Ani Görme Kaybı

Ani Görme Kaybı Nedir?  

Görme; dış ortamla irtibatı sağlamamıza yardımcı olan 5 duyumuzdan birisidir. Ani görme kaybı; 5 – 10 saniye boyunca hastanın görme yetisini kaybetmesi ya da bu kadar kısa süre içerisinde aniden kalıcı görme yetisinin kaybedilmesi durumu olup, bu tablo bazı hastalarda soluk ve silik şekilde görme olarak ortaya çıkarken, bazı hastalarda ise tam görüş kaybı şeklinde ortaya çıkmaktadır. 

Ani görme kaybında bulanık görme ya da tam görme kaybı şeklinde 5 – 10 saniye ya da daha uzun süre olmasına bakılmaksızın mutlaka bir uzmana en kısa sürede başvuru yapılması kalıcı körlüklerin önüne geçilmesi açısından oldukça önemlidir. 

Ani Görme Kaybı Belirtileri Nelerdir? 

Ani görme kaybının farklı şekillerde ortaya çıkışı söz konusudur.

Ani görme kaybı:

• Ağrısız ani görme kaybı 
• Ağrılı ani görme kaybı 
• Ani tam görme kaybı 
• Ani bulanık görme 

Olarak ortaya çıkabilir. 

Ani Görme Kaybı Nedenleri Nelerdir?

Gözde ani görme kaybı; kısa süreli olsa da mutlaka dikkate alınması gereken bir durumdur. Altında birçok nedenin yatabileceği bu tabloda önemli noktalardan birisi de ağrılı bir görme kaybı olup olmadığıdır.  

Ani ağrısız görme kayıpları nedenleri:

• Damar tıkanıklıkları: Gözün arka kısmındaki retinada bulunan sinir hücrelerine oksijen taşıyan retinal arter (atardamar) tıkanıklığı ile retinanın ana toplardamarının tıkandığı santral retinal ven tıkanıklığında ani ve ağrısız görme kaybı ortaya çıkabilir.  
• Yoğun göz içi kanamaları: Yumurta akı kıvamında olup göz küresinin büyük kısmını oluşturan vitreusta meydana gelen kanamalar ani ağrısız görme kaybına sebep olmaktadır. Bu kanamaların altında yatan en sık neden ise kontrolsüz şeker hastalığıdır.
• Retina dekolmanı: Retina; sinirlerden oluşan ve gözün arkasındaki ışığı algılayan yapı olup, retinanın yapışık olduğu göz küresi iç yüzeyinden ayrılması durumuna ise retina dekolmanı adı verilir.
• Serebrovasküler olay (SVO) (İnme): Beyin damarlarının tıkanması durumuna serebrovasküler olay adı verilir. Göze gelen damarlarda yaşanan tıkanmalarda da ani görme kaybı yaşanabilir. 
• Optik nöropati: Optik sinirin fonksiyon kaybına yol açan hastalıkların geneline optik nöropati adı verilmekte olup bu hastalıklarda ani görme kaybı sıklıkla ortaya çıkmaktadır. 
• Dev hücreli arterit (Temporal arterit): Sıklıkla 50 yaş üzeri kişilerde görülen dev hücreli arterit bir çeşit adam iltihabı olup bu hastalarda ani görme kaybı ve baş ağrısı birlikteliği sıktır. 
• Zehirlenme: Özellikle metil alkol ve kurşun zehirlenmelerinde ani görme kaybı sıktır. 

Ani ağrılı görme kayıpları nedenleri:

• Açı kapanma glokomu: Gözün içinin basıncının normalin üzerinde olması sonucu optik sinirde hasar meydana gelmesine glokom adı verilir. Bu durumun aniden geliştiği bir alt türü olan açı kapanması glokomunda ağrılı bir şekilde gözde ani bulanık görme şikayeti ortaya çıkabilir. 
• Anterior üveit: Göze rengini veren saydam tabaka olan iris ile gözün içini dolduran sıvıyı salgılayan ve bazı kas gruplarının bulunduğu silier cisimin beraber iltihaplandığı bir tablo olup bu hastalarda ani ortaya çıkan ağrılı görme kaybı görülebilir.  
• Optik nörit: Görmenin esas siniri olan optik sinirin iltihaplanması durumu olup bu hastalarda ani ortaya çıkan ağrılı görme kaybı şikâyeti sıktır. 
• Keratit: İris ile göz bebeğinin önündeki saydam tabaka olan korneanın iltihabına keratit adı verilir. Bu hastalarda görmede bulanıklaşma ya da görme kaybı meydana gelebilir. 

Ayrıca günümüzde hızlı kilo verme amacı ile yapılan diyetler ve vücut şekillendirme amacı ile kullanılan takviyeler sebebi ile de ani görme kayıpları yaşanabildiği bilinmektedir. 

Ek olarak yoğun stres altındaki kişilerde haftalar hatta aylar sürebilen ani görme kayıpları görülebilmektedir. Bu hastalarda stres faktörlerinin tespit edilmesi oldukça önemlidir.  

Ani Görme Kaybı Teşhisi

Ani görme kaybı şikayeti olan hastaların doktora başvuru yapması hâlinde hasta öyküsü alınarak görme kaybının şekli, tam bir görme kaybı olup olmadığı sorgulanır. Eşlik eden ağrı, baş ağrısı gibi şikayetlerin varlığı önemlidir. Sonraki aşamada oftalmolojik muayene yapılarak gözün saydam tabakalarında ya da göz dibinde herhangi bir sorun olup olmadığı araştırılır. Ayrıca fizik muayene yapılarak tansiyon ya da şekerin normal sınırlarda olup olmadığı incelenir. Beyinle ilgili bir sorundan şüphe edilen hastalarda ise nörolojik muayene yapılması da önemlidir. 

Takip eden aşamada ise ani meydana gelen göz kararmasının altında yatan nedenin tespite yönelik uygun laboratuvar testleri ve radyolojik görüntüleme yöntemleri uygulanabilir. 

• Kan testleri: Dev hücreli arterit gelişen hastalarda enfeksiyon ile ilgili özel belirteçlerde yükselme gözlenebilir. Ayrıca kontrolsüz şeker hastalığının göz sorunlarına yol açtığı bilindiği için kan şekeri ölçümü de yapılmalıdır. 
• Doppler Ultrason (USG): Serebrovasküler olay, dev hücreli arterit ya da optik nöropati sebebi ile ortaya çıktığından şüphe edilen ani görme kaybı hastalarında tercih edilebilen bir yöntemdir.
• Kranial Bilgisayarlı tomografi (BT): Beyin damarlarının tıkanması sonucu ortaya çıkan serebrovasküler olay kaynaklı ani görme kaybı şüphesinde beynin 3 boyutlu şekilde detaylı görüntülenmesini sağlayan yöntemdir. 
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): Manyetik rezonans görüntüleme, beyinle ilgili sorunlardan kaynaklanan ani görme kaybının tespitinde bilgisayarlı tomografiden daha üstün bir yöntemdir.
• Elektroensefalografi (EEG): Beynin sinyal dalgalarının incelenmesi amacı ile uygulanan elektroensefalografi yönteminde beyne özel elektrotlar yerleştirilerek beynin görüntülenmesi sağlanır. 
• Göz tomografisi (OCT) (optik kohorens tomografisi) ile retina sinir lifi kalınlığı ölçümü (RNFL): Gözün tüm katmanlarının detaylı görüntülenmesini sağlayan optik kohorens tomografisi ile retina dekolmanı, optik nöropati, açı kapanma glokomu gibi hastalıkların tespiti sağlanabilir. 
• Oftalmoskopi / Fundoskopi: Göz dibi muayenesi olarak da bilinen yöntemde göz bebeğinin büyütülmesi amacı ile özel damlalar göz bebeğine damlatılır. Daha sonra ise fundoskop ya da oftalmoskop adı verilen özel bir alet yardımı ile göz dibinde bulunan retina, optik sinir gibi kısımların incelenmesi sağlanır. İndirekt fundoskopi ve direkt fundoskopi ya da kontakt ve kontakt olmayan lens ile uygulanan biyomikroskopik fundoskopi bu yöntemin farklı çeşitleridir.
• Pakimetri testi: Kornea adı verilen gözün önündeki saydam tabakanın kalınlığının ölçülmesi işlemidir. Korneası kalın olan kişilerin göz tansiyonunun yüksek seyrettiği bilinmektedir. Göz içi basıncı için önemli bir testtir.
• Gonyoskopi: Glokom adı verilen göz içi basıncının yükseldiği durumların tespiti için gonyoskopi önemlidir.
• Tonometre: Göz tansiyonu ve açık acı kapanma glokomu için önemli bir test olan tonometre ile göz içi basıncı ölçülür. 

Ani Görme Kaybı Tedavisi

Ani görme kaybının altında kalıcı görme kaybına sebep olabilecek durumlar yatabilir. Bu sebeple kısa sürede altta yatan nedenin tespit edilerek tedaviye başlanması önemlidir.

• Damar tıkanıklarına bağlı ani görme kaybı tedavisi: Özellikle retinal arter tıkanıklığı acil müdahale edilmesi gereken bir durum olup tedavisiz kalması durumunda 1 – 2 saat içerisinde kalıcı görme kaybı gelişmesi mümkündür. Bu durumun tespit edilmesi hâlinde bu hastalara gözdeki basıncı azaltmak amacı ile ince iğne ile fazla sıvının boşaltıldığı parasentez uygulaması yapılabilir. Ayrıca sistemik asetozolamid ile kan sulandırıcı ve damar genişletici ilaçlar ile tedavi desteklenebilir. Hiperbarik oksijen tedavisi ise hem damarların genişletilmesi hem de gözün ihtiyacı olan oksijenin sağlanması için tercih edilebilir.
• Retina dekolmanına bağlı ani görme kaybı tedavisi: Retina dekolmanında tedavi planlaması retinadaki hasarın şiddetine göre yapılmaktadır. Retina dekolmanının kesin tedavisi cerrahidir. Retinada sadece yırtık varsa ve yırtık küçükse argon lazer ile tedavi seçilirken, yırtığın daha büyük olması durumunda vitrektomi ameliyatı uygulanabilir. Ayrıca skleratal (dıştan) çökertme yöntemi, pnömatik retinopeksi adı verilen göz içine gaz enjeksiyonu yöntemleri de retina dekolmanı tedavisinde uygulanabilir.
• Serebrovasküler olaya bağlı ani görme kaybı tedavisi: Bu durumun acil tedavisi gerekmektedir. Ani görme kaybı gibi serebrovasküler olay belirtileri ortaya çıktığı andan itibaren ilk 5 saat içinde trombolitik (toplardamar içi pıhtı eritici) ilaç tedavisi başlanmalıdır. İlk 6 saat içerisinde uygulanma şansı varsa trombektomi ameliyatı (anjiografik pıhtı çıkarma tedavisi) oldukça faydalı bir yöntemdir. Ayrıca hem oluşan pıhtının çözülmesine yönelik hem de tekrar bir pıhtı oluşmasını önlemeye yönelik anti – trombotik ilaç tedavisi başlanmalıdır. Bu ilaçlar; anti – platelet ilaçlar ve antikoagülan ilaçlar olarak iki ana başlıkta toplanır. 
• Optik nörite bağlı ani görme kaybı tedavisi: Optik nörit tedavisinde tedavi altta yatan nedene yönelik yapılmakta olup, araştırmalara rağmen bir neden bulunamayan optik nörit hastalarına IV (damar içi) yüksek doz kortizon tedavisi başlanır. 
• Açık açı kapanma glokomuna bağlı ani görme kaybı tedavisi: Açık açı kapanma glokomu hastalarında ilk tedavi seçeneği kolinerjik agonist olan pilokarpindir. Ayrıca göz içi basıncını azaltmak amacı ile beta blokerler, alfa – 2 agonistler, karbonik anhidraz inhibitörleri ve prostaglandin analogları kullanılabilir. Açık açı kapanma glokomu hastalarına iridotomi (Lİ) ve argon lazer periferal iridoplasti (ALPİ) yöntemleri uygulanabilir. Ancak açık acı kapanma glokomunun esas tedavisi cerrahi olup ilaç ve lazer uygulamaları yetersiz kaldığı takdirde lens ektraksiyonu, goniyosineşioliz ya da trabekülektomi uygulanabilir.
• Anterior üveite bağlı ani görme kaybı tedavisi: Anterior üveitte esas tedavi medikal (ilaçla) tedavi olup öncelikle antibiyotik içeren göz damlaları ile tedaviye başlanır. Şikayetleri daha ağır seyreden hastalarda ise antiviral ve antibiyotik içeren hap ya da enjeksiyon ile tedavi desteklenir. 
• Dev hücreli arterite bağlı ani görme kaybı tedavisi: Genellikle 50 yaş üzeri erkeklerde görülen dev hücreli arteritte ilk tedavi seçeneği yüksek doz kortizon tedavisidir. Yüksek doz kortizon tedavisi ile ani görme kayıplarının kalıcı hale gelmesinin önüne geçilir. Ayrıca bu hastalarda şiddetli baş ağrısı şikayeti olduğu için kuvvetli ağrı kesiciler ile tedavi desteklenir.
• Keratite bağlı ani görme kaybı tedavisi: Keratit tedavisi keratit gelişimine neden olan etkene göre yapılmaktadır. Bakteri keratitinde antibiyotikli damlalar ile tedavi sağlanırken, virüs keratitinde antiviral ilaçlar ile mantar keratitlerinde ise antifungal ilaçlar ile tedavi uygulanır.

Ani Görme Kaybı Tedavi Edilmezse 

Ani görme kaybı gelişimi acil müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Ani görme kaybının altında yatan nedenlerin tespit edilip tedavi edilmemesi durumunda hastalarda kalıcı görme kaybı gelişme ihtimali vardır. Bu sebeple her ne kadar 5 – 10 saniye süren görme kayıpları hastalar tarafından ciddiye alınmasa da her ani görme kaybında mutlaka bir göz hastalıkları uzmanına muayene olunması önemlidir.

Ani Görme Kaybı İlaçları

Ani görme kaybı tedavisinde kullanılan ilaçlar altta yatan nedene göre değişmektedir. 

Damar tıkanıklıklarından retinal arter ve retinal ven tıkanıklıklarında anti – koagülan ilaçlardan (kan sulandırıcı):

• Kumadin
• Dabigatran
• Apiksaban
• Rivaroksaban

Kullanılabilir.

Serebrovasküler olay olarak adlandırılan ve inme olarak bilinen duruma bağlı ani görme kaybı gelişen hastalarda trombolitik ilaçlardan:

• Streptokinaz
• Doku plazminojen aktivatörü (t – PA)

Sıklıkla kullanılırken; anti – platelet ilaçlardan 

• Asetil salisilik asit (ASA)
• Klopidogrel

Tercih edilebilir. 

Keratit tedavisinde ise keratite neden olan etkene göre ilaç seçimi yapılmaktadır. 

1. Bakteriler kaynaklı keratit tedavisinde antibiyotik ilaçlardan:
   • Siprofloksasin
   • Tobramisin
   • Basitrasin
   • Polimiksin B
   • Trimetaprim
2. Virüslerden kaynaklanan keratit tedavisinde ise antiviral göz damlalarından:
   • Asiklovir
3. Mantarlar sebebi ile ortaya çıkan keratitin tedavisi daha uzun sürmekle birlikte bu hastalara anti fungal ilaçlardan:
   • Tobramisin
   • Flukonazol
   • Gentamisin  

Ani Görme Kaybı Ameliyatı 

Ani görme kaybına neden olan bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. 

• Vitrektomi ameliyatı: Retina dekolmanında yırtığın çok büyük olması durumunda vitrektomi ameliyatı uygulanabilir. Bu ameliyatta lokal (bölgesel) ya da genel anestezi altında hastaların göz duvarından yaklaşık 0,5 mm’ lik 3 adet delik açılır. Bu boşluklar yardımı ile gözün büyük kısmını kaplayan vitreus tabakası ile yırtılan retina tabakasına ulaşılıp sorunların giderilmesi sağlanır. 
• Lens ekstraksiyonu: Açık açı kapanma glokomu tedavisinde tercih edilen ilk cerrahi seçenek olup bu yöntemde mevcut lens başka bir lens ile değiştirilmektedir. Bölgesel uyuşturma uygulandıktan sonra alt ve üst göz kapaklarını sabitleyecek bir alet göze yerleştirilir. Fako cihazı adı verilen cihazla lens çıkarılarak yerine yeni lens takılır. Göz içi basıncının düşürülmesinde etkili bir yöntemdir.
• Goniyosineşioliz: Açık açı kapanma glokomu tedavisinde lens ekstraksiyonu ile beraber sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Ön bölgedeki yapışıklıkların açılması sağlanır ve bu sayede göz içi basıncının normalin üstünde artmasına neden olan sıvının azalması hedeflenir.
• Trabekülektomi: Trabekülektomi ameliyatı ile gözün beyaz kısmında küçük bir kapak açılarak göz içi basınç artışına neden olan sıvının bu kapak sayesinde emilmesi sağlanır.
• Iridotomi (Lİ): Açık açı kapanma glokomu tedavisinde ilk tercih iridotomidir. Bu yöntem ile gözde soruna neden olan basınç farkında azalma sağlanır. 
• Argon lazer periferal iridoplasti (ALPİ): Bu yöntemde açık açı kapanma glokomunda lazer yanıkları oluşturulması amaçlanır. Bu yöntemle gözün tabakalarında kasılma sağlanarak kapanan açının genişlemesi amaçlanır. 

Hamilelerde Ani Görme Kaybı

Hamilelik döneminde meydana gelen değişikliklere bağlı olarak gözün kırma kusurları meydana gelmektedir. Bu dönemde artan progesteron hormonu nedeni ile gözün önündeki saydam tabakada su tutma özellikleri değişmektedir. 

Hamilelik döneminde görülen ani görme kayıplarına daha dikkatli yaklaşılmalıdır. Bu dönemdeki görme kaybının sebepleri tansiyonun yüksek seyrettiği preeklampsi ya da eklampsi, kafa içi basınç artışı ve damar içi pıhtı oluşumu olarak sıralanabilir. 

Gebelik sürecinde meydana gelen ani görme kaybında her ihtimal tek tek detaylı olarak incelenerek nedene yönelik tedavi planlaması yapılmalıdır.

Bebeklerde ve Çocuklarda Ani Görme Kaybı 

Bebeklik ve çocukluk döneminde tek ya da çift taraflı ani görme kaybı nadir görülen bir durumdur. Nadir görülmesinin yanında altta yatan nedenler acısından da erişkinlere göre farklılıklar oluşmaktadır. 

Yetişkinlerde ani görme kaybının en sık nedeni damar tıkanıklıkları iken bebekler ve çocuklarda ise migren, travma ya da optik sinir üzerinde meydana gelen basınç ya da optik sinir hastalığıdır. 

Bebeklik ve çocukluk döneminde meydana gelen ani görme kaybının altta yatan nedeninin tespit edilerek en kısa sürede tedaviye başlanması görme kaybının kalıcı hale gelmesini önlemek açısından oldukça önemlidir.

Ani Görme Kaybı için Hangi Doktora Gidilir?

Ani görme kaybı farklı şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Bazı hastalarda kısa süreli ağrısız ya da ağrılı olarak tam görme kaybı olarak ortaya çıkabilirken, bazı hastalarda bulanık görme şeklinde ya da ani ortaya çıkan kalıcı görme kaybı şeklinde ortaya çıkabilmektedir. Ani görme kaybı hangi koşullarda ve ne şekilde ortaya çıkarsa çıksın mutlaka kısa sürede doktora başvuru yapılması gereken bir durumdur. Ani görme kaybı yasayan hastaların göz hastalıkları bölümünde göz hastalıkları uzmanına muayene olması uygun olacaktır.