlanamaz ve morarmaya başlar.

• Çarpıntı: Oksijensiz kalan vücut stres hormonlarını salgılar. Bu hormonlar adrenalin, noradrenalin gibi hormonlardır. Stres hormonları vücudun daha fazla oksijen ile dolmasını sağlamak amacıyla kalbin gücünü ve hızını arttırır.
• Kalpte ritim bozukluğu: Sol ventrikül hipertrofisinde fazladan meydana gelen bir kas dokusu mevcuttur. Kalp buranın da kasılmasını sağlamak amacıyla fazladan ritimler ortaya çıkarır ve ritim bozukluğu meydana gelir.
• Öksürük: Kalp akciğerlerden gelen kanı vücuda gönderemez. Kan organlara gitmemesinden dolayı akciğerlerde göllenir ve akciğer ödemi meydana gelir. Öksürüğün sebebi işte bu akciğerlerde biriken sıvıdan dolayıdır.
• Göğüs ağrısı: Göğüs ağrısının sebebi hem akciğerlerde biriken sıvıdır hem de kalbin çoğalan bölümünün yeterince kan ile dolmamasına bağlı olarak oluşan anjina pektoristir.

Sol Ventrikül Hipertrofisi Nedenleri

Sol ventrikül hipertrofisinin nedenleri çok farklı sebeplere bağlı olarak gelişebilir. En çok görülen sebepler arasında fizyolojik olarak ve hipertansiyona bağlı sol ventrikül hipertrofisi gelir.

• Fizyolojik sol ventrikül hipertrofisi: Fizyolojik sol ventrikül hipertrofisi sebepleri arasında en sık görülenlerden biri sporcu hipertrofisidir.

Sporcular aşırı efor harcarlar ve vücuda daha fazla oksijen gerekir.

Bu sebeple kalp büyümeye giderek daha fazla kasılmaya ihtiyaç duyar.

Sporcularda görülen sol ventrikül hipertrofisi tehlikesiz bir durumdur. Aşırı yapılan spor bırakıldıktan sonra kalp altı ay içinde eski durumuna döner.

• Hipertansiyon: Aşırı tansiyon durumunda damar duvarları sertleşir. 

Damarlar normalde esnek bir durumdadır. Kalp rahat bir şekilde kanı vücuttaki damarlara pompalar. Hipertansiyonda ise damarlar yeterince genişleyemez ve kalbin önünde bir direnç oluşturur. Kalp ise bu direnci yenmek amacıyla kendini genişletir ve sol ventrikül hipertrofisi meydana gelir.

• Kalp yetmezliği: Kalp yetmezliğinde kalp gücünü arttırmak amacıyla kaslarını çoğaltarak sol ventrikül hipertrofisini meydana getirir.
• Kansızlık: Kansızlık durumunda kalp daha hızlı kanı vücuda göndermek ister ve kalp kasını arttırır.
• Aort kapak darlığında: Sol karıncık kanı vücuda aort damarı aracılığı ile gönderir. Aort ile kalp arasında bulunan kapaklarda darlık olması durumunda kalbin önünde bir direnç oluşur. Kalp bu direnci yenmek amacıyla kaslarını büyütür.
• Mitral kapak yetmezliği: Mitral kapaklar kalbin sol kulakçığı ile sol karıncığı arasında bulunan kapaklardır. Bu kapağın yetmezliği durumunda kalpte aşırı kan birikir. Kalp bu aşırı kanı uzaklaştırmak amacı ile kaslarını büyütür.
• Ventriküler septal defekt: Ventriküler septal defekt kalbin karıncıklar arasındaki zarda bir delik oluşması durumudur. Bu durumda; kalp kanı göndermek amacıyla hipertrofiye uğrar.
• Konjenital kalp hastalıkları: Doğuştan mevcut olan kalp hastalıklarının birçoğunda aşırı volüm sonucu sol ventrikül hipertrofisi meydana gelir.

Sol Ventrikül Hipertrofisi Teşhisi

Sol ventrikül hipertrofisinin teşhisi öykü, fizik muayene gibi yöntemlerle konulsa da çoğunlukla kalbe ultrason ile bakılarak konur.

Sol ventrikül hipertrofisi genellikle diğer hastalıkların zemininde geliştiği için hekim şikayetleri tespit ederek tanıyı koyabilir. 

Anamnez: Hekim öyküde ilk olarak hastanın daha önce bilinen bir kalp hastalığının olup olmadığı sorgulanır. Kalp hastalıkları olarak sol ventrikül hipertrofisine yol açabilecek hipertansiyon, kalp kapak hastalıkları, kalbi odacıklara ayıran zarlardaki delikler vs. gibi hastalıklar sorgulanır.

