Karaciğerde Kitle

Karaciğerde Kitle Nedir?

Karaciğerde kitle birçok nedene bağlı karaciğer dokusunda oluşan kitlelerdir. Bu kitleler iyi huylu ve kötü huylu olabilir.

Genellikle bu kitleler tesadüfen, başka bir hastalığı araştırırken bulunur. Karaciğer kitleleri 30 ila 40 yaş arasında sıklığı artmıştır. İyi huylu karaciğer kitleleri çoğunlukla kadınlarda görünür. Nedenleri tam olarak bilinmemektedir.

İyi huylu kitleler:

• Hemanjiom
• Adenom
• Karaciğer kisti
• Karaciğer apse

Kötü huylu kitleler (karaciğer kanserleri):

• Karaciğere başka bir organdan göç eden kanserler
• Karaciğer anjiosarkomu
• Hepatoselüler karsinom
• Hepatoblastoma
• Kolanjiokarsinoma

Karaciğer Kitle Belirtileri Nedir?

Genellikle karaciğer kitle lezyonları kendilerini herhangi bir belirti ile belli etmezler. Bu kitleler başka hastalığı araştırılırken bulunur.

Karaciğer Hemanjiom Belirtileri

Semptomlar sadece hemanjiomun boyutu çok büyük olduğunda ortaya çıkabilir. Bu durumlarda, hasta;

• Sağ üst kadranda orta derecede ağrı
• Bulantı
• İştahsızlıktan şikayet edebilir

Karaciğer hemanjiomlarının komplikasyonu, kanamadır. Çünkü hemanjiomlar kan damarlarından kaynaklanmaktadır.

Kanama, karın yaralanmaları, aktif fiziksel çalışma, ani hareketler vb. nedenlere bağlı gelişir. Ayrıca, kanama genellikle büyüktür ve hastanın ölümüne yol açabilir.

Bu nedenle, "karaciğerin hemanjiyomu" tanısı konan herkes sağlıklarına dikkat etmeli ve bir yaralanma veya fiziksel işten sonra karında ağrı hissediyorsa hemen bir doktora danışılmalıdır.

Karaciğer Adenomu Belirtileri

Karaciğer adenomu gibi bir hastalıkta semptomlar olmayabilir. Bu nedenle, kural olarak, karın boşluğunun başka nedenlerle incelenmesi sırasında keşfederler.

Görülen belirtiler:

• Düşük kan basıncı
• Baş dönmesi
• Soğuk terleme
• Solgunluk
• Akut karın ağrısı
  

Bazı durumlarda, bu belirtilerin bir kombinasyonunun varlığı karın boşluğunda kanama olduğunu gösterir.

Karın boşluğuna kanama ile birlikte adenom patlaması, hastaların yaklaşık %30'unda görülür. Olguların %9'unda bu komplikasyon ölüme yol açar.

Karaciğer Kistlerinin Belirtileri

Çoğu durumda, karaciğerdeki kist belirtileri hiç olmayabilir. Bu nedenle, genellikle bu hastalık sadece rutin bir muayene ve ultrason sırasında tespit edilebilir.

• Uzun süreli bulantı
• Sık geğirme
• Uzun süreli ishal
• Hafif fiziksel aktivite ile şiddetli nefes darlığı
• Kas güçsüzlüğü
• Yorgunluk
• Fiziksel aktivite sırasında artan ağrı
• İştahsızlık
• Aşırı terleme
• Karnın asimetrik görünümü. Bu durumda, karaciğerin büyük ölçüde arttığı açıkça görülür
• Belirgin bir sebep olmadan keskin kilo kaybı
• Ateş

Karaciğer Apsesi Belirtileri

• Hastalığın semptomları sağ kaburga altında ve sağ omuzda ağrı, bulantı, kusma, sol tarafta yatarken rahatsızlıktır hissederler. Hastalarda vücut ısısı 39-40 °C'ye yükselir, şiddetli titreme görülür.
• Vücut ısısında 38˚С üzerinde artış
• Sağ kaburga altında ağrı: Uzamış, donuk, ağrılı, sağ omuz kuşağına yayılan
• Genişlemiş karaciğer
• Sağ tarafta ağırlık hissi
• İştah azalması
• Kilo kaybı, bazı durumlarda tek şikayettir
• Sarılık, cildin sararması, görünür zarlar ve biyolojik sıvıların sararması örneğin tükürük, idrar vb.
• Asit (karın boşluğunda serbest sıvı toplamı) ve splenomegali (genişlemiş dalak), nadir durumlarda portal hipertansiyon (portal ven sistemindeki artan basınç, karaciğere kanı karın organlarından getiren bir damar) gelişebilir.

Kötü Huylu Karaciğer Kitle Belirtileri

Hastalık hızla gelişir, sıklıkla ileri aşamalarda tespit edilir. Hem birinci hem de ikincil karaciğer kanseri, diğer kanser dışı hastalıkların (kronik hepatitin alevlenmesi, safra taşı hastalığı) karakteristikleri ile aynı semptomlara sahiptir.

Karaciğer kanserinin birkaç belirtisi ayırt edilebilir:

• Şişkinlik, karın boşluğunda rahatsızlık
• Sağ tarafta ağrı
• Sarılık (kanda aşırı safra birikmesi nedeniyle cildin ve zarlarının sarı renge boyanması)
• Koyu renkli idrar ve renksiz dışkı
• Bulantı, bazen kusma
• İştah azalması
• Sürekli halsizlik, yorgunluk
• Kilo kaybı

Karaciğer Kitle Nedenleri Nelerdir?

İyi huylu kitlelerin nedeni henüz net bir bir şekilde bilinmemektedir.

Karaciğer hemanjiom, damarsal bozukluklardan köken alır ve ve nedeni hala belirsizdir.

Karaciğer adenom, sıklıkla kadınlarda olur ve hamilelik ve oral doğum kontrol haplar neden olurlar.

Karaciğer kist, nedeni tam olarak bilinmiyor, ancak bazı çalışmalar karaciğer dokusu olgunlaşırken bir hatalı olgunlaşma kistlere neden olabilir.

Karaciğer apseleri nedeni karın organlarının iltihaplı hastalıklarında enfeksiyonun yayılması nedeniyle gelişir.

Karaciğer apsesinin nedenleri:

• Dizanteri,
• Koledokolitiazis (safra kanalındaki taşlar),
• Safra kesesi iltihabı,
• Akut pürülan apandisit,
• Sepsis ve diğer bulaşıcı hastalıklar olabilir.

Mikroorganizmalar karaciğere kan damarları safra kanalları yoluyla girer.

Kötü Huylu Karaciğer Kitle Nedenleri

• Kronik viral hepatit B ve C (karaciğer kanseri olan hastaların% 80'inde hepatit B ve C virüsleri tespit edilir)
• Karaciğer sirozu
• Alkol ve ilaç hepatiti
• Düzenli kanserojen kullanımı (aflatoksinler)
• Bazı paraziter karaciğer hastalıkları (schistosomiasis, opisthorchiasis, amoebiasis, vb.)
• Anabolik steroid almak
• Safra kesesinde taş

Karaciğerde Kitle Teşhisi

Hastalığın tespiti için öncelikle hasta öyküsü ve fizik muayene yapılır. Öncelikle hastanın öyküsü, doğum kontrol hap kullanımı, enfeksiyon durumu, önceki teşhis edilen hastalığı incelenmesi lazım. Ondan sonra fizik muayene yapılır.

Genellikle iyi huylu kitlelerde fizik muayenede hiçbir şey gözlenmez, sadece karaciğer üzerine muayene ederken karaciğer büyümesi tespit edilebilir.

Kötü huylu kitlelerde hastanın genel olarak gözle cilt rengi değişikliği, yani sararması, cilt kanamaları, kaşıntı, kaşıntı izleri, karın duvar damarların genişlemesi ve ‘denizanasının kafasına’ benzer bir şekil alması dikkat çeker.

Karın muayenesinde, karın top gibi şiştir. Sıvı toplanmasın tespit etmek için, bir tarafta karnın yan duvarına tutturulmuş bir avuç içi ile, diğer elin parmaklarının karnın karşı tarafının duvarına dokunmasından kaynaklanan titremeleri hissedilebilir.

Ancak hissedebilmesi için karın içinde en az 1,5 litre sıvı bulunmalıdır. Sıvı miktarı ne kadar fazlaysa o kadar hastanın nefes alıp vermesini engeller, çünkü biriken sıvı akciğer hacmini kısıtlar. Az miktardaki sıvı ile fizik muayene ile tespit etmek çok zordur, onun için diğer teknik yöntemleri kullanmak gerekir.

Laboratuar bulgular:

• Tam kan sayımı: Eritrosit, trombosit sayısı düşebilir. Kan pıhtılaşma faktörlerini sentezleyebilen bir karaciğer hücresi kütlesinin eksikliğinden kanın pıhtılaşma bozuklukları çıkar. Kanama, iç kanamalar ve son aşamada sindirim sisteminde büyük kanama gözlenebilir. Hastaların durumunun şiddeti anemi ile kötüleşir. Beyaz küre sayısı artar, eğer azalırsa hastalık ciddiyetini gösterir.
• Karaciğer fonksiyon testleri:
  
  • Serum albumin↓: Karaciğer tarafından üretilen protein, karaciğer tümörlerinde 60 gr/l altında
  • Serum bilirubin ↑: Bilirubin vücudun kırmızı kan hücrelerinin parçalanması sırasında ortaya çıkan bir madde. Bilirubin karaciğerde bulunur ve sonrasında safraya atılır. Eğer safra yollarında tıkanma veya enfeksiyon varsa serum bilirubini yükselir.
  • Serum Alkalen fosfataz ALP↑: Karaciğer ve kemik tarafından üretilir. ALP vücuttaki proteinlerin parçalanmasına yardım eder. Her ikisinde de yüksek olabildiği için ayırıcı tanı gerektirir.
  • Serum aminotransferazlar (ALT,AST)↑: Karaciğer hücre yıkımın gösterirler. Karaciğerin her hastalığında yükselirler. Düzeyleri ne kadar yüksekse, harabiyet o kadar ciddi olduğunu gösterir. Ancak karaciğere daha çok ALT spesifiktir.
  • Protrombin zamanı↑: Bu test kanın pıhtılaşması için gereken bir süre ölçümü. Kan normal pıhtılaşması için karaciğerde üretilen protein (protrombin) gerekir. Karaciğer hasarı ve safra akışı tıkanıklığında pıhtılaşma zamanı uzar ve vücutta kanamalar gelişir.
  • Gamma glutamil transpeptıdaz (GGT)↑: Safra yollarının tıkanıklığın teşhis etmek için kullanılan bir spesifik testtir. 
  • Alfa-fetoprotein (AFP)↑: Karaciğer kanserini işaret eder.
  • Mitokondrial antikorlar↑: Kendi hücrelere oluşturulan antikor seviyesi. AFP - primer biliyer siroz ve otoimmun hepatitlerde yükselir.
• Virüs testleri:
  • HAV IGM, HEV IGM: Hepatit A ve E virüsünün aktif olduğunu gösteriyor, ve karaciğer kanser nedenlerini araştırmada yardımcı olur.
  • Anti HCV: Hepatit C varlığı
  • HCV RNA: Hepatit C virüsünün çoğalmasını belirler
  • HbsAg, HbeAg, HbV DNA: Hepatit B virüsü tespit edilir.
• Radyoloji testleri:
  • Ultrasonografi: Karaciğer ve dalak boyutunu, damarların kan akışı, diametri ve kanser hakkında bilgi verebilir. Karın içerisinde toplanan sıvı seviyesi iyi kanıtlanır. 150 ml ve üzeri toplanan sıvıyı tespit eder.
  • Bilgisayarlı Tomografi ve MR: Karaciğer ve dalak boyutu, doku durumu, tümörü tespit edebilir.
  • Nükleer sintigrafi: Bu yöntemle vücuda düşük düzeyde radyoaktif madde verilerek organ görüntüleme sağlanır. Bu yöntemi kullanarak yaygın karaciğer hastalıkları olan hepatit, yağlı hepatit, siroz, karsinomları, apseleri teşhis edilebilir
  • Karaciğer doku biyopsisi: İğne ile organa girerek küçük parçalar alınır. Biyopsi ile karaciğer ne durumda olduğunu kesin olarak bilinir ve karaciğer kanser teşhis koymanın kesin yoludur.
  • Parasentez: Özel bir kalın iğne ile karın duvarına girerek karın içinde biriken sıvıdan örnek alınır ve toplanan sıvıdan boşaltılır. Bu yöntem tanı ve tedavi olarak kullanılır. Alınan örnekle karın şişmesinin nedeni bulanabilir

Karaciğer Kitle Tedavisi

Genellikle karaciğer kitlelerinde cerrahi tedaviye başvurulur veya devamlı izlem yapılır. Çünkü bu kitleler kendiliğinden yok olmazlar ve vücuttan alınmaları gerekir. Karaciğer abseleri cerrahi tedaviden önce ve sonrasında antibakteriyel tedavi alırlar.

Küçük Hemanjiomlar düzenli izlemeye alınırlar, spesifik tedavi genellikle reçete edilmez. Tümör aktif olarak büyümeye devam ederse veya komplikasyonların gelişmesine yol açarsa, ameliyat yapılır.

Karaciğer adenomu bu patoloji tespit edilirse, doğum kontrol hap almayı bırakmak gerekir. Birçok durumda, bu adım tümörün boyutunu azaltmak için yeterlidir.

Eğer kadın hamile kalmak istiyorsa o zaman cerrahi olarak adenom alınır. Karaciğer adenom küçükse, bir histolojik inceleme ile 1-2 karaciğer bölümü kesmek gereklidir. Büyük tümörler için kapsamlı anatomik rezeksiyon yapılır. Kadınlar hamileliği ertelenmelidir, çünkü tümörün patlama olasılığı çok yüksektir.

Karaciğer apselerinde cerrahi drenaj yapılır. Karın üzerine bir tüp ile karaciğere girerek apse boşaltılır 

Karaciğer kanserinin tedavisi, hastalığın evresine, karaciğerin işleyişine ve hastanın genel sağlığına bağlıdır. Hastalık erken bir aşamada tespit edilirse (5 cm'ye kadar bir tümör veya 3 cm'ye kadar 3 tümor) ve karaciğerin geri kalanı etkilenmezse, karaciğer nakli yapılabilecektir.

Karaciğer kanserini tedavi etmek için kullanılan çeşitli ameliyat türleri şunlardır:

• Cerrahi rezeksiyon tümör dokuyu sağlam dokuyla beraber kesilip çıkarılmasıdır.
• Parsiyel hepatektomi karaciğer hücrelerinden etkilenen karaciğerin bir kısmı çıkarılır.
• Karaciğer nakli karaciğerin tamamen çıkarılması ve sağlıklı bir donör organın nakli
• Kriyocerrahi veya kriyoterapi kanser dokularını dondurmak;
• Etanol Enjeksiyonu: Etanol, kanser hücrelerini öldürmek için doğrudan tümöre ince bir iğne ile enjekte edilir.

Ne yazık ki, bu tedaviler tekrarlama veya diğer olumsuz sonuçlara karşı koruma sağlamaz.

Karaciğerde Kitle Tedavi Edilmezse

Tedavi edilmezse oluşabilecek sonuç kitle nedenine bağlıdır.

Adenom, hemanjiom gibi karaciğer kitleler genellikle tedavi edilmeden sadece izlem yapılırlar. Ancak eğer adenomu var kadın tedavi edilmeden hamile kalırsa, o adenom her an patlama riski mevcuttur.

Ama eğer kitle nedeni kanser olsa ve tedavi yapılmazsa o zaman kötü sonuçlar kaçınılmaz ve ölümle sonuçlanabilir.

Karaciğerde Kitle Ne İyi Gelir?

Genel önlemler alınmalı:

• Düzenli ve kaliteli beslenme
• Doktoru düzenli olarak ziyaret edilmeli, rutin kontrol önemlidir.
• Temiz hava alınmalıdır.
• Ağır egzersiz yapılmamalı, özellikle karaciğer adenomu ve hemanjiomu var olan hastalar dikkat etmeliler.

Karaciğer Kitlesine Ne İyi Gelmez?

Vücuda alınan zararlı maddeler durumu daha da kötüleştirebilir.

• Alkol ve madde kullanımı
• Spor anabolik steroid yemekleri
• Sigara
• Kalitesiz uyku
• Stres
• Aşırı fiziksel aktivite
  

Karaciğer Kitle İlaçları

Genellikle kitlelerinde antibiyotik ve kemoterapi ilaçları kullanılır. Karaciğer apsesinde çoğalan mikroorganizmaları yok etmek için kullanılır.

Antibiyotik: Bunlar bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan ilaçlardır. Viral ve diğer birçok enfeksiyona karşı hareket etmezler. Antibiyotikler mikroorganizmaları öldürebilir veya üremelerini durdurur.

• Metronidazol
• Neomisin
• Imipenem
• Meropenem

Kemoterapi: Kanserin ana tedavi yöntemlerinden biridir. Kemoterapi ilaçları kanser hücrelerini öldürür ve çoğalmasına engel olur. Ancak karaciğer kitlelerinde öncelikli tedavi cerrahidir. Kemoterapi ilaçları:

• Doksorubisin
• Sisplastin
• Bleomisin

Bu ilaçları sadece doktor, nedene ve duruma göre tedavi için önerebilir.

Karaciğerde Kitle Ameliyatı

Karaciğerde kitlelerin tek tedavi şansı cerrahi tedavidir. Günümüzde cerrahi tedavilerin çeşitleri de gelişmektedir.

Karaciğer adenomunda, karaciğer hemanjiom, kist ve bazı kanser türlerinde karaciğer rezeksiyon ve parsiyel hepatektomi yapılır:

Karaciğer rezeksiyonu ve parsiyel hepatektomi operasyonu birkaç aşamada gerçekleştirilir.

• Laparotomi erişimi ile cerrah, geniş bir kesi kullanarak karın boşluğunu açar.
• Laparoskopi ile organa yaklaşım karın duvarındaki küçük delikler aracılığıyla gerçekleştirilir.
• Daha sonra, etkilenen segmenti veya lobu kanla besleyen arterleri ve safra kanalları izole edilir ve bağlanır.
• Bundan sonra, karaciğerin rezeksiyonu sürecinde karaciğer dokusu kesilir ve damarlar dikilir.
• Sonuç olarak, organ bölgesi çıkarılır ve yara katmanlar halinde dikilir.

Kriyoterapi soğuk sıcaklığın kullanılarak kanser hücrelerinin lokal yok etme yöntemi. Başka bir şekilde, soğuk terapi veya kriyoablasyon olarak adlandırılabilir.

• Kanserli düğümün yerini doğru bir şekilde belirledikten sonra, içine sıvı nitrojen veya argon verilen bir iğne aplikatörü olan bir kriyoprob yerleştirilir.
• Doku -90 °C ila -150 °C sıcaklığa kadar soğutulur.
• Dondurma işleminde, hücrede mikrokristaller oluşur ve hücre zarlarının tahrip edilmesi ve daha sonra ölüm meydana gelir.
• Soğuk sıcaklık tümörü besleyen kan damarlarını ve sinir dokusunu da etkiler. İşlem bir ultrason ve bir bilgisayar veya manyetik rezonans görüntüleyicinin gözetimi altında gerçekleştirilir.

Apse ve kist drenajı Küçük bir delikten deriden karın boşluğuna sokulan özel tüp kullanılarak gerçekleştirilir.

• Operasyon ultrason gözetimi altında gerçekleşir. Ayrıca delinme için cihazın x-ışını uygulanabilir.
• Bu manipülasyonu gerçekleştirmek için bir kişi sol tarafında yatar.
• Doktor iğneyi kaburga arası boşluğa tam olarak karaciğerdeki apse veya kist üzerine sokar. İğnenin içinden delme için özel bir ip yerleştirilir, bunun yardımıyla kist içeriği boşaltılır.
• Ek olarak, boşluk antiseptik çözeltilerle yıkanır.

Karaciğer Nakli

Karaciğer nakli yapılacak hastalar karaciğer üzerinde en fazla 5cm bir tümor veya 3 cm 3 tümör varsa karaciğer nakli yapılabilir.

Karaciğer nakli organ nakli için, hayatını kaybetmiş (beyin ölümü gerçekleşen) insanlar, yaşarken “organ bağışı” için izin verdikleri takdirde, organları başka insanlara nakledilebilir. Böyle durum az oldukları için, yakın akrabalar karaciğerin bir parçasını verebilirler.

Karaciğer nakli için alıcı ve vericinin kan grupları uygun olması şart. Uygun verici bulunduğunda, verici yoğun tıbbi incelenmesine alınır. Bir donör organı aldıktan sonra karaciğer transplantasyonunun gerçekleştirilme süresi 6 saattir.

Karaciğer nakli türleri:

• Organ bağışı yapan insanlardan: Karaciğerin parçalarının nakli, küçülmüş veya bölünmüş karaciğer (verici organın parçaların her biri) bölünmüş transplantasyon adı verilir, farklı alıcılara nakledilir.
• Akraba donörden karaciğer nakli, karaciğerinin bir kısmı verilir.
• Ortotopik karaciğer nakli, alınan karaciğerin yerine, vericinin karaciğeri yerleştirilmesi
• Heterotopik nakli, bu durumda, verici karaciğer dokusu alıcıya karnın başka bir yerine nakledilir ve aynı zamanda kendi karaciğeri korunur.

Karaciğer Nakli Sonrası Rejeksiyon Nedir?

Vücudun bağışıklık sistemi için yeni yerleşen “organ” yabancı olduğu için, alıcının vücut hücreleri tarafından saldırıya uğrayıp, reddedilmesidir. Sonuçta organ çalışmayacak ve yeni nakli yapmak gerekecektir.

Bu durumu önlemek için hasta bağışıklık sistemini baskılamak için “immunosupresif” adlandırılan ilaçları ömür boyu kullanacaktır. Hasta ömür boyu düzenli takip edilmelidir.

Gebelikte Karaciğerde Kitle

Gebelikte karaciğerinde adenomu var olan kadınların adenomu boyut olarak büyüyebilirler. Gebelikten önce bu adenomlar herhangi bir belirti vermezler. Gebelikte büyüyen adenom çok tehlikelidir. Çünkü adenom büyüyerek her an patlayabilir ve anne ve bebek hayatı için tehlikeli durum açabilir.

Karaciğer adenom sadece sağ kaburga altında ağırlık hissi olarak kendini belli edebilir. Tanı gebelikte ultrason ve MR ile yapılır. Gebe kalmadan önce bu adenom cerrahi olarak alınmalıdır. Gebe kadınları rutin takibe alırlar ve ikinci üç aylıkta cerrahı olarak adenomu çıkarırlar.

Çocuklarda Karaciğerde Kitle

Çocuklarda kendilerine özgün olan karaciğer kitlesi vardır.

Hepatoblastom, kalıtsal kaynaklı karaciğerin hızlı büyüyen bir kanseridir. Erkeklerde, iki kat daha yaygındır. Genellikle karaciğerin sağ tarafında görülür.

Hepatoblastomların kemik, akciğer, beyin ve karın organlarına yayılma olasılığı yüksektir.

Hepatoblastoma belirtileri:

İlk gelişim döneminde hepatoblastom için asemptomatik dönem karakteristiktir. Sonrasında:

• Karın şişkinliği
• Şiddetli ağrı
• İştah kaybı
• Kilo kaybı
• Halsizlik ve genel halsizlik
• Geğirme, bulantı, kusma
• Erken ergenlik
• Sarılık

Karaciğerde Kitle için Hangi Doktora Gidilir?

Karaciğerde kitle için dahiliye bölümü yan dalı olan “Gastroenteroloji” doktoruna veya Genel Cerrahi bölümüne cerrah doktoruna veya Onkoloji bölümüne onkolojist doktoruna başvurmalısınız.

Kilo kaybı, sağ kaburga altında ağrı ve ağırlık hissi, sarılık, idrar renk değişmesi fark ettiyseniz doktora hemen başvurmalısınız.