Tırnak Hastalıkları

Tırnak Hastalıkları Nedir?

Tırnak hastalıkları; tırnakta gelişen her türlü lezyonu tanımlamak için kullanılabilecek bir tabirdir. Tırnaklar; parmakların uç kısımlarında bulunan, keratin adlı protein yapısından zengin olan yapılardır. Bu yapı tırnak kökü ile parmağa bağlanır ve tırnağın beslenmesini de parmağı besleyen damarlar(parmak kapiller damarları) sağlar.

Tırnaklar anne karnındaki yaşamdan itibaren oluşmaya başlar ve doğum esnasında bulunur. Doğumdan sonra oldukça kırılgan halde olan bu tırnaklar bebekle birlikte büyüyüp gelişerek sert bir hal alır. 

Tırnaklar parmak kapillerleri tarafından beslendiği için; vücut dolaşımı hakkında fikir edinilmesinde çok önemli bir belirteçtir. Pek çok kalp ve akciğer hastalığında tırnak şekil bozukluklarına rastlanabilir. 

Tırnak Hastalıkları Türleri Nelerdir?

  Tırnaklar hem ellerin hem ayakların uç kısımlarında bulunan; travmaya oldukça müsait yapılardır. Bu yapıların herhangi birinde bir bozukluk olması tırnak hastalıklarını doğurur. Tırnak hastalıkları kendi içerisinde şöyle sıralanabilir:

• Tırnak Mantarı (Onikomikoz): Tırnak Mantarı; tırnağın en sık görülen hastalıklarının başında gelir. Tırnağın mantar adı verilen tek hücreli yada çok hücreli canlılar tarafında istila edilip harabiyete uğratılması sonucu oluşur. Hastalık tedavi edilmezse tırnak kaybına yol açar.
• Kaşık Tırnak (Koilonişya): Kaşık tırnak; tırnağın uç kısma doğru dışa kıvrılıp kaşık şeklini aldığı hastalığa denir. Bu hastalık özellikle anemi (kansızlık) hastası kişilerde sık rastlanılır.
• Çomak Parmak (Clubbing): Çomak parmak: tırnağın dışa doğru dönükleştiği, buna bağlı olarak da çomak şeklini aldığı bir durumdur. Çomak parmak en sık kalp ve akciğer hastalıklarında gözlemlenir.
• Kerpeten Tırnak (Pincer): Kerpeten tırnak; tırnağın kenarlardan parmak derisine doğru ilerlediği ve içe gömüldüğü tırnak türüdür. Bazı ilaçlar, sedef hastalığı, dar ayakkabı giymek, kemik tümörleri, osteoartrit, yumuşak doku tümörleri gibi bazı nedenler kerpeten tırnak gelişmesine neden olabilir.
• Pençe Tırnak (Onikogrifozis): Tırnağın uç kısmının dışarı doğru gaga şeklinde uzadığı hastalığa pençe tırnak adı verilir. Bu hastalık genellikle yaşlı kişilerde görülür.
• Tırnakta Yatay Çizgilenme (Beau): Tırnakta gelişen yatay çizgilenmeler; tırnağın gelişimi esnasında var olan bir problem hakkında fikir verir. Bu çizgilenmeler genellikle stres, travma, operasyon, tifüs, alerjik hastalık, kızıl, kızamıkçık, lupus hastalığı ve Sedef hastalığı gibi nedenlerden dolayı oluşabilir.
• Tırnakta Tabakalaşma (Onikoşizi): Tırnakların uç kısmının yada tırnak yatağının tabakalar halinde soyulduğu hastalığa tırnak tabakalaşması denir. Bu hastalık genellikle bazı kan hastalıklarında, AIDS hastalığında ve bazı pankreas hastalıklarında gelişebilir.
• Tırnakta Beyaz Lekelenme (Lökoniki): Tırnakların birinde yada hepsinde, tırnağın  tamamında yada bir kısmında gelişen beyaz lekelere tırnakta beyaz lekelenme denir. Tırnakta beyaz lekelenme tüberküloz, nefrit, kanser, siroz, tifüs, ülseratif kolit, kanser tedavisi gibi durumlarda görülebilir.
• Tırnak Yeme Hastalığı (Onikofaji): Tırnakların koparılıp atıldığı yada yutulduğu hastalık tırnak yeme hastalığıdır. Tamamen psikolojik olan bu hastalığın tedavisi de psikiyatrik destektir.
• Splinter Hemoraji (Tırnak Dibinde Kanamalar): Bazı hastalıklarda kişide tırnak yatağında kanama gelişebilir. Özellikle endokardit, raynaud fenomeni, kollajen doku hastalıkları, akut romatizmal ateş ve mitral kapak darlığı gibi hastalıklarda splinter hemorajiye sık rastlanılır.
• Paronişi (Tırnak Batması): Tırnak batması; tırnağın kenarının yada kökünün tırnak derisinin içerisine ilerlemesi ve bu durumda hastanın parmağında iltihap oluşturması durumudur.

Tırnak Hastalıklarında Belirtiler Nelerdir?

Tırnak hastalıklarında belirtiler; tırnakta gelişen değişikliklere yöneliktir. Buna göre tırnak hastalıklarında gözlenen belirtiler şöyle sıralanabilir:

• Tırnak Renginde Değişim: Bazı tırnak hastalıklarında tırnakta renk değişikliği gelişebilir. Özellikle tırnak mantarında tırnakta sarı renkte renk değişikliği çok sık rastlanılan bir bulgudur.
• Tırnakta Kolay Kırılma: Tırnak hastalıklarının çoğunda tırnakta kolay kırılma bulgusuna rastlanılabilir.
• Tırnakta Kabuklanma ve Soyulma: Tırnak hastalıklarının çoğunda tırnakta kabuklanma ve kolay soyulma gelişebilir. Bu özellikle beau ve onikoşizi gibi hastalıklarda daha belirgindir.
• Tırnakta Güçsüzlük ve Cansızlık: Tırnak hastalıklarının çoğu tırnağın doğal yapısını bozar. Tırnak olduğundan daha güçsüz ve cansız görünür.
• Tırnak Etinde Kızarıklık: Tırnak etinde kızarıklık pek şok tırnak hastalığında görülebilir. Ancak paronişi gibi tırnağın iltihabi hastalıklarında tırnak etinde gelişen iltihaba bağlı olarak tırnakta kızarıklık oluşması belirgindir.
• Tırnak Etinden Akıntı Gelmesi: Tırnak etinde gelişen iltihabi hastalıklarda tırnak etinden kötü kokulu ve kıvamlı akıntı gelebilir.
• Tırnak Derisinde Ağrı: Tırnak derisinde ağrı özellikle paronişide çok sık rastlanılan bir semptomdur.
• Tırnakta Lekelenmeler: Tırnağın bazı hastalıklarında; tırnakta sarı, kahverengi yada beyaz renk değişikliği gözlemlenebilir.

Tırnak Hastalıkları Nedenleri Nelerdir?

Tırnak hastalıkları; pek çok nedene bağlı gelişebilir. Ancak özellikle bazı durumlar tırnak hastalıkları için oldukça risk taşır. Tırnak hastalıklarına yol açan bu durumlar şöyle sıralanabilir:

• Dar Ayakkabı Seçimi
• Ellerin ve Ayakların Sürekli Nemli Kalması
• Başkasının Ayakkabı ve Çorabının Kullanılması
• Sürekli Oje Kullanımı
• Temiz Olmayan Manikür ve Pedikür Aletlerinin Kullanımı
• Protez Tırnak Kullanımı
• Bazı Hastalıklar (kalp hastalığı, akciğer hastalığı, sedef hastalığı, kemik tümörleri, osteoartrit, yumuşak doku tümörleri, tifüs, alerjik hastalık, kızıl, kızamıkçık, lupus hastalığı, Sedef hastalığı, kan hastalıkları, AIDS, pankreas hastalıkları, tüberküloz, nefrit, kanser, siroz, tifüs, ülseratif kolit, endokardit, raynaud fenomeni, kollajen doku hastalıkları, akut romatizmal ateş, mitral kapak darlığı)
• Bazı İlaçların Kullanımı
• Stres
• Travmalar
• Geçirilmiş Operasyonlar
• Psikolojik Rahatsızlıklar

Tırnak Hastalıkları Teşhisi 

Tırnak hastalıklarının esas teşhisi; Anamnez ve Fizik Muayene adı verilen muayene yöntemi ile konur. Anamnez; hastanın hastalığı hakkında var olan şikayetlerini dile getirmesi durumudur. Tırnak hastalıklarına sahip olan hastalar sıklıkla tırnaklarının kolay kırılmasından, tırnaklarının güçsüz ve cansız görünmesinden, tırnaklarında var olan şekil bozukluğundan şikayet ederler. Hekim hastanın bu şikayetlerini dinler, şikayetlerin ne zamandır var olduğunu, hastanın protez tırnak kullanıp kullanmadığını, manikür ve pedikürü dışarıda yaptırıp yaptırmadığını, ne sıklıkla oje sürdüğünü sorgular. Ardından hastanın tırnaklarını gözlemler. Tanıyı bu şekilde koymuş olur. Hekim bazı durumlarda hastada kan değerlerini görmek için Kan Tahlili görmek isteyebilir.

Tırnak Hastalıkları Tedavisi

Tırnak hastalıklarının esas tedavisini Medikal Tedavi oluşturur. Burada uygulanacak olan medikal tedavinin niteliğini hastanın genel durumu ve hastalığın yaygınlığı belirler. Eğer hastalık 1-2 tırnağa lokalize ise bu durumda topikal (tırnak üzerine direkt uygulanan) tedavi yöntemi uygulanır. Eğer hastada yaygın bir hastalık varsa bu durumda hastaya oral (ağızdan alınan) ilaçlar başlanabilir. Eğer hastada var olan ek bir hastalık varsa; buna yönelik de medikal tedavi uygulamaları yapılabilir. Bu hastalıklar tedavi edildiğinde tırnağın şekli de bir süre sonra düzelir.

Tırnak Hastalıklarına Ne İyi Gelir? Ne İyi Gelmez?

Tırnaklar vücudun en uç kısımlarında bulunan, darbelere karşı en korunmasız bölgelerden biridir. Bazı nedenler tırnak hastalıklarının gelişiminde çok önemli rol üstlenir. Bu nedenlerden uzak durmak da tırnak hastalıklarının önüne geçilmesinde oldukça önemlidir. Tırnak hastalıklarından korunmak adına yapılabilecek bazı uygulamalar şunlardır:

• Hastalar tırnak mantarından korunmak adına el ve ayaklarını nemli bırakmamalı, el ve ayaklarını temiz tutmalı, yıkadıktan sonra mutlaka kurulamalıdır.
• Hastalar dar ve ayağı rahatsız eden ayakkabılardan uzak durmalıdır.
• Hastalar başkasının çorabı ve ayakkabısını kullanmamalıdır.
• Hastalar tırnaklarına çok sık oje sürmemeli, sürdükleri ojeyi aseton dışı kimyasallarla çıkarmamalıdır.
• Hastalar aseton kullanımı sonrası ellerini güzelce yıkamalıdır.
• Hastalar protez tırnak kullanımından uzak durmalıdır.
• Hastalar güvenilir nitelikte olmayan manikür ve pedikür uygulamalarından uzak durmalıdır.
• Hastalar stresten olabildiğince uzak kalmalıdır.
• Hastalar tırnaklarında şekil bozukluğuna yol açan hastalıkların varlığını biliyorsa önce bu hastalıkları tedavi ettirmelidir.

Tırnak Hastalıklarında Kullanılan İlaçlar

Tırnak hastalıklarının esas tedavisini medikal tedavi uygulamaları oluşturur. Bu tedavi uygulamalarının niteliği hastanın genel durumuna ve hastalığın yaygınlığına göre planlanır. Tırnak hastalıklarında kullanılan ilaçlar şöyle sıralanabilir:

• Antibiyotik İlaçlar: Antibiyotik ilaçlar; hastada var olan bakteriyel enfeksiyonun tedavisinde kullanılan ilaçlardır. İçerik olarak amoksisilin, klavulanik asit, siprofloksasin, ofloksasin, moksifloksasin gibi maddeler barındıran bu ilaçlar ihtiyaca göre oral yada topikal olarak kullanılabilir. Bu ilaçlar topikal olarak kullanıldığında herhangi bir yan etkiye yol açmaz. Ancak oral kullanılan ilaçlar hastada karın ağrısı, ishal, kabızlık, bulantı, kusma gibi semptomların gelişmesine yol açabilir. Bu semptomlar hastayı rahatsız edecek düzeye ulaştığında hekime başvurulmalıdır.
• Antifungal (Mantar Karşıtı) İlaçlar: Antifungal ilaçlar; hastada var olan mantar enfeksiyonunun tedavisinde kullanılır. İçerik olarak ketokonazol, flukonazol, itrakonazol, amfoterisin B gibi maddeler barındıran bu ilaçlar tıpkı antibiyotik ilaçlar gibi ihtiyaca göre oral ya da topikal kullanılabilir. Topikal kullanılan antifungal ilaçlar herhangi bir yan etkiye yol açmaz, ancak oral kullanılan antifungal ilaçlar ise antibiyotik ilaçlar gibi yan etkiye yol açabilir. Böyle yan etkiler görüldüğünde yine hekime başvurulmalıdır.

Tırnak Hastalıklarında Hangi Doktora Gidilir?

Tırnak hastalıkları ile esas olarak ilgilenen, hastalığa tanı koyan ve gerekli tedaviyi uygulayan bölüm Deri ve Zührevi Hastalıkları (Dermatoloji) bölümüdür. Deri ve Zührevi Hastalıkları hekimi hastayı muayene eder, gerekli tetkikleri uygular ve hastalığa tanı koyar. Ardından tedaviyi uygular.

Hastalar tırnaklarında soyulma, kabuklanma, çentiklenme, tırnak dibinde kanama, tırnakta şekil değişikliği gibi semptomlardan yakındığında hekime başvurmalı ve tedavi altına alınmalıdır.