Daha sonra hastanın hekime hangi şikayetlerle başvurduğu, şikayetlerin ne zaman başladığı, gün içinde hangi zamanlarda olduğu, ne kadar sürdüğü, ne şiddette olduğu sorgulanır.

Şikayetlerden biri olan nefes darlığı sol ventrikül hipertrofisinde daha çok hasta sırt üstü uzandığı zamanlarda ve gece vaktinde ortaya çıkar. Hasta ayağa kalķtığı ve oturduğu zaman şikayetleri azalır.

Baş dönmesi, göz kararması ve baygınlık daha çok hasta anı hareket ettiği vakitlerde ortaya çıkar.

Göğüs ağrısı ve çabuk yorulma şikayetleri hasta efor sırasındayken ortaya çıkmaya eğilimlidir.

Parmak uçlarında morarma şikayetleri ise soğuğa maruziyet durumunda ortaya çıkar.

Hekim tüm bu şikayetleri değerlendirerek fizik muayene işlemine geçer.

Fizik Muayene: Fizik muayene ilk olarak hastanın dış görünüşü incelenir. Vücudunun rengi, soluk alışverişi, terleme, parmak uçlarının rengi, göğüs kafesinin yapısı vs. bakılır.

Genel bir hasta muayenesi yapıldıktan sonra kalp ve akciğer sesleri dikkatlice dinlenir.

Hasta bir sonraki tetkiki yönlendirilir.

Tam kan, biyokimya: Kan tetkiklerinde benzer bulguları gösteren hastalıkların varlığı incelenir. 

Kalp enzimlerinin değerlerine bakılır. Oksijenlenmiş kan hücrelerinin miktarına bakılarak nefes darlığı ve çarpıntı şikayetlerinin sebepleri araştırılır. 

EKG: EKG yöntemi kalbin elektriksel aktivitelerinin incelendiği tetkiklerden biridir. Bu yöntemde kalbin aksları hesaplanarak sol ventrikül hipertrofisi teşhisi konulabilir. Sol ventrikül hipertrofisinin ekg bulguları aks sapmalarıdır.

Elektrokardiyografi(EKO): Bu yöntem kalbin ultrason cihazıyla incelenmesi işlemidir. Kalp yetmezliği ve sol ventrikül hipertrofisi hastalığının teşhisi için altın standart olarak kullanılan yöntemlerden biridir. Ekoda kalbin atım gücü, gelen kan miktarı, hızı, büyük ve bir çok fonksiyonel işlevi hakkında bilgi edinilir.

Sol Ventrikül Hipertrofisi Tedavisi

Sol ventrikül hipertrofisi tedavisi öncelikle nedene göre yapılır. Hipertrofinin nedeni fizyolojik mi, patolojik mi olduğu tespit edilir. 

Fizyolojik olarak görülen sol ventrikül hipertrofisi tehlikesiz bir durumdur. Neden tedavi edildikten sonra genellikle kalp, altı ay içinde eski durumuna döner.

Bir hastalığa bağlı olarak görülen sol ventrikül hipertrofisinde ise nedene göre medikal tedavi, cerrahi tedavi ve anjiografi seçenekleri mevcuttur.

Medikal tedavi: Medikal tedavi olarak kalp yetmezliği de varsa hastada kalbin yükünü hafifletecek ilaçlar kullanılır. 

Hipertrofisi ek olarak enfeksiyon ve anemi varlığında bu hastalıklara yönelik medikal tedaviler uygulanır.

Sol ventrikül hipertrofisinde temel medikal amaç kalbin iş yükünü azaltmaya çalışmaktır.

Cerrahi tedavi: Sol ventrikül hipertrofisi hastalığında cerrahi tedavi daha çok kalp kapak hastalıklarında uygulanır. Ek olarak hastada kalpte ritim bozukluğu mevcut ise ekstra ritim oluşturan merkezler tedavi edilmeye çalışılır.

Anjiyografi: Anjiyografi yöntemi komplikasyon varlığını göre kalbi besleyen damarlarda olan tıkanıkları tespit etmek amacıyla kullanılır.

Not: bu makaledeki̇ yazilar bi̇lgi̇lendi̇rme amaciyladir. eğer kendi̇ni̇zde sol ventri̇kül hi̇pertrofi̇si̇ olduğunu düşünüyorsanız vaki̇t kaybetmeden doktora başvurunuz.

Sol Ventrikül Hipertrofisi Tedavi Edilmezse

Sol ventrikül hipertrofisi tedavi edilmezse komplikasyon olarak kalp yetmezliği, kalp ritim bozukluğu, çarpıntı, bayılma gibi bulgulara yol açabilir.

İlerleyen safhalarda kalp ritim bozukluğundan dolayı ani ölümler bile meydana gelebilir.

Kendinizde kalp büyümesi olduğunu düşünüyorsanız vakit kaybetmeden bir doktora başvurunuz.

Sol Ventrikül Hipertrofisine Ne İyi Gelir?

Sol ventrikül hipertrofisine iyi gelecek durumlar tedavide de olduğu gibi nedene bağlı olarak değişir. Genel durumlardan bahsedilecek olunursa damar sağlığını koruyan her durum kalp sağlığına da iyi gelir. 

Tam iyi gelecek durumlar olmasa da sol ventrikül hipertrofisinin komplikasyonlarını önleyecek durumlar sayılabilir.

• Fiziksel aktivite
• Doğal ve sağlıklı beslenme
• Uyku düzeni
• Vücut kitle indeksini korumak
• Balık yağları
• Doğa yürüyüşleri
• Sosyal aktivitelerde bulunma

Sol Ventrikül Hipertrofisine Ne İyi Gelmez?

Sol ventrikül hipertrofisine kötü gelen genel durumlar kalp ve damar sağlığını bozan nedenler sayılabilir. Bu durumlar var olan sol ventrikül hipertrofinin ilerlemesine de neden olabilir.

• Sedanter yaşam
• Sağlıksız beslenme düzeni
• Kalitesiz ve yetersiz uyku
• Stress
• Aşırı kilo
• Sigara, alkol ve madde kullanımı
• Kalp ritmini bozan ilaçlar

Sol Ventrikül Hipertrofisi İlaçları Nelerdir?

Medikal olarak kullanılabilecek ilaçlar altta yatan nedene bağlı olarak verilir. 

Antihipertansifler: B reseptör blokerleri, kalsiyum kanal blokerleri vs

Nitratlar: Kalbin iş yükünü azaltırlar.

Antiaritmik ilaçlar: Sol ventrikül hipertrofisine bağlı gelişen aritmilerin tedavisinde kullanılırlar.

Pozitif inotroplar: Sol ventrikül hipertrofisine bağlı gelişen kalp yetmezliğinin tedavisinde kullanılırlar.

etiket: antihipertansifler, nitratlar, antiaritmik ilaçlar, pozitif inotroplar

Not: bu makaledeki̇ yazilar bi̇lgi̇lendi̇rme amaciyladir. Eğer kendi̇ni̇zde sol ventri̇kül hi̇pertrofi̇si̇ olduğunu düşünüyorsanız vaki̇t kaybetmeden doktora başvurunuz.

Sol Ventrikül Hipertrofisi Ameliyatı

Sol ventrikül hipertrofisi kalp kapaklarına bağlı olarak gelişmiş ise kapak ameliyatları uygulanır.

• Hastaya açık kapak ameliyat öncesinde bir şey yememesi önerilir ve ameliyat öncesinde yapılması gerekenler anlatılır.
• Ameliyata başlarken hasta genel anestezik altında uyutulur.
• Göğüs kafesi açılır ve kalp boşluklarına girilir.
• Hasarlamış kalp kapağına ulaşılır ve yapılacak işlem uygulanır.
• Toplam işlemler 4-8 saat arası sürebilir.
• İşlem bittikten sonra hasta yoğun bakıma alınarak gelişebilecek komplikasyonlar açısından izlenir.

Çocuklarda Sol Ventrikül Hipertrofisi

Çocuklarda görülen sol ventrikül hipertrofisi konjenital kalp hastalıklarında kaynaklanır.

Belirtiler özellikle çocuğun bir fiziksel aktivite sonrasında aşırı derecede yorulması ile ortaya çıkar. Sol ventrikül hipertrofisine sahip çocuklar bu hastalıktan kaynaklanan sorunları uzun yıllar boyunca yaşarlar.

Genç yıllarda çocuklarda efor sonrasında aşırı yorulma, nefes darlığı, parmak uçlarında morarma gibi bulguların görülmesi durumunda genel bir kalp muayenesi yaptırılmalıdır. 

Sol Ventrikül Hipertrofisi için Hangi Doktora Gidilir?

Yetişkinlerde görülen sol ventrikül hipertrofisi için 'Kardiyoloji Bölümüne', doktor olarak da bir 'Kardiyoloğa' başvurulmalıdır.

Çocuklarda görülen sol ventrikül hipertrofisi için 'Pediatrik Kardiyoloji' bölümüne, doktor olarak da bir 'Pediyatrik Kardiyoloğa' başvurulmalıdır.

Daha önce bir kalp yetmezliğine ek olarak son dönemlerde;

Çarpıntı, nefes darlığı, göğüs ağrısı, baş dönmesi, bayılma, parmak uçlarında morarma, öksürük, gün içinde aşırı halsizlik ve yorgunluk şikayetleri eklenmişse vakit kaybetmeden başvurulmalıdır.