T Şeklinde Rahim

T Şeklinde Rahim Nedir?

T şeklinde rahim, kadın iç genital (üreme) organı olan rahmin normal şeklinde olmayıp, üst kısmının sivrileşmesiyle T harfi şeklini aldığı rahim şekil bozukluğudur. 

Kadın üreme sistemi; iki adet yumurtalık, bir adet rahim ve bu rahimle yumurtalıklar arasında bağlantıyı sağlayan iki adet fallop tüpü yapısından oluşur. Kadında yumurtlama döneminde cinsel ilişki gerçekleşmişse; atılan yumurta erkek üreme hücresi olan sperm ile fallop tüpünde birleşir ve rahime tutunarak büyüyüp yeni bir bireyi oluşturur. Eğer cinsel birliktelik gerçekleşmemişse; döllenmemiş yumurta belli bir süre sonra rahmin en iç katmanı olan endometriyum tabakası ile birlikte bir miktar kanla atılır.

Rahmin bu çok fonksiyonlu görevleri, vücut için oldukça önemli olduğunu belirtmektedir. Rahimdeki herhangi bir şekil bozukluğu hem bebeğin gelişiminde hem de adet döngüsünde sıkıntılara yol açar.

T Şeklinde Rahim Belirtileri Nelerdir?

T şeklinde rahim henüz cinsel birliktelik yaşamayan kadınlarda çoğunlukla herhangi bir belirti göstermez, diğer hastalıklar için yapılan görüntülemelerde tesadüfen tanı alır. Ancak cinsel birliktelik yaşayan kadınlarda T şeklinde rahim şekil bozukluğu pek çok semptoma yol açabilir. Bu semptomlar;

• Tekrarlayan Düşükler: Tekrarlayan düşükler T şeklinde rahmin en sık görülen semptomu arasındadır. Bu hastalar gebe kaldıklarında gebelik %70 oranında düşükle sonuçlanır.
• Erken Doğum: T şeklinde rahim gebelik için oldukça riskli bir durumdur. Rahminde şekil bozukluğu bulunan hastalarda bebeğin büyüyüp gelişebileceği büyüklükte bir rahim bulunmadığı için gebelik erken doğumla sonuçlanabilir.
• İnfertilite(Kısırlık): İnfertilite T rahmin sık gözlenen bir diğer semptomudur. Hastalarda rahmin şekli bozuk olduğu için; fallop tüpünde birleşen sperm ve yumurtanın oluşturduğu zigot rahime tutunamaz ve düşer. Zigot yapısı çok küçük olduğu için; hastalar gebe kaldığını farkedemeden adet kanaması geçirir. Bu durum hastada infertilite semptomuna yol açar.
• Ektopik Gebelik(Dış Gebelik): Ektopik gebelik normalde fallop tüpünde oluşmuş olan zigotun rahim dokusu yerine başka bir bölgeye tutunup büyümesi durumuna denir. Bu durum en sık fallop tüplerinde yaşanır. Fallop tüplerinde gelişen ektopik gebelik fallop tüpünün gerilmesine ve yırtılmasına sebep olur.
• Adet Düzensizliği: Adet kanaması hormonların etkili ile rahmin en iç tabakası olan endometriyumun dökülmesi ile oluşan kanama türüdür. T şeklinde rahmi olan kadınlarda; bu rahim yapısı endometriyumun yapısını da bozduğu için, adet düzensizliği görülebilir.
• Yoğun Adet Kanaması: Hastalarda T şekli rahime bağlı olan endometriyum bozukluğu, yoğun kanama gelişmesine neden olur.
• Adet Döneminde Yoğun Ağrı: T şekli rahim şekil bozukluğuna sahip hastalarda adet döneminde çok şiddetli bel ve kasık ağrısı semptomları yaşanabilir.
• Cinsel İlişki Sırasında Ağrı: T şekli rahime sahip olan hastalarda sıklıkla serviks(rahim ağzı) ve vajinada da şekil bozuklukları bulunabilir. Bu durum hastalarda cinsel ilişki sırasında ağrı gelişimine yol açar.

T Şeklinde Rahim Nedenleri Nelerdir?

T şeklinde rahime yol açan etken henüz kesin olarak bilinmemektedir. Ancak gebeliği esnasında ilaç kullanım öyküsü olan anne adaylarının doğacak kız çocuklarında T şekli rahim görülme olasılığı, toplumdaki diğer bireylere göre biraz daha artmıştır. Bu durum gebelikte ilaç kullanımının T şekli rahim oluşumu açısından risk faktörü olmasına neden olur.

T Şeklinde Rahim Teşhisi

T şekli rahmin teşhisinde hastada bulunan semptomların öğrenilmesi, bunun yanında gerekli görüntüleme yöntemlerine başvurulması oldukça önemlidir. T şeklinde rahmin teşhisinde kullanılan yöntemler;

• Anamnez: Anamnez hastanın hastalığı hakkında yaşadığı şikayetleri dile getirmesi durumudur. T şeklinde rahime sahip hastalar sıklıkla düzensiz adet döngüsü, ara kanamalar, cinsel ilişki sırasında ve cinsel ilişki sonrasında ağrı, yoğun adet kanaması, adet döneminde yoğun kasık ve bel ağrısından yakınırlar. Daha önce gebe kalmış kadınlarda ise erken doğum ya da tekrarlayan düşük öyküsü vardır . Bu şikayetleri dinleyen hekim hastanın ne zamandır adet görmeye başladığını, bu semptomların adet görmeye başladığından beridir var olup olmadığını, tekrarlayan düşüklerde düşük yaptığı bebeklerin gebelik haftasını sorgular. Ardından fizik muayeneye geçer.    
• Fizik Muayene: Fizik muayenede hekim hastanın karın bölgesini inceler, hastanın vücudunda herhangi bir ameliyat izi olup olmadığına bakar.
• Ultrasonografi(USG): Ultrasonografi ses dalgalarının dokuya ve organlara çarpıp geri dönmesi sonucu görüntü oluşumuna yol açan bir görüntüleme yöntemidir. Ultrasonografi kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvuran hemen her hastaya uygulanan ilk görüntüleme yöntemidir. Bu yöntem yumurtalıklar, fallop tüpleri ve rahmin genel görünümü hakkında bilgi verir. Ancak T şekli rahmi kesin olarak teşhis edemez.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Manyetik rezonans görüntüleme yöntemi manyetik alan kullanılarak görüntü oluşturulan bir görüntüleme yöntemidir. Bu yöntem ile kişide rahmin genel boyutları ve şekli hakkında fikir edinilir.
• Histerosalpingografi(HSG): Histerosalpingografi; T şekli rahmin teşhisinde en güvenilir görüntüleme yöntemidir. Bu yöntemde hastaya vajinal yoldan kontrast madde(boyar madde) verilir ve direkt grafi çekilir. Vajinal yoldan verilen ve rahmin iç dokusunu boyayan kontrast madde direkt grafi esnasında rahmin iç şeklini gösterir. T şekli rahmin tanısı bu şekilde konur.

T Şeklinde Rahim Tedavisi

T şeklinde rahimin medikal tedavi ile düzeltilme şansı yoktur. T şeklinde rahmin tedavisinde uygulanacak tek yöntem Cerrahi girişimdir. Cerrahi girişim sonrası hastalara belli bir süreliğine cinsel ilişki kısıtlaması getirilir. Bu sayede rahmin kendini toparlaması sağlanır.

T Şeklinde Rahim Tedavi Edilmezse Ne Gibi Komplikasyonlara Yol Açar?

T şeklinde rahim tanı konulduğunda mutlaka tedavi edilmesi gereken, tedavi uygulanmadığında pek çok komplikasyona yol açıp, hayatı tehdit edebilen bir hastalıktır. Bu komplikasyonlar şöyle sıralanabilir.

• T şekli rahime sahip kadınlarda adet döneminde gelişen kanamalar; normal rahime sahip kadınlardan daha fazladır. Bu durum kişide anemi(kansızlık), demir eksikliği gibi semptomların oluşmasına neden olur. Anemi yaşayan kişilerde el ve ayaklarda üşüme, halsizlik, iştahsızlık, göz kararması gibi semptomlar oluşur.
• T şekli rahime sahip gebe kadınlarda erken doğum riski normal gebeliklere göre daha yüksek orandadır. Bu durum erken doğacak olan bebekte gelişme geriliği, organ yetmezliği, kafa içi kanamalar, iç organlarda gelişme geriliği gibi semptomlara yol açabilir.
• T şeklinde rahime sahip kadınlarda ektopik(dış) gebelik görülme sıklığı diğer kadınlara nazaran daha fazladır. Bu durum kişide ektopik gebelik oluşması sonucu ektopik gebelik rüptürü(yırtılması), karın içi kanamalar, fallop tüplerinde yırtık oluşumu gibi Komplikasyonlara yol açabilir.
• T şeklinde rahime sahip kadınlarda gebeliğin düşükle sonuçlanma olasılığı diğer gebe kadınlara göre daha fazladır. Bu durum hastada her düşükte rahimde bozukluk oluşmasına, hastanın çocuk sahibi olmasının engellenmesine neden olur.
• T şeklinde rahime sahip kadınlarda rahimdeki şekil bozukluğundan ötürü döllenme sonucu oluşan zigot henüz rahime tutunmadan atıldığı için, bu kişiler infertilite (kısırlık) komplikasyonu ile karşı karşıyadır. Doğru tanı ve tedavi ile bu kişiler sağlıkla çocuk sahibi olabilirler.

T Şeklinde Rahime Ne İyi Gelir? Ne İyi Gelmez?

T şeklinde rahmin cerrahi tedavi dışında herhangi bir tedavi seçeneği yoktur. Ancak hastalarda bulunan semptomları geçirmeye yönelik bazı uygulamalar yapılabilir. Bu uygulamalar; 

• T şeklinde rahime bağlı anormal kanaması olan kadınlarda kan kaybının yerini tutmak için bol sıvı tüketimi yapılmalı, aralıklı zamanlarda kan değerlerine bakılarak buna yönelik tedavi uygulanmalıdır.
• T şeklinde rahime sahip ve yoğun kanaması bulunan hastalarda kan kaybına bağlı gelişen demir eksikliğini gidermek için demirden zengin et, süt, balık, yeşil yapraklı sebzelerle beslenmek önemlidir.
• T şeklinde rahime sahip ve bundan dolayı adet döneminde çok yoğun bel ve kasık ağrısı yaşayan hastalarda ağrı bulunan bölgelere sıcak uygulama yapılabilir. Bu kişiler sıcak duştan da fayda görürler.

T Şeklinde Rahim Ameliyatı

T şeklinde rahmin tek tedavi seçeneği cerrahi girişimdir. Bu girişim kadın hastalıkları ve doğum uzmanları tarafından yapılır.

Ameliyat esnasında hasta genel anestezi altında (tüm vücudun uyuşturulduğu anestezi türü) uyutulur. Ardından histeroskop adı verilen cihazla vajina yoluyla rahmin iç kısmına ulaşılır. Rahmin içinden cerrah gerekli gördüyse biyopsi işlemiyle parça alıp patoloji laboratuvarına gönderilir. Bu işlem özellikle anormal derecede kanama yaşayan kadınlarda mutlaka uygulanmalıdır.

Histeroskop ile içine girilen T şeklindeki rahmin sivri kısımları histeroskop yardımıyla soyulur. Bu işlem sonucu hastanın rahminin iç kısmı daha geniş ve düzenli bir hal alır.

Hasta ameliyat sonrası bir gün hastanede yatar. Herhangi bir komplikasyon görülmediği durumlarda taburcu edilir. Hasta taburcu edilirken rahim içi araç(spiral) denen alet rahime konur. Bu sayede hastanın rahminin daralması engellenip, genişlemesi sağlanır. 

Hastalara ameliyat sonrası yaklaşık 1 ay cinsel ilişki yasaklanır. Bu sayede rahmin toparlanması sağlanır. 

Gebelikte T Şeklinde Rahim

T şeklinde rahimde rahmin iç kısmı çok dar olduğu için, cinsel ilişki sonrası sperm ve yumurta birleşip zigotu oluştursa bile; bu zigot dar olan rahim boşluğuna oturamaz. Bu durumda hasta fark etmeden düşük yapmış olur. Bu durum hastada gebe kalmayı zorlaştırır ve hasta infertilite (kısırlık) şikayetiyle hekime başvurur.

T şeklinde rahime sahip kadınlarda gebelik oluşsa bile; bu gebelik %70 oranında düşükle sonuçlanır. Bu yüzden T şeklinde rahime sahip hastalarda gebeliği riske atmamak için gebelik öncesi tedavi uygulanması şarttır.

T şeklinde rahime sahip anne adaylarında düşük oluşmazsa bile; rahim iç boşluğu dar olduğu için, gebelik çoğunlukla erken doğumla sonuçlanır. Bu duruma bağlı olarak T şekli rahime sahip olan kadınlarda; tedavi olmadan gebe kalınırsa, bu riskler göz önünde bulundurulmalı ve dikkat edilmelidir.

Hastalar gebelik döneminde erken doğumdan korunmak için; ağır yük kaldırmamalı, merdiven çıkma ve koşu gibi aktiviteleri yapmamalı, kollarını çok fazla yukarı kaldıracağı aktivitelerden uzak durmalı ve rahmi kasıcı etkisi olan ilaç ve gıdalardan uzak kalmalıdır.

T Şekli Rahimde Hangi Doktora Gidilir?

T şekli rahim ile esas olarak ilgilenen, hastalığın tanısını koyup tedavisini uygulayan bölüm Kadın Hastalıkları ve Doğum bölümüdür. Hekim hastanın genel şikayetlerini dinleyip muayenesini yapar. Hastalığın teşhis edilmesine yönelik bazı tetkikler uygulayıp hastalığa tanı koyar. Tedavi çeşidi için hasta ile ortak karara varıp tedaviyi başlatır.

Hastalar tekrarlayan düşük, erken doğum, yoğun adet kanaması, adet düzensizliği, infertilite, cinsel ilişki sırasında ağrı gibi semptomlardan yakındığında vakit kaybetmeden hekime başvurmalıdır.