Mesane Ağrısı

Mesane Ağrısı Nedir?

Mesane, pelvis yani kalça bölgesinin ortasında yer alan içi normalde boş daha sonra idrar ile dolan balon şeklinde kaslarla örülü bir organdır. Mesanedeki kas yapısı, idrarın böbreklerden gelmesi ile dolup büyümesine ve sonra boşalıp küçülmesine olanak sağlar. Boşaltım sisteminin bir organı olan mesane, böbrekten süzülen kan sonucu oluşan idrarı üreter adı verilen 2 adet tüp aracılığı ile içine alır. Daha sonra da üreter denilen diğer bir boru sistemi ile vücuttan idrar uzaklaştırılır. 

Mesane ağrısı, hem erkekleri hem de kadınları etkileyebilen bir durumudur. Mesane ağrısının farklı birkaç nedeni bulunmaktadır ve bu nedenlerden bazıları daha basit iken bazıları ciddi problemlere neden olabilecek kadar önemlidir. Bazen mesane ağrısı gibi hissedilen durumlar, başka nedenler kaynaklı da ortaya çıkabilmektedir. Bunların hepsi doktor tarafından değerlendirilmeli, tanı konulmalı ve tedavisi uygulanmalıdır. 

Hamilelikte mesane ağrısı görülebilen bir durumdur. Normalde gebelik döneminde rahmin büyümesi ile mesaneye yapılan basınç artar. Bunun sonucunda da genelde sık idrara gitme gibi durumlar ortaya çıkabilir. Ancak mesane ağrısı ve sık idrara çıkma gibi durumların birlikte görülmesi genelde idrar yolu enfeksiyonu lehine değerlendirilir. 

Mesane Ağrısı Nedenleri Nelerdir?

Mesane ağrısının olası birkaç nedeni bulunmaktadır. Bu nedenler, bir hekim tarafından değerlendirilmeli ve ona göre tedavi uygulanmalıdır. Mesane ağrısının en olası nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

İnterstisyel Sistit

İnterstisyel sistit adı verilen hastalık, mesane içindeki basıncın artmasına, mesanede ağrı hissedilmesine be bazı durumlarda da ağrının kalça bölgesine yayılmasına neden olan bir durumdur. İnterstisyel sistitte hissedilen ağrı, hafif olabileceği gibi oldukça şiddetli olarak da ortaya çıkabilmektedir. Aslında bu hastalık, ağrılı mesane sendromu olarak da adlandırılan bir grup hastalığın bir parçası olarak değerlendirilir. 

Mesane, idrarı depolayan içi boş, kaslı yapıda bir organdır. Mesane normalde idrarla bir miktar dolana kadar genişleyebilir ancak bir süre sonra kalça bölgesinde bulunan kaslar beyine mesanenin dolduğuna dair bir sinyal yollar. Bunun sonucunda da mesanenin boşaltılması uyarısı ile idrar dışarı çıkarılır. Ancan interstisyel sistitte bu sinyallerin oluşum ve iletimindeki bir takım problemler ortaya çıkar. Bu hastalığa sahip kişiler de daha sık ve daha az miktarda idrar çıkarma isteği duyarlar. İnterstisyel sistit, çok daha fazla sıklıkta kadınları etkiler ve yaşam kalitesi üzerine birçok olumsuz etki yaratır. 

İnterstisyel sistitte olabilecek semptomlar şu şekilde sıralanabilir:

•  Genelde göbek deliğinin altında hissedilen yoğun bir ağrı
•  Ani ve sık gelen idrar çıkarma dürtüsü
•  Gece boyunca birçok kez tuvalete kalkmak 

Mesanede hissedilen ağrı genelde mesane dolu iken daha şiddetlidir ve boşaldığında bir miktar, geçici olarak rahatlama hissedilir. Ayrıca ağrı, adet dönemleri gibi hormonal değişiklik olan dönemlerde veya baharatlı, acı yiyecekler, asitli içecekler gibi gıdaların tüketilmesinin ardından artabilmektedir. Semptomlar genelde belli aralıklarla gelip gitme eğilimindedir. Aralarda haftalar boyunca şikayet olmazken bir anda ağrılar tekrarlayabilmektedir. İnterstisyel sistitin kesin nedeni net değildir. Diğer sistit türlerinin aksine mesanede belirgin bir enfeksiyon yoktur ve antibiyotikler tedavide yardımcı olmaz. İnterstisyel sistitli bazı hastaların mesanelerinde iltihap, yaralar vardır ve bir sertleşme söz konusudur. 

Mesane Kanseri

Mesane kanseri, mesanede tümör olarak isimlendirilen anormal dokuların gelişmesi ve büyümesi durumudur. Bazen oluşan bu tümörler mesane kasının derinlerine kadar ilerler. Mesane kanserinin en yaygın belirtisi, idrarda ağrısız bir kanama olması olsa da mesane ağrısı da nadir olmayacak derecede görülen diğer bir semptomdur. 

Mesane kanserinde görülen kanama bazen idrar sonrası direkt olarak görülebilse de bazı durumlarda idrarın rengini kahverengiye çevirecek şekilde ortaya çıkar. Bu kanama her zaman değil de ara ara gelip gitme eğiliminde olabilmektedir. 

Mesane kanserinde görülebilecek diğer semptomlar şu şekilde sıralanabilir: 

•  Daha sık idrara çıkma ihtiyacı
•  Ani idrara çıkma dürtüsü
•  İdrarı yaparken yanma hissi

Mesane kanseri daha ileri aşamalarda vücuda yayılmaya başlayabilir. 

Bu durumda ortaya çıkabilecek belirtiler şu şekilde sıralanabilir: 

•  Kalça bölgesinde ağrı
•  Kemik ağrısı
•  Nedensiz kilo kaybı
•  Bacaklarda şişme

Teşhis edildiğinde mesane kanseri yayılma durumuna göre sınıflandırılabilir. Kanserli hücreler mesane zarının içindeyse, bu durum kasa invaziv olmayan mesane kanseri olarak tanımlanır. En yaygın görülen mesane kanseri türü budur ve ölümcüllük oranı diğer türlere göre oldukça azdır. 

Kanserli hücreler, mesane zarından çıkıp kasa yayıldığında bu durum kasa invaziv mesane kanseri olarak adlandırılır. Bu daha az görülen bir türdür ve vücudun diğer bölgelerine yayılma şansı daha yüksektir. Kanserin vücudun diğer bölümlerine yayılması ise artık son dönem kanser belirtisidir ve metastatik mesane kanseri olarak adlandırılır. 

Mesane kanseri vakalarının çoğu, uzun yıllar boyunca zararlı maddelerin tüketilmesi sonrasında ortaya çıkmaktadır. Sigara tüketimi, mesane kanserinde bir numaralı risk faktörüdür. Ortalama mesane kanserli hastaların %50'sinde sigara tüketimi vardır. Bazı kimyasalların da kansere neden olabileceği düşünülmektedir. 

İdrar Yolu Enfeksiyonu

İdrar yolu enfeksiyonu, mesane de dahil olmak üzere idrar yolundaki herhangi bir bölgeyi etkileyen enfeksiyonlara verilen isimdir. Bu enfeksiyonlar çoğunlukla bakterilerden kaynaklanır. Hem erkekler hem de kadınlarda idrar yolu enfeksiyonu ortaya çıkabilir ancak kadınlarda daha da sık olarak ortaya çıkar. Üretradan gelen bakteriler genelde mesaneye ulaşır ve enfeksiyon ortaya çıkar. Tedavi edilmediğinde enfeksiyon böbreklere, kan dolaşımına yayılarak oldukça ciddi sorunlara neden olabilmektedir. 

Mesane ağrısının yanı sıra idrar yolu enfeksiyonlarında görülen diğer belirtiler şu şekilde sıralanabilir: 

•  Sık sık idrara çıkma 
•  Karın ağrısı
•  Bel ağrısı
•  Mesane üzerinde basınç hissetme
•  İdrar renginde bulanıklaşma 
•  İdrarda kan

Yukarıdaki mesane ağrısı yapan esas 3 neden dışında daha az sıklıkta mesane ağrısına neden olabilecek birkaç hastalık daha bulunmaktadır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

Mesane Taşı

Mesane taşları, mesane boşluğu içerisinde oluşan sert mineral yoğunluklu kitlelerdir. Yoğun idrarda bulunan minerallerin kristalleşmesi sonucunda ortaya çıkarlar. Taş özellikle mesanedeki idrarın iyi boşaltılamadığı durumlarda ortaya çıkar. 

Küçük mesane taşları tedavi olmaksızın iyileşebilmektedir. Ancak özellikle büyük taşlar, ilaç veya ameliyat gerektirir. Tedavi edilmediği takdirde de şiddetli enfeksiyonlar ve diğer komplikasyonlara neden olabilmektedir. 

Mesane taşları sessiz bir şekilde varlığını sürdürebilse de olası yaratabileceği semptomlar şu şekilde sıralanabilir:

•  Karın veya mesane ağrısı 
•  İdrar yaparken ağrı
•  Sık idrara çıkma
•  İdrar yapma zorluğu veya idrar akışının kesilmesi
•  İdrarda kan
•  Bulanık veya anormal derecede koyu renkli idrar

Mesanedeki herhangi bir idrarı tutma, saklama veya çıkarma üzerindeki problem, taş oluşumuna sebebiyet verebilmektedir. Mesanede ve idrar akışındaki her bozulma bunun için bir risk faktörüdür. 

Mesane taşı oluşumuna en sık zemin hazırlayan durumlar şu şekilde sıralanabilir: 

•  Enfeksiyonlar
•  Böbrek taşları
•  Sinir hasarları
•  Mesane içerisinde konulan cerrahi cihazlar

Prostat Büyümesi

Prostat büyümesi direkt olarak mesane ağrısına neden olan bir durum değildir. Ancak prostatın büyümesi sonrasında idrar akışında bozulma meydana gelir. İdrar dışarı çıkarılamaz ve mesanede birikir. Bu birikme sonrasında genişleyen mesanede ağrı meydana gelebilmektedir. Benign prostat hiperplazisi olarak da adlandırılan durum, 50 yaş üstü erkeklerde yaygın olarak ortaya çıkar. Bu bir kanser değildir ve genellikle sağlığa ciddi bir tehdit oluşturmaz.

Prostat, kalça bölgesinde penis ve mesane arasında bulunan küçük bir bezdir. Prostat büyürse, mesaneye ve idrarın geçtiği tüp olan üretra üzerine baskı uygulayabilir. Bu durum da esas olarak işeme fonksiyonlarını etkiler. 

Prostat büyümesinde ortaya çıkabilecek belirtiler şu şekilde sıralanabilir: 

•  İşemeye başlama zorluğu
•  Sık idrara çıkma ihtiyacı
•  Mesanenizi tamamen boşaltmada zorluk

Mesane Ağrısı Teşhisi

Mesane ağrısının teşhisi, kişinin verdiği tıbbi öykü ve yapılan fizik muayene ile kolaylıkla konur. Ancak bu ağrıya neden olan durumu saptamak için şüphelenilen hastalığa yönelik ek tetkikler yapılır. 

İnterstisyel sistit tanısında hekim, mesanenin içine bakmak için bazı görüntüleme yöntemlerini kullanabilir ve bu sırada mesaneden bir miktar doku örneği alıp laboratuvarda incelenebilir. Aslında interstisyel sistit hastalığının tanısının konulabilmesi için olası diğer mesane ağrısı yapan nedenlerin dışlanması gerekmektedir. Bunun için bunlar yönelik testler de uygulanır. 

İdrar yolu enfeksiyonu gibi diğer mesane ağrısı yapabilen durumları dışlamak için idrar tetkikleri yaptırılır. Alınan idrar örneğinde kırmızı ve beyaz kan hücreleri, bakteri gibi iltihap belirtilerinin olup olmadığı tespit edilir. Bu tip testler dışında sistoskopi denilen alet ile üretra ve mesane içine kamera ile bakmak mümkün olur. Sistoskopi sırasında mesane duvarında yara, kızarıklık gibi anormal bulgular bulunması tanıda oldukça yardımcı olur. 

Mesane kanseri tanısında da en önemli tanı yöntemlerinden biri sistoskopik incelemedir. Sistoskopi ile mesanenin içi kamera ile görüntülenir. Bazı durumlarda mesanenin görüntüsünün ayrıntılı diğer yöntemlerle ortaya konması istenir. Bu durumda da tomografi veya emar gibi yöntemler uygulanabilir. Mesane kanseri tedavisinden önce veya sonra tüm boşaltım sisteminin görüntülenmesi için intravenöz (IV) ürogram denilen bir yöntem de kullanılabilir. Bu prosedür sırasında, kan dolaşımına bir boya enjekte edilir ve bu boyanın boşaltım sisteminde ilerlerken röntgen görüntüleri çekilir. Bunun sayesinde anormallikler ortaya çıkarılabilir. 

Sistoskopi sırasında mesanede normal olmayan durumlar tespit edildiğinde, mesane tümörünün transüretral rezeksiyonu adı verilen bir cerrahi yöntemi uygulanabilir. Bu yöntemde anormal olan bölge kesilerek çıkarılır ve daha sonra laboratuvarda incelenmek üzere gönderilir. Bu bir çeşit biyopsi yöntemidir. Bu işlem genelde genel anestezi altında yapılır. Bazı durumlarda da mesanede görülen kanserin diğer bölgelere yayılıp yayılmadığını tespit etmek için mesanenin kas duvarlarından farklı örnekler alınarak incelenir.

Hekim, idrar yolu enfeksiyonun teşhis etmek için idrar tetkiki ister. Bu testte idrar içinde bulunan kırmızı veya beyaz kan hücreleri tespit edilir. Bunun haricinde mümkünse bakteriler de tespit edilir. Daha sonra hangi bakterinin bu duruma neden olduğunu tam olarak oraya çıkarmak için idrar kültürleri yapılabilir. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarında hekim mesane ve idrar yollarında olası anormallikleri tespit etmek için ek tetkikler uygulayabilir. Bu tetkikler şu şekilde sıralanabilir:

• Ultrason
• Emar
• Tomografi
• Sistoskopi

Mesane taşları daha az sıklıkta mesane ağrısına neden olan bir durumdur. Teşhisi sırasında da ilk öncelikle hastadan bir tıbbi öykü alınır. Daha sonra uygun fizik muayene yapılır. Fizik muayene sırasında taş oluşturabilecek şekilde idrar akışında bir problem olduğunu anlamak için mesanenin şişmiş olup olmadığı tespit edilmeye çalışılır. Daha sonra bu akış bozulmasına neden olan prostat büyümesi gibi durumları tespit etmek amacıyla rektal muayene yapılabilir.  

Muayeneden sonra idrar örneği toplanarak idrarda bulunabilecek mikroskopik kan, bakteri, kristaller incelenebilir. Bu sayede idrarda olası bir enfeksiyonda tespit edilmiş olur. Tomografi taraması da mesanede bulunabilecek en küçük taşları bile ortaya çıkarabilecek bir yöntemdir ve mesane taşı tanısında kullanılan en hassas yöntemlerden biridir. 

Mesanede bulunan taşları tespit etmek için ultrason ve röntgen gibi yöntemler de kullanılabilir. Ancak bu yöntemler her türlü taşı gösterme yeteneğine sahip değildir. Bu yüzden şiddetle şüphelenilen olgularda taşı atlamamak için genelde tomografi çekilir. 

Prostat bezinin genişleyip genişlemediğini öğrenmek için uygulanabilecek birkaç farklı test bulunur. Ancak bu testlerden önce tıbbi öykü alınır ve fizik muayene yapılır. Fizik muayene sırasında rektum bölgesinden prostat hissedilmeye çalışılır. Buna rektal muayene adı verilir. 

Daha sonra böbreklerde herhangi bir sorun olup olmadığını tespit etmek amacıyla kan testleri istenebilir. Prostat kanserini dışlamak için de prostata özgü antijen (PSA) kan testi yapılabilir. Ancak bu test sonucu bir uzman tarafından değerlendirilmelidir. Bunların dışında emar, ultrason gibi daha özel testlerle prostat görüntülenebilir. 

Mesane Ağrısı Tedavisi

Mesane ağrısının tedavisi, altta yatan duruma göre değişiklik gösterir. Bunun için öncelikle durum hekim tarafından tespit edilmelidir. Daha sonra buna uygun tedavi uygulanır.

Mesane ağrısı nedenlerinden biri olan interstisyel sistit için tek bir spesifik tedavi yoktur. Hekim kişinin özellikleri ve hastalığın şiddetine göre farklı tedavi seçenekleri önerebilir. Bu tedavi seçenekleri şu şekilde sıralanabilir:

• Yaşam tarzı değişiklikleri: İnterstisyel sistiti tetikleyebilecek durumlardan kaçınmak tedavide oldukça önem taşır. Bu tetikleyiciler genelde sigara, alkol ve baharatlı, asitli yiyecekleri aşırı tüketmek gibi nedenlerdir. Bunlardan kaçınmanın dışında egzersiz yapmak ve stres azaltıcı yollara başvurmak durumun kontrol altına alınmasına yardımcı olabilmektedir.
• İlaç tedavisi: Ağrı kesici ilaçlar, mesane ağrısını hafifletmek için kullanılabilmektedir. Trisiklik antidepresan adı verilen bir ilaç türü de mesanede bulunan kasların gevşemesine ve buna bağlı olarak da oluşan ağrı hissinin azalmasına katkıda bulunur. 
• Mesane eğitimi: Mesane eğitimi, ağrının direkt geçmesinden ziyade, interstisyel sistitin diğer bir belirtisi olan sık idrar çıkarma durumunun azalmasını sağlayan bir yöntemdir. Mesane eğitimi ile kişilerin idrarını daha uzun süre tutmaları sağlanabilir. 
• Pelvis taban kası egzersizleri: Pelvis taban kasları olarak adlandırılan ve mesanenin sıkıştırılması veya gevşetilmesi gibi durumlara katkı sağlayan kaslar, güçlendirilerek interstistel sistitin semptomları azaltılabilir.  
• Transkraniyal manyetik uyarım: Bu tür yöntem sık olarak kullanılmamaktadır. Ancak yapılan bir çalışmada bu tür uyarımların, interstisyel sistit semptomlarını hafifletmede yardımcı olabileceği tespit edilmiştir.  
• Cerrahi: Cerrahi, interstisyel sistitin diğer yöntemlerle kontrol altına alınamadığı durumlarda ve semptomların şiddetli olması halinde tercih edilen bir yöntemdir. Ameliyat ile mesaneyi büyütmek, mesaneyi çıkarmak (sistektomi) veya idrar akışınızı yeniden yönlendirmek için bazı cerrahi kesiler uygulanabilir. 

Mesane kanseri tedavisi, mesane kanserinin türüne, kanserin evresine ve diğer faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir. Mesane kanseri tedavisinde genelde aşağıda belirtilen tedaviler kombine olarak kullanılır. Olası tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir: 

• Cerrahi: Mesane kanserinin özellikle erken evrelerinde cerrahi oldukça sık kullanılan ve işe yarayan bir yöntemdir. Tümörün çıkartılması, mesanenin bir kısmı veya tamamının çıkarılması gibi farklı cerrahi yöntemler uygulanabilir.  
• Radyoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili radyasyon tedavileri yani radyoterapi yöntemleri uygulanabilmektedir. Bu yöntem erken evre mesane kanserlerini tedavi etmek için, ameliyat olamayan kişiler için bir alternatif olarak ve ilerlemiş mesane kanseri semptomlarını tedavi etmek veya önlemek için kullanılabilir. Genellikle kemoterapi ile birlikte uygulanır. 
• Kemoterapi: Kemoterapi ilaçları kanser hücrelerini öldürmek için kullanılır. Sistemik kemoterapi hap şeklinde veya damar yoluyla verilebilir. Sadece çok erken evre mesane kanserlerinde kullanılan intravezikal kemoterapi doğrudan mesaneye uygulanır.
• İmmünoterapi: İmmünoterapi yöntemlerinde, bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini daha iyi tanıması sağlanır ve bu hücrelerin öldürülmesi gerçekleştirilir. 

İdrar yolu enfeksiyonlarında ilk kullanılacak tedavi yöntemi bakterileri yok etmek için kullanılan antibiyotiklerdir. Bunun dışında var olan ağrı ve yanma gibi semptomları kontrol etmek için ağrı kesici ilaçlar da kullanılabilir. Şiddetli olan idrar yolu enfeksiyonlarında hastane şartlarında damar yolundan antibiyotik verilmesi gerekebilmektedir.  

Mesane taşı tedavisinde bol su içmek özellikle küçük olan taşların doğal olarak atılmasına yardımcı olur. Ancak mesane taşları hali hazırda idrar akışının bozulduğu durumlar nedeniyle ortaya çıktığı için bol su içmek her zaman yeterli olmaz. Bu gibi durumlarda taşların dışarıdan yapılan müdahaleler ile çıkartılması gerekir. Bu yöntemler şu şekilde sıralanabilir:

• Taşları parçalamak: Bunun için kullanılan yöntemlerde genelde öncelikle kişi genel anestezi altına alınır. Daha sonra hekim mesanedeki taşları görebilmek için bu bölgeye küçük kameralı bir tüp yerleştirir. Ardından lazer, ultrason veya başka bir cihaz ile taşı küçük parçalara ayırır ve mesaneden temizler.
• Cerrahi: Bazen mesane taşları büyüktür veya parçalanması çok zordur. Bu durumlarda cerrahi yöntemlerle mesane taşlarının çıkarılması gerekebilmektedir. 

Prostat büyümesinin tedavisi, semptomların şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterir. Hafif semptomlara neden olan büyümelerde genellikle acil bir tedaviye ihtiyaç duyulmaz ve düzenli prostat muayeneleri yeterli olabilir. Bu tarz hafif semptomlarda bazı yaşam tarzı değişiklikleri önerilir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir: 

• Daha az alkol, kafein ve gazlı içecekler içmek
• Yapay tatlandırıcı alımını sınırlamak
• Düzenli egzersiz yapmak
• Akşam daha az sıvı tüketmek

Prostatın boyutunu küçültmek ve mesaneyi gevşetmek için ilaç tedaviler uygulanabilir. İlaçlarla büyümüş prostatın genelde orta ila şiddetli semptomları kontrol altına alınabilir. İlaç tedavilerine yanıt vermeyen olgularda ise cerrahi yöntemler gerekmektedir.

Mesane Ağrısı Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Mesane ağrısının tedavi edilmemesi halinde oluşabilecek komplikasyonlar, nedene bağlı olarak değişiklik gösterir. Mesane ağrısı interstisyel sistit nedeniyle ortaya çıkıyorsa, tedavinin sağlanamaması daha doğrusu semptomların baskılanmaması durumunda ağrı kişiye oldukça büyük sıkıntı yaratır. Mesane kanserinin tespit edilmemesi veya tedavi edilmemesi ise tümörün yayılmasıyla ölümcül sonuçlara yol açabilir. İdrar yolu enfeksiyonunun tedavi edilmemesi durumunda da enfeksiyon kan ve böbreğe yayılarak oldukça büyük problemlere sebebiyet verebilmektedir. 

Hamilelikte Mesane Ağrısı

Hamilelik döneminde özellikle son 3 ayda bebeğin ve rahmin büyümesi ile kadınlar mesane üzerinde bir baskı hisseder. Bu oldukça normal bir durumdur. Ancak bazı nedenlerden dolayı bu baskıdan ziyade bir ağrı oluşmaya başlar. Bu genelde bir rahatsızlığın işaretidir. Hamilelikte mesane ağrısına neden olabilecek olası nedenler şu şekilde sıralanabilir: 

Artmış İdrar Üretimi

Mesanede baskı ve ağrı hissedilmesinin en sık nedenlerinden biri artmış idrar üretimidir. Bu normalde yine mesane üzerinde baskı hissi yaratsa da bazı gebelerde baskıdan ziyade ağrı meydana gelir. Hamilelik döneminde vücuttaki hormon değişikliklerinden dolayı kan hacmi artar. Hamileliğin son dönemlerine doğru kan miktarında yüzde 50'ye yakın bir artış meydana gelir. Bu fazla kan böbreklerden daha fazla süzülerek daha fazla idrar oluşumuna neden olur. Fazla idrar da mesanenin hızlı dolması ve sık idrara çıkmaya neden olur. 

Mesanenin hızlı dolması özellikle son aylarda bir sorun haline gelmeye başlar. Çünkü rahim ve bebek de mesaneyi sıkıştırma yoluna gider. Mesane üzerinde sürekli baskı hissetmek ve mesanenin daha hızlı dolması oldukça rahatsız edici ve ağrı verici olabilmektedir. 

Bu durumu en aza indirmek için özellikle hamileliğin son dönemlerinde kahve, soda ve meyve suyu gibi belirli içeceklerden kaçınmak gerekebilir. Bu tür içecekler diüretik olarak bilinir ve idrar üretimini arttırır. Bunun yanında su içme azaltılmamalıdır. Çünkü hamilelik döneminde vücut susuz kalma eğilimindedir ve bu durumda hem anne hem de bebek olumsuz etkilenir. Günde en azından 8-10 bardak su kesinlikle içilmelidir. 

İdrar Yolu Enfeksiyonu

İdrar yolu enfeksiyonu, gebelik döneminde mesane ağrısına neden olan yaygın bir durumdur. Genelde idrar yollarında ve mesanede bakteri üremesi durumunda ortaya çıkar. İdrar yolu enfeksiyonu hamileliğin herhangi bir döneminde ortaya çıkabilse de genellikle gebeliğin 6. ve 24. haftaları arasında ortaya çıkma eğilimindedir. Bu durum genellikle büyüyen rahmin mesaneye baskı yapması nedeniyle tetiklenir. Baskı sonucunda idrar mesanede hapsolarak enfeksiyonlara açık hale getirebilir.  

Genellikle, gebelik sırasında bir idrar yolu enfeksiyonunun nedeni Escherichia coli adı verilen bir bakteridir. Bununla birlikte, bazen enfeksiyonun nedeni daha zararlı bir bakteri olan  Grup B streptokok olabilir. Bu tür enfeksiyonlar yayılarak piyelonefrit adı verilen böbrek enfeksiyonuna ilerleyebilmektedir.  

Grup B streptokok çok daha şiddetli bir enfeksiyona neden olduğu için damar yolundan antibiyotik tedavisine ihtiyaç duyulabilir. Çünkü durum tedavi edilmediği takdirde anneyi ve bebeği oldukça olumsuz etkileyebilmektedir. Piyelonefrit de idrar yolu enfeksiyonunun ilerlemesi sonrası ortaya çıktığında yoğun tedavi gerektirir. Tedavi edilmediği takdirde enfeksiyon kana yayılarak sepsis adı verilen ölümcül bir tabloya ve böbrek yetmezliğine yol açabilir. Gebelikte meydana gelebilecek bu tür enfeksiyonları önlemek amacıyla bazı dönemlerde gebelere düzenli idrar tahlilleri yaptırılır. Gebelik döneminde idrar yolu enfeksiyonunun olası belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• İdrar yaparken yanma veya ağrı
• Artmış idrara çıkma ihtiyacı ve aciliyet hissi
• İdrarda mukus veya kan 
• Mesanede kramp veya ağrı
• Ateş, titreme ve terleme

Tedavi edilmeyen bir böbrek enfeksiyonu sonunda erken doğuma veya düşük doğum ağırlığına neden olabilir. Bunun dışında ölüm bile mümkündür. İdrar yolu enfeksiyonları bir dizi antibiyotik ile tedavi edilir. Genelde 3 ila 7 gün arasında değişen antibiyotikler reçete edilir. Belli bakterilerden kaynaklanan enfeksiyonlarda tedaviye en geç 3-4 gün içinde cevap verir. Verilen ilaç, reçeteli olarak alındığı sürece bebek ve anne için güvenlidir. Tedavi sırasında ek olarak ateş, titreme, terleme ve mide bulantısı gibi belirtiler ortaya çıktığında vakit kaybetmeden tekrar hastaneye başvurulmalıdır. 

İdrar Stazı

İdrar stazı yani idrar akışında tıkanıklık, hamilelik sırasında ortaya çıkan yaygın bir durumdur. Bu rahatsızlık, genellikle tıkanmaya neden olan bir durum sebebiyle mesanenin boşalmasının engellenmesidir. Hamile kadınlar, genellikle büyüyen rahmin doğal idrar akışını engellemesi nedeniyle bu duruma özellikle eğilimlidir. Mesane boşalmasının engellenmesi de direkt olarak mesane ağrısına neden olabilmektedir. 

Bu durumu kontrol etmek için doktor, idrar kültürü gibi testler yapabilir. Çünkü idrar akışının engellenmesi idrar yolu enfeksiyonu nedeniyle ortaya çıkabilmektedir. İdrar stazının olası belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• İdrar yapamama
• Acil ve ağrılı idrara çıkma ihtiyacı hissetmek
• Alt karın bölgesinde (mesanede) ağrı
• Karnın alt kısmında anormal ek bir şişkinlik
• Artmış kasılmalar veya kramplar 

Doktorlar genellikle idrar stazını fizik muayene ve işeme sonrası rezidüel ölçüm gibi testler ile teşhis eder. Ek olarak ultrasondan da tanıda yararlanılır. Enfeksiyonlara bağlı stazlar genelde sefaleksin, nitrofurantoin veya trimetoprim / sülfametoksazol gibi antibakteriyel ilaçlarla tedavi edilir. Erken müdahale ve tedavi gereklidir. Tedavi edilmeme durumunda mesane veya böbrek hasarları oluşabilmektedir. 

Mesane Ağrısı için Hangi Doktora Gidilir?

Mesane ağrısı için gidilmesi gereken bölüm ürolojidir. Hekim hastanın hem tanısını koyacak hem de tedavisini yapacaktır. Mesane ağrısı durumunda vakit kaybetmeden hekime başvurmak gerekir. Çünkü duruma neden olan hastalık tespit edilmelidir. Buna sebep olan durumlar mesane kanseri gibi ciddi sebepler olabileceği için geç kalınması durumunda çok ciddi problemlerle karşılaşılabilmektedir